عمومی | دانشگاه معارف اسلامی

گزارش جلسه دفاع رساله جناب آقای ایوب مسعودی

به حول و قوه الهی جلسه دفاع رساله جناب آقای ایوب مسعودی، مقطع دکتری، رشته مدرسی معارف اسلامی گرایش تاریخ و تمدن اسلامی چهارشنبه ۱۴ دی ۱۴۰۱ ساعت ۸ صبح در دانشگاه معارف اسلامی برگزار گردید.
موضوع رساله: اصول و روش‌های پاک‌سازی جسم در سیره معصومان(ع).
استاد راهنما: جناب آقای دکتر غلامرضا نورمحمدی.
اساتید مشاور: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر امیرمحسن عرفان.
اساتید داور: جناب آقای دکتر سیدضیاءالدین میرمحمدی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر کرمانی کجور، سرکار خانم دکتر حیدری.
جلسه دفاع، پس از قرائت چند آیه از کلام‌الله مجید و اعلام برنامه توسط استاد محترم راهنما شروع و سپس دانشجو به ارائه گزارشی از رساله و انجام اصلاحات درخواستی اساتید محترم داوران در جلسه پیش‌دفاع پرداخت.
در ادامه داوران محترم به نقد رساله پرداخته و نظرات خودشان را مطرح نمودند و بعد دانشجو و اساتید محترم راهنما و مشاور به نقد داوران پاسخ داده و یا برخی را پذیرفتند تا اصلاح شود. سپس اساتید به جهت ارزشیابی رساله به شور نشسته و نمره را مشخص نمودند. به بعد از آن صورتجلسه توسط استاد محترم راهنما قرائت و در آخر سوگندنامه توسط دانشجو خوانده شد.

چکیده رساله
پی‌جویی در نصوص دینی و متون معتبر چنین می‌رساند که سلامتی جسم و روح، به عنوان یک ماموریت ویژه و حسّاس در سبک زندگی اسلامی مطرح است به گونه‌ای که انجام کیفی رسالت بندگی به کیفیّت آن بستگی دارد.
نیک می‌دانیم در باب مهندسی ارائه معارف دینی در عرصه نظام سلامت آنچه در گام اول بسیار حائز اهمیت می‌باشد، شناخت جامع و کامل از جایگاه و اهمیت آن و در گام دوّم شناخت مبانی و اصول استواری است، که قرار است نظام سلامت در این عرصه بر آن بنا گذاشته شود. عدم توجه به اصول نظام سلامت در اسلام سبب می‌شود که یا در اصل بهداشتی یا در اسلامیت آن به خطا رویم.
این پژوهه با رویکرد توصیفی – تحلیلی و با هدف کاربردی کردن مقوله پاک‌سازی پسماندهای بدن در سیره ائمه(ع) سامان یافته است. مدیریت و پاک‌سازی پسماندهای بدن بر پایه اصول متعددی استوار است؛ با توجه به مبانی متفاوت مکاتب پزشکی، پرسش آن است که در سیره و نظام درمانی معصومان(ع) چه اصولی برای پاک‌سازی جسم قابل بررسی است؟ مولفه‌های آنها کدام است و نظام حاکم بر آن چیست؟
یافته‌های تحقیق چنین برمی‌نماید که «تحفظ» و «تفرغ» دو اصل اساسی و مهم مرتبط با پاک‌سازی جسم در سیره معصومان(ع) است که در دو سطح مدیریتی کاهش‌دهنده و اخراج پسماندهای بدن دسته‌بندی و استخراج شده است.
در پاسخ به این سوال که: مهم‌ترین مولفه‌های اصل تحفظ در سیره ائمه علیهم‌السلام چیست؟ متذکّر می‌شویم؛ «هوای پاک و معتدل»،«غذای حلال»، «تغذیه به اندازه»،‌ «خوردن با تانی»، «پاکیزگی غذا»، «تجدید قوا» و «اهتمام به تحرک مطلوب» از مولفه‌های اصل تحفظ است که به پیشگیری از انباشت و فساد فضولات کمک شایانی می‌کند. در ساحت‌شناسی اخراج فضولات پنج محور پسماندهای «گوارشی»، «پوششی»، «مغزی»، «خونی» و «جنسی» در ذیل اصل تفرع قابل بررسی است.
یک نکته اساسی درخور یاد کرد اینکه در مکتب ائمه(ع) با مدیریت دروازه‌های ورود و خروج جسم، علاوه بر قطع اسباب اولیه بیماری؛ با اصولی آسان، هم‌سو با طبیعت بدن و پرواز روح، بر پاک‌سازی و آماده‌سازی جسم اهتمام نموده‌اند.

واژگان کلیدی
سیره، اصول، پاک‌سازی، پسماند، بهداشت، پیشگیری، حفظ سلامتی.