به گزارش روابط عمومی دانشگاه در مراسم معارفه نودانشجویان ۱۴۰۱ دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی رئیس محترم دانشگاه، جناب آقای دکتر صالحی به ایراد سخنرانی پرداختند.

جناب آقای دکتر صالحی ضمن خیرمقدم و تبریک سال تحصیلی جدید به دانشجویان، ویژگی های مختلف نهاد دانشگاه را شرح نمودند؛ ایشان بیان کردند:

به عنوان ویژگی اول، نهاد دانشگاهی از نهادهای مهمی است که اگر ما بخواهیم تحولات اجتماعی جامعه ایران را چند دهه نگاه کنیم می‌بینیم در بخش‌های مختلف تحولات اجتماعی قابل‌توجهی پیداکرده است و یکی از نهادهای بسیار مهم نهاد دانشگاه است که ما شاهد تحولات زیادی در آن هستیم. کاری به ارزش داوری ندارم که این تحولات خوب است یا بد. به‌عنوان یک اتفاق مهمی که در جامعه ایران در این چند دهه اتفاق افتاده یک اتفاقی کاملاً روشن و مشخص است و آن توسعه کمی دانشجویان است. در سال ۱۳۵۷ تعداد دانش‌آموختگان دانشگاهی ما حدود ۲۸۲ هزار نفر بوده اما در سال ۱۳۹۷ ما تقریباً ۹ میلیون و ششصد و سی هزار دانش‌آموخته داشتیم یعنی ۱۸ برابر در طی ۴ دهه.

ویژگی دوم ترکیب جنسیتی است :در این ۴۰ و ۵۰ سال در نهاد دانشگاه ترکیب جنسیتی اتفاق افتاده است. ترکیب جنسیتی نهاد دانشگاه تغییر قابل‌توجهی پیداکرده است. در سال ۱۳۵۷ تعداد دانشجویان دختر ۵۴۰۰۰ نفر بود درحالی‌که در سال ۱۳۹۷ این جمعیت به ۱۶۰۰۰۰۰ نفر رسید. از لحاظ درصد تعداد دانشجویان دختر نسبت به پسران در سال ۱۳۵۷ کمتر از ۸.۵ درصد بوده است. در سال ۱۳۹۷ این درصد به بالای ۴۷ رسید.در برخی از رشته‌ها خانم‌ها بیشترند. این تغییر جنسیتی یعنی خانم‌هایی که تحصیل دانشگاهی را برای خود انتخاب کرده‌اند یا دانشجویند یا دانش‌آموخته شده‌اند، ایران تازه‌ای را برای ما دارد و به طبع شاهد یک نما و تصویر جدید از ایران هستیم؛ یعنی دانش‌آموختگان و دانشجویان یک تحول و شتاب قابل‌توجه و هم ترکیب جنسیتی دانشگاه‌های ما ترکیب بسیار متفاوتی شده و هم ترکیب طبقاتی ما در دانشگاه تغییر پیداکرده است. اگر دانشگاه را از سیر تاریخی‌اش نگاه کنیم و نقطه شروع را دارالفنون حساب کنیم، ترکیب ارباب و اشراف بود. سپس به‌مرور زمان مرفهان و افراد رده‌ها و طبقات بالای اجتماعی و بعد به مرور فضای ترکیب طبقاتی جامعه ایرانی در دانشگاه یک ترکیب متناسب‌تری شد.

ویژگی سوم ترکیب قومیتی: ترکیب قومیتی - مذهبی نهاد دانشگاه را یک‌نهاد متفاوت‌تر از ۴۰ و ۵۰ سال پیش کرده و این ایران اسلامی ما که مسیر انقلاب اسلامی به‌سرعت به این نقطه کمک کرده و از دستاوردها و پیامدهای انقلاب اسلامی همین تغییر تصویر ایران از طریق نهاد دانشگاه بوده است.

ویژگی چهارم اهداف با نگاه ماموریتی: یکی از ویژگی‌هایی که در تحولات دانشگاه اتفاق افتاد، تنوع دانشگاه‌ها با نگاه‌های اهداف ماموریتی است. بیش از ۲۵۰۰ دانشگاه در ایران با تنوع در اهداف و ماموریت‌ها می‌بینیم و این چیزی است که درگذشته کمتر شاهدش بودیم یا اصلاً نبودیم. دانشگاه‌ها در طبقه‌بندی که از لحاظ فلسفه و ایده و اهداف پیدا می‌کنند از زاویه‌های مختلف تقسیم می‌شوند. بحث فلسفه دانشگاه یا ایده دانشگاه خودش یکی از موضوعات مهم حوزه تعلیم و تربیت دانشگاهی است که دانشگاه‌ها برای چه تاسیس شدند؟ فلسفه دانشگاه، ایده دانشگاه چه بوده؟ هم فیلسوفان و هم جامعه شناسان و هم افرادی که به حوزه آموزش عالی توجه داشته‌اند دراین‌باره اندیشیده‌اند.

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی افزودند در یک تقسیم بندی دانشگاهها به چهار نسل تقسیم می‌شوند:

دانشگاه‌های نسل اول: یکی از تقسیم‌بندی‌ها این است که ما دانشگاه‌های نسل اول داریم که آموزش محور با نگاه به حوزه آموزش‌اند.

دانشگاه‌های نسل دوم: نسل دوم دانشگاه‌ها، دانشگاه‌های پژوهش محورند، و هدفشان تحقیق و پژوهش است.

دانشگاه‌های نسل سوم: دانشگاه‌های نسل سوم دانشگاه‌های ثروت آفرین و کارآفرین‌اند، دانشگاه‌هایی که می‌خواهند هم برای کشورشان و هم برای تحصیل‌کردگانشان کار یا ثروت بیافرینند و ترکیبی از این دو.

دانشگاه‌های نسل چهارم: دانشگاه‌هایی که به نیازهای جامعه توجه دارند و یک نیاز اجتماعی را برای خودشان انتخاب کردند که برای آن تربیت کنند. دانشگاه‌های نسل چهارم دانشگاه‌های ماموریت پروراند. ماموریت خاصی را انتخاب کرده با آن ماموریت خاص پیش می‌آیند. ما پس از انقلاب در جمهوری اسلامی ده‌ها دانشگاه ماموریت محور داریم؛ یعنی دانشگاهی که آموزش محور و پژوهش محور و ثروت آفرین هستند، اما کانون اصلی کار و فعالیتشان ماموریتی است که دارد و طبعاً آن ماموریت یا ماموریت‌ها اقتضائاتی را ایجاد می‌کند.

دانشگاه مذاهب اسلامی از نوع دانشگاه‌های ماموریت محوراست. این نقطه شروع ما و شماست؛ یعنی به این معنی که چه تصویری از این دانشگاه دارید. هر مقدار این تصویرمان را باهم مشترک کنیم، مسیر دوستانمان در برنامه‌ریزی پژوهشی و فرهنگی یک مسیر با تفاهم بیشتر خواهد بود. دانشگاه مذاهب اسلامی که از اوایل دهه ۱۳۷۰ آغاز به کارکرده و دوره‌های مختلفی را داشته است.

جناب آقای دکتر صالحی در ادامه ماموریت‌های اصلی  و اقتضائات آن در دانشگاه مذاهب اسلامی را شرح دادند:

ماموریت اول) دانشگاه مذاهب ماموریت تقریبی است یعنی ما چه‌کار می‌توانیم بکنیم چگونه می‌توانیم هم در سطح ملی یعنی ۸۰ میلیون ایرانی امروز هستیم ک بخش قابل‌توجهمان در مرزها و غیر مرزها در اقوام و مذاهب دیگر هستند یا در خود کلان‌شهرها. فضای منطقه‌ای خودمان بالاخره، مسلمانان ترکیبی از مذاهب مختلفی بودند و هستند، هم در منطقه هم در غیر منطقه. ما چگونه می‌توانیم به‌تقریب بیشتر و همگرایی بیشتر توجه شود این ماموریت اول به اقتضائاتش است.

ماموریت دوم) دانشگاه مذاهب یک دانشگاه امت محوره یعنی ما برخی از دانشگاه، دانشگاه‌هایی‌اند که توجهشان صرفاً هم مسائل داخلی ایران است اما دانشگاه مذاهب اسلامی دانشگاهی است که به مسائل امت اسلامی می‌خواهد توجه کند. از ابتدا تاسیس هم همین بوده است. در اصلاحیه اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی هم تصحیح‌شده کلمه بین‌المللی هم با همین نگاه در اصلاحیه چند ماه اخیر مورد تصویب قرارگرفته است. ما دانشگاه ملی و بین‌المللی داریم. دانشگاه مذاهب اسلامی می‌خواهد با نگاه امت اسلامی باشد. اقتضای این مطلب چیست؟ مشابه آن مورد اول به اقتضائات این هم توجه کنیم. اولین نکته شناخت مسائل جهان اسلام است. به‌طور خاص امت اسلامی و جهان اسلام یک پیوند خاصی با ایران اسلامی دارد. مخصوصاً انقلاب اسلامی این پیوند رو محکم‌تر کرد.

ماموریت سوم) دانشگاه مذاهب یک دانشگاه الهیاتی در خدمت الهیات و علوم اسلامی است و این اقتضائاتی دارد.