وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به اهمیت نیروی انسانی به عنوان مهمترین سرمایه توسعه کشور گفت: نگاه وزارت علوم به نخبگان و استعدادهای کشور، راهبردی و آینده نگرانه است .

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علم و فرهنگ به نقل از روابط عمومی وزارت علوم، دکتر محمدعلی زلفی گل در دیدار با ۵۶ نفر از نخبگان دانشگاهی عضو بنیاد نخبگان استان تهران گفت: وزارت علوم نقش مهمی برای نخبگان در رشد جامعه قائل است و تاکنون اقداماتی را بطور مستقیم برای حل مشکلات نخبگان انجام داده است و یا در ان اقدام سهم داشته است.

وی تلاش‌های وزارت علوم برای تصویب آیین نامه جذب نخبگان در دستگاه‌های اجرایی و جذب نخبگان به عنوان عضو هیئت علمی را از اقدامالت شاخص وزارت علوم در رفع مشکلات نخبگان نام برد.

وزیر علوم بر برنامه ریزی برای ماندگاری نخبگان در کشور تاکید کرد و گفت: علاوه بر محیط خانوادگی، اجتماعی و نظام آموزشی و ... ژن فرد نخبه خمیر مایه اصلی نخبگی است و وقتی نخبگان از کشور خارج می‌شوند در واقع ژن‌های نخبه از کشور خارج شوند و متعاقب آن کشورهای پذیرنده نخبگان در حوزه‌های علمی پیشتاز و کشورهای، نخبه گریز از نظر علمی پیرو خواهند شد.

زلفی‌گل افزود: البته اعتقاد دارم نخبگی محدود به مرزهای جغرافیایی نمی شود و متعلق به کل جامعه بشری است ولی وقتی نخیگان از جایی که ریشه دارند، خارج می‌شوند، طبیعی است که زیست بوم نخبگی آنها متضرر خواهد شد، از این رو نگاه ما به نخبگان رویکرد راهبردی و نگاه به آینده است.

چالش‌های جذب نخبگان در دانشگاه‌ها

وزیر علوم در این باره گفت: برای رفع این چالش‌ها آیین‌نامه جذب نخبگان در دانشگاه‌ها به عنوان عضو هیات علمی با ۵ امضاء مسئولان آموزش و فناوری کشور تدوین و به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال شده است.

طولانی بودن مسیر جذب نخبگان در دانشگاه‌ها

وزیر علوم در خصوص طولانی بودن مسیر جذب نخبگان در دانشگاه‌ها توضیح داد: برای رفع این چالش اخیرا مصوبه‌ای از شورای عالی جذب دریافت کردیم که بر اساس آن به محض تایید فرد، دانشگاه‌ها مکلف هستند قرارداد همکاری را منعقد کنند.

زلفی‌گل ادامه داد: از آنجایی که حقوق اعضای هیات علمی تا رسیدن استعلام‌ها معطل می‌ماند از این رو از دانشگاه‌ها خواسته شده حقوق آنها تا رسیدن نتایج استعلام‌ها پرداخت شود.

پیشنهاد وزیر علوم برای حل مسکن نخبگان

وزیر علوم در خصوص مشکلات موجود در تامین مسکن نخبگان، گفت: برای حل این مشکل راهکارهایی وجود دارد که از آن جمله می‌توان به اختصاص اراضی بلا استفاده دانشگاه‌ها به این امر است.

وی اختصاص خانه های سازمانی در پردیس‌های دانشگاه‌ها را از دیگر راهکارهای این حوزه نام برد و ادامه داد: نمونه این اقدامات در دانشگاه صنعتی اصفهان است که با اختصاص خانه‌های ویلایی به اساتید جذب شده تا ۳۰ سال این مشکل را مرتفع کرده است. که طرح می تواند الگویی باشد و در کل دانشگاه ها تسری یابد.

قائم مقام بنیاد ملی نخبگان گفت: طرح بورسیه صنعتی نخبگان را برای نخبگان داریم. ما می‌خواهیم حداقل هزار نفر را در سال آینده بورسیه صنعتی کنیم که طرحی با مشارکت وزارت علوم است و در استان یزد آغاز شده و برای نخبگانی است که علاقه دارند در صنعت فعال شوند.

قائم مقام بنیاد نخبگان از رشد چند برابری جذب نخبگان در هیئت علمی دانشگاه‌های کشور خبر داد و گفت: با این روند امیدواریم در سال آینده ۱۰۰ تا ۲۰۰ نخبه با مساعدت وزارت علوم، عضو هیات علمی دانشگاه‌ها شوند.

ناصر باقری مقدم، قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان با اشاره به هم‌افزایی و تعامل حداکثری این بنیاد با وزارت علوم، گفت: وزیر علوم به عنوان فردی نخبه، همواره یکی از حامیان نخبگان در کشور بوده است.

وی با اشاره به موضوع جذب نخبگان در هیئت علمی دانشگاه‌ها، افزود: بنیاد ملی نخبگان پیشتر به دلیل کمبود ظرفیت، مجبور بود استانداردهای بسیار بالایی را برای معرفی نخبگان به دانشگاه‌ها در نظر بگیرد اما در دور جدید بعد از تاکیدات مقام معظم رهبری در دیدار نخبگان با ایشان در زمینه تسهیل‌گری در جذب نخبگان در دانشگاه‌ها، با مساعدت وزیر علوم و شورای عالی انقلاب فرهنگی، سهمیه ۲۰ درصدی برای نخبگان به منظور جذب در دانشگاه‌ها در نظر گرفته شد.

باقری مقدم، با تاکید بر اینکه با این سهمیه ظرفیت جذب نخبگان ۲ تا ۳ برابر افزایش یافته است، یادآور شد: با این روند امیدواریم در سال آینده ۱۰۰ تا ۲۰۰ نخبه با مساعدت وزارت علوم، عضو هیات علمی دانشگاه‌ها شوند.

باقری‌مقدم ادامه داد: یکی از روش‌های ابتکاری برای استخدام نخبگان در دانشگاه این است که فرد نخبه، ۷ پیشنهاد که حداقل ۳ پیشنهاد آن برای خارج از کلانشهرها باشد، به بنیاد ملی نخبگان ارائه می‌دهد و بنیاد ملی نخبگان نیز فرد را به وزارتین علوم و بهداشت و همچنین دانشگاه آزاد معرفی می‌کند و آن نهادها مکلف هستند فرد را در یکی از ۷ پیشنهاد ارائه‌شده، جانمایی کنند.

قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان اضافه کرد: پیش از این نخبگان حتی در صورت معرفی از سوی بنیاد ملی نخبگان، در وزارتین علوم و بهداشت نیز مورد ارزیابی قرار می‌گرفتند اما در روش جدید این ارزیابی وجود ندارد و فرد معرفی‌شده می‌تواند خارج از آن بروکراسی، به عضویت هیئت علمی دانشگاه ها در آید.

باقری‌مقدم در ادامه با بیان اینکه بنیاد ملی نخبگان در دور جدید، رویکرد حل مسئله دارد، اظهار داشت: این بنیاد تلاش دارد مسائل موجود در کشور را با استفاده از توانمندی نخبگان و در قالب تیم‌های نخبگانی، حل و فصل کند. به همین منظور طبق برنامه‌ریزی انجام‌شده، ۵۰۰ تیم نخبگانی و دانشگاهی که هر کدام آنها توسط یک استاد خبره راهبری می‌شوند، حول ۵۰۰ مسئله کشور تشکیل شده‌اند تا این تیم‌ها بتوانند داشته‌ها، اندوخته‌ها و ظرفیت‌های خود را برای حل مسائل مدنظر به کار بگیرند. این مسائل از همه استان‌های کشور شناسایی و احصاء شده و هر استان حداقل ۳ مسئله دارد.

وی بر لزوم رفع مشکلات نخبگان در بخش مسکن نیز تاکید و آن را یکی از عوامل ماندگاری نخبگان در چرخه خدمت‌رسانی به جامعه تلقی و تصریح کرد: یکی از مهمترین دلایل و عوامل پایداری نخبگان، موضوع مسکن است. بنیاد ملی نخبگان برای حل این مسئله اقدامات خوبی را انجام داده است و می‌توان با همکاری وزارت علوم و دانشگاه‌های کشور در سال آینده، ساخت حداقل ۱۰۰۰ واحد مسکونی برای نخبگان کشور را آغاز کرد. این اقدام گرچه نسبت به جمعیت نخبگانی کشور، عدد بزرگی محسوب نمی‌شود اما می‌تواند آغاز یک حرکت انگیزشی برای نگهداشت نخبگان باشد.

قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه ازدواج و فرزندآوری یک ارزش محسوب می‌شود، یادآور شد: حمایت از مادران نخبه یکی از اولویت‌های بنیاد ملی نخبگان در سال جاری است که تلاش بر اینست این مهم با تدوین و اجرای شیوه‌نامه مخصوص به خود، محقق شود.

در این دیدار، جمعی از نخبگان نیز به بیان دیدگاه و نظرات خود پرداختند که از آن جمله می‌توان به «لزوم برقراری عدالت آموزشی و افزایش ارتباط بنیاد ملی نخبگان و دانشگاه‌ها برای جذب نخبگان به عنوان هیئت علمی»، «ضرورت ایجاد تغییر در برخی طرح‌های بنیاد ملی نخبگان برای تسهیل شرایط استفاده دانشجویان مستعد»، «ضرورت تسهیل فرآیند نظام وظیفه تخصصی»، «تعریف طرح‌های مشترک جدید میان بنیاد ملی نخبگان و وزارت علوم»، «افزایش کیفی و کمّی تسهیلات بنیاد ملی نخبگان»، «توجه به معیشت نخبگان برای جلوگیری از مهاجرت نخبگانی»، «لزوم چاره‌اندیشی برای بیان آرا و افکار تمامی طیف‌های نخبگانی»، «ضرورت معرفی نخبگان به صنایع بزرگ و شرکت‌های دانش‌بنیان»، «اصلاح آیین‌نامه‌های ارتقا اعضای هیئت علمی»، «تامین مسکن نخبگان» و «حمایت از مادران نخبه برای ادامه فعالیت‌های علمی»، اشاره کرد.