عمومی | دانشگاه تهران

مدل‌سازی ارتعاشات گیربکس توسط محققان دانشگاه تهران

به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران به نقل از دانشکدگان فنی ، دکتر فرزاد آیت‌الله‌زاده شیرازی با این توضیح که بخشی از فرایند طراحی گیربکس‌ها، طراحی دینامیکی آن‌هاست و این‌که چگونه گیربکس می‌تواند رفتار دینامیکی مناسبی داشته باشد که به رزونانس (تشدید فرکانس) و انحراف جدی از عملکرد دچار نشود، گفت: در فاز بعدی پس از مدل‌سازی گیربکس پا فراتر گذاشته می‌شود و با استفاده از این مدل نحوه اثر مشکلاتی چون خطای انتقال، نامیزانی، ناهمراستایی با تجهیزات متصل‌شده و رزونانس روی رفتار سیستم تحلیل می‌شوند. وی با بیان این‌که خطای انتقال، نامیزانی، ناهمراستایی با تجهیزات متصل‌شده و رزونانس از عوامل ارتعاشات گیربکس لوازم جانبی است، گفت: برای طراحی گیربکس، رزونانس‌ها (تشدید فرکانس) باید چک شوند تا تحلیل درستی برای فاز طراحی بدست آید. عضو هیات علمی دانشکده مکانیک دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: ما توانسته‌ایم با مدل‌سازی، ابزاری را در اختیار شرکت مپنا به منظور تحلیل رفتار گیربکس‌های موجود و طراحی گیربکس‌های آتی قرار دهیم. دکتر آیت‌الله‌زاده شیرازی تصریح کرد: برای تحلیل روتوردینامیکی مجموعه گیربکس باید ضرایب سفتی یاتاقان‌ها (تکیه‌گاه‌ها) ی سیستم بر حسب سرعت کاری تعیین می‌شدند، چون رفتار سیستم تابعی از سرعت چرخشی است و با چرخش سریع‌تر اثرات دینامیکی ناشی از اینرسی و جرم هم افزایش می‌یابد. برای این منظور کد متلبی (نرم‌افزار شبیه‌سازی) بر مبنای مطالعات پیشین نوشته شد. عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه تهران با بیان این‌که در انجام این پژوهش یک کد اجزا محدود توسعه داده شده است، ادامه داد: بر اساس داده‌های هندسی و دینامیکی شفت‌ها (محورها)، یاتاقان‌ها و دیسک‌ها و توان و سرعت هر کدام از شفت‌ها، این کد می‌تواند ارتعاشات مجموعه گیربکس را شبیه‌سازی کند. این کد برای تحلیل دینامیکی مجموعه گیربکس تهیه و تنظیم شده است و با توجه به سبک بودن کد از لحاظ محاسباتی به طراح این امکان را خواهد داد که بتواند در حداقل زمان نتایجی با دقت مناسب از نحوه عملکرد دینامیکی سیستم بدست آورد. دکتر آیت‌الله زاده شیرازی با بیان این‌که شبیه‌سازی و صحه‌گذاری نتایج در دو نرم‌افزار معتبر انجام شده است، در ادامه گفت: هم‌چنین برای صحه‌گذاری نتایج، آنالیز مودال توسط تست چکش جهت تعیین فرکانس‌های طبیعی روی شفت شماره یک به‌همراه دیسک یکپارچه آن هم انجام شد که تطبیق خوبی با نتایج کد متلب و شبیه‌سازی انسیس داشته است. وی مدل‌های شبیه‌سازی شده اجزا محدود بخش‌های مختلف سیستم و مجموعه گیربکس را یکی از دستاوردهای این پژوهش برشمرد و افزود: مدل شبیه‌سازی اجزا محدود مجموعه روتورهای گیربکس به همراه پوسته بررسی تاثیر عدم هم‌محوری و نامیزانی روی ارتعاشات گیربکس از دیگر دستاوردهای این پروژه پژوهشی است. عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه تهران یادآور شد: در این پروژه توانستیم به ابزار تحلیل تاثیر پارامترهای مختلف طراحی چرخ‌دنده‌ها بر رفتار ارتعاشاتی گیربکس دست یابیم. گیربکس لوازم جانبی تجهیزی است که برای انتقال قدرت به تعدادی زیرسیستم مجموعه استفاده می‌شود. این تجهیز دارای یک زنجیره چرخ‌دنده‌ای است که از ترکیب شفت‌های چرخ‌دنده‌دار درون گیربکس تشکیل شده است و سرعت‌های دورانی را افزایش یا کاهش می‌دهد تا به سرعت مورد نیاز هر تجهیز دست یابد.