عمومی | دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

روان سالم پلی به سوی جامعه سالم/ والدین با تیک‌ عصبی در کودکان چگونه برخورد کنند؟



دستیار فوق تخصصی روانپزشکی کودک و نوجوان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: "تیک" یک بیماری است، عمدی در کار نیست و با هدف جلب توجه از سوی کودک انجام نمی‌شود، بنابراین والدین هرگز نباید برای پیشگیری از تکرار این حرکات کودک را تنبیه کنند و یا حساسیت و اضطراب بی‌مورد در زمان بروز تیک از خود نشان دهند.


دکتر امین ماهورام در گفت و گو با خبرنگار روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این که "تیک" یکی از شایع‌ترین اختلالات در کودکان است توضیح داد: مجموعه‌ای از حرکات تکراری که در بدن، صورت، چشم‌ها، سرو گردن، شانه‌ها، دست و پا و یا صوت توسط فرد انجام می‌شود در طیف تیک می‌گنجد، حتی این حرکات تکراری می‌تواند به صورت سرفه‌های متعدد، ایجاد برخی صداها در گلو یا گفتن برخی کلمات بدون کنترل باشد.



دکتر ماهورام با بیان این که ماهیت تیک متغیر است ادامه داد: ممکن است در بازه‌های زمانی متفاوت تظاهرات و علایم تیک تغییر پیدا کند و یا گاهی به طور کلی محو یا دوباره ظاهر شود.

این فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان دانشگاه خاطرنشان کرد که تیک یک بیماری است، عمدی در کار نیست و با هدف جلب توجه از سوی کودک انجام نمی‌شود بنابراین والدین هرگز نباید برای پیشگیری از تکرار این حرکات کودک را  تنبیه کنند یا حساسیت و اضطراب زیاد در زمان بروز تیک از خود نشان دهند.

وی تاکید کرد: در زمانی که کودک حرکات تکراری دارد بر چهره و یا مشخصا نقطه ای که دچار تیک است تمرکز نکنید، در بیشتر موارد حفظ آرامش کودک به بهبود و یا حتی درمان تیک منجر می‌شود.

دکتر ماهورام با بیان این که چنانچه اختلال تیک مشکلاتی در ارتباطات اجتماعی و یا درسی کودک ایجاد کند برای بهبود آن باید به روانپزشک متخصص کودک مراجعه کرد یادآوری کرد: نشانه‌های تیک ممکن است دربرخی موارد کمتر و یا درشرایط متفاوتی بیشتر شود، سیر متغیر درباره تیک مطرح است.
وی در ادامه با اشاره به این که اختلال اضطراب یکی از شایع‌ترین اختلالات در کودکان است، اظهار کرد: شش نوع اختلال شایع در کودکان وجود دارد که فوبیا یا ترس‌های اجتماعی از مهمترین آن‌هاست.

فوبیا یا ترس مرضی، طیفی از اختلالات اضطرابی

وی با اشاره به این که ترس بیش از حد از یک شیء، موقعیت و یا حیوانی خاص در کودکان می‌تواند از نشانه‌های ترس مرضی باشد افزود: زمانی‌که کودک در مواجه با حیوان دچار خشک‌شدگی، جیغ زدن‌های زیاد، از حال رفتگی می‌شود و به عبارت متداول‌تر، خشک می‌شود، احتمال ابتلا به فوبیا یا ترس مرضی وجود دارد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان این که اختلال ترس اجتماعی نیز، طیف دیگری از اختلالات اضطرابی را به خود اختصاص می‌دهد ادامه داد: در این شرایط کودک تمایلی به حاضر شدن در جمع ندارد و سریعا شروع به گریه کردن می‌کند، بدن کودک در این شرایط سفت شده و یا کودک به والدین خود می‌چسبد.

دکتر ماهورام اضافه کرد: کودکان مبتلا به اختلال اضطرابی "فوبیای اجتماعی" زمانی‌که در جمع افراد غریبه وارد می‌شوند، اعضای بدنشان منقبض می‌شود، یعنی در این موراد احتمال ترس اجتماعی مطرح است.

چاره ترس‌های اضطرابی اعمال زور و فشار برای مواجه به آن نیست

وی به والدین توصیه کرد: در موقعیت‌هایی که کودک شما دچار ترس‌های اضطرابی است از اجبار و الزام او برای مواجه شدن با شرایط اضطراب‌آور خودداری کنید، به بیان ساده‌تر تلاش نکنید علیرغم مقاومت کودک درحال تقلای خود با اعمال زور و فشار او را با ترس روبه‌رو کنید چرا که این‌کار می‌تواند شرایط روانی فرند شما را حادتر کند.

فوق تخصصی روانپزشکی کودک و نوجوان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی گفت: در صورت مشاهده نشانه‌های ابتلا به ترس‌های اضطرابی در کودک، هرگز اقدامات خودسرانه انجام ندهید و فورا به روانپزشک کودک و نوجوان مراجعه کنید تا کودک ارزیابی شده و اصول علمی مقابله با این موقعیت‌ها نیز به والدین آموزش داده شود.

بیش فعالی و نفص توجه دو اختلالی که معمولا با هم بروز می‌کنند

اختلال نقص توجه یا بیش فعالی یکی دیگر از شایع‌ترین اختلالاتی است که دکتر ماهورام به آن اشاره کرد و افزود: این اختلال به دو گروه تقسیم بندی می‌شود، به این شکل که برخی از علامت‌ها مربوط به بیش فعالی هستند و دسته‌ای دیگر در گروه نقص توجه می‌گنجند و به طور کلی با عنوان اختلال بیش فعالی و نقص توجه معرفی می‌شوند.

دکتر ماهورام به دیگر نشانه‌های ابتلا به بیش فعالی در کودکان اشاره کرد و گفت: این کودکان معمولا زیاد صحبت می‌کنند، کم صبر و تحمل هستند(نمی‌توانند صبر کنند تا نوبتشان فرا برسد) و دائما وسط حرف دیگران می‌پرند.

وی تاکید کرد: کودکانی که مبتلا به اختلال نقص توجه‌اند از انجام فعالیت‌هایی که نیاز به تمرکز دارد گریزانند و مشخصا در انجام تکالیف درسی دچار مشکل می‌شوند، بنابراین اغلب این کودکان نسبت به درس خواندن و انجام تکالیف بی‌علاقه هستند. همچنین اگر فعالیتی چند مرحله‌ای از این کودکان درخواست کنید توانایی انجام آن را ندارند و در وسط انجام کار، ادامه‌ آن را فراموش می‌کنند.

جریمه‌های سنگین و رفتارهای خشن با کودکان بیش فعال سلامت روان آنان را تهدید می کند

دکتر ماهورام درنظر گرفتن جریمه‌های سنگین و رفتارهای خشونت آمیز با کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی یا نقص توجه را مورد انتقاد قرار داد و گفت: این اختلالات نیز بیماری به‌حساب می‌آید که با مراجعه به پزشک باید درمان شود، بنابراین تحت فشار قرار دادن کودک برای اصلاح رفتار می‌تواند به ضرر سلامت روان فرزند ما منجر شود.

تیک متغیر است و حتی ممکن است به‌خودی‌خود رفع شود

لکنت زبان، سکوت‌های طولانی و استفاده از کلمات تکراری ضمن پلک‌زدن‌های مداوم و تغییراتی در ماهیچه صورت هنگام صحبت کردن یکی دیگر از رایج‌ترین اختلالات ارتباطاتی است که این عضو هیئت علمی دانشگاه به آن اشاره کرد و ادامه داد: به طور کلی مشکلاتی که در صوت و در زمان صحبت کردن کودک ایجاد می‌شود لزوما به معنای وجود اختلال نیست. خانواده‌ها زمانی‌که با این موضوع روبه‌رو می‌شوند باید استرس و نگرانی مضاعفی برای کودک ایجاد نکنند، چرا که ممکن است این مشکل مقطعی باشد و حفظ آرامش والدین به برطرف شدن این موضوع کمک قابل توجهی می‌کند.


وی در پایان با بیان این که پایه و اساس رفتارها در بزرگسالی به ابتدای کودکی و نوجوانی بر می‌گردد از ارایه خدمات تخصصی و فوق تخصصی درمراکز تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی خبر داد و افزود: روانپزشکان و روانشناسان در بیمارستان‌های امام حسین(ع) و کودکان مفید با تعرفه دولتی در این زمینه فعالیت می‌کنند.

انتهای پیام/
کدخبرنگار:۷۷۰۱س.ق