دکتر سید مجتبی خیام نکویی معاون وزیر و رئیس سازمان در جلسه ارائه برنامه عملیاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در سال ۱۴۰۱:

شورای تحقیقات مرجع عالی سیاست گذاری، تصمیم گیری و هدایت در سطح کلان وظایف سازمان تات است

جلسه شورای تحقیقات سازمان با حضور دکتر خیام نکویی معاون وزیر و رئیس سازمان، حجت الاسلام هاشمی سرپرست دفتر حوزه نمایندگی ولی فقیه در سازمان، دکتر مردی مشاور عالی سازمان، دکتر مخبر معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی، دکتر حسین جعفری معاون پژوهش و فناوری، مهندس کریم احمدی معاون توسعه منابع و مدیریت، دکتر ابراهیمی معاون سازمان و رئیس موسسه ترویج و آموزش کشاورزی، مدیران کل حوزه ستادی سازمان و دیگر اعضاء شورای تحقیقات شنبه یکم مرداد ماه سال جاری در سالن شهید اسماعیلی راد برگزار شد و در این جلسه دکتر گودرز نجفیان رئیس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کشور، برنامه عملیاتی این موسسه در سال ۱۴۰۱ را  تشریح و ارائه کرد.

دکتر سید مجتبی خیام نکویی بخشی نگری را یکی از بزرگترین آفات در راه تصمیم‌گیری‌های موثرخواند و با اذعان بر اینکه هرگاه تصمیم‌گیران سطوح کلان به یک جنبه از مسئله توجه کنند و از سایر جنبه‌ها غفلت ورزند، نتیجه‌ای ناقصی حاصل می‌شود اظهار داشت: شورای تحقیقات مرجع عالی سیاست گذاری، تصمیم گیری و هدایت در سطح کلان وظایف سازمان تات است و می بایست در ارائه برنامه ها در این شورا از جزئی نگری پرهیز گردد.

دکتر خیام نکویی با بیان این مطلب که بسیاری از مشکلات بخش کشاورزی ناشی از نبود الگوی کشت مناسب می باشد برهمکاری تمامی موسسه ها، مراکز، پژوهشگاه ها و پژوهشکده های تحقیقاتی تابعه و همچنین محققین و پژوهشگران حوزه کشاورزی با توجه به وظیفه مندی سازمان تات از سوی مقام عالی وزارت، بر تدوین و اجرای الگوی کشت برای تمامی بخش های اکولوژیکی کشور تاکید کرد و افزود: الگوی کشت مناسب علاوه بر اینکه می‌تواند درآمد بخش کشاورزی را افزایش دهد، امنیت غذایی را نیز در پی خواهد داشت و منجر به حفظ تولیدات استراتژیک خواهد شد .

وی بر تقاضا محور بودن و توجه به میزان نفوذ در معرفی ارقام تاکید کرد و گفت: متاسفانه تا به امروز معرفی ارقام به صورت عرضه محور بوده است اما امروزه می بایست در معرفی ارقام به میزان تاثیرگذاری آن در افزایش عملکرد با مدنظر قراردادن نگاه اقتصادی آن نیز مورد توجه قرار گیرد.

دکتر خیام نکویی با اذعان بر این نکته که تمامی مشکلات در عرضه نان باکیفیت از عرضه نوع و کیفیت رقم گندم ناشی نمی گردد و به شرایط تولید، برداشت، حمل و نگهداری، آردسازی و غیره نیز بستگی دارد خواستار تشکیل کمیته ویژه فرا سازمانی در بحث نان برای پایش و حل مشکلات تولید نان با کیفیت از ابتدای تولید گندم تا تولید نان شد و اظهار داشت: حل مشکلات از مرحله تولید گندم تا تولید نان و دستیابی به محصولی سالم و با کیفیت، مستلزم تدوین یک نقشه راه(استراتژی) برای زنجیره تامین و تولید نان است.

وی یکی از مهمترین ماموریت های سازمان تات را نقش آفرینی در مسائل و مشکلات اولویت دار بخش کشاورزی عنوان نمود و خواستار احصاء و حل مشکلات و همچنین ایجاد تولیدات اقتصادی در بخش کشاورزی با نگاه تعاملی و استفاده از تمام ظرفیت ها در این بخش شد و افزود: تمامی موسسات و مراکز تحقیقاتی سازمان تات می بایست با اتحاد و انسجام برای دستیابی به اهداف واقعی و مدنظر در این حوزه و در مسیر اولویت های بخشی معاونت های اجرایی وزارت متبوع به فعالیت های علمی خود ادامه دهند و در این راستا یک ساختار نظام مند برای بهره برداری از ظرفیت های یکدیگر تدوین و اجرایی گردد.

دکتر گودرز نجفیان رئیس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در این جلسه ضمن اشاره به وظایف و ماموریت های اصلی موسسه از نظر تنوع محصولات، در خصوص چالش های کلان در حوزه امنیت غذایی مرتبط با وظایف موسسه از جمله خشکی و خشکسالی، وابستگی و تولید ناکافی در برخی محصولات، پائین بودن ضریب نفوذ دانش در مزارع و ناچیز بودن سهم بخش غیر دولتی در فرایند اصلاح نباتات توضیحاتی ارائه نمود.

وی با ارائه راهبردهای موثری همچون معرفی محصولات کم آب بر، تمرکز بر تولید محصولات اساسی و راهبردی، حمایت از تولید بذور داخلی، هدفمند نمودن مولفه های تشویقی در راستای اهداف راهبردی و تمرکز بیشتر و بازآرایی برنامه های موثر در کاهش خلاء عملکرد ( نرم افزاری و ساختاری) برای ارتقاء ضریب استفاده از دانش و فناوری و نفوذ آن در عرصه، هدایت مولفه های تشویقی درراستای رعایت الگوی کشت بهینه و نهایتاً اصلاح مقررات برای تشویق سرمایه گذاری بخشهای غیر دولتی در فرآیند اصلاح نبات را مهم و اثر گذار دانست.

دکتر گودرز نجفیان با توجه به اسناد بالادستی مرتبط با فعالیت های موسسه در برنامه ششم و سند تحول دولت مردمی اهم برنامه های بخش های مختلف تحقیقاتی این موسسه در سال زراعی جاری را در این جلسه ارائه نمود.

وی تحقیقات در زمینه به نژادی گندم نان، گندم دوروم، جو و تریتیکاله، تحقیقات در زمینه به زراعی غلات و کاهش خلاء عملکرد، تحقیقات در زمینه کیفیت و ارزش غذایی غلات و تحقیقات در زمینه کاهش اثرات تنش های زنده و غیر زنده در تولید غلات با اعلام حدود یکصد پروژه تحقیقاتی درزمینه های ذکر شده به ویژه مشارکت در توسعه تریتیکاله و جو بدون پوشینه را از مهم ترین برنامه های پیش روی بخش غلات موسسه دانست و افزود: برنامه تولید هسته ی اولیه سه محصول محوری گندم، جو و تریتیکاله در سه سطح پرورش ۱، ۲ و ۳ در دستور کار موسسه بوده و همچنین این موسسه در سال جاری چهار رقم گندم نان یک رقم گندم دوروم و سه رقم جو را در دست معرفی دارد.

دکتر نجفیان برنامه بخش تحقیقات دانه های روغنی این موسسه را با تمرکز بر پنج گیاه کلزا، گلرنگ، سویا، آفتابگردان و کنجد در ستاد و مراکز تحقیقاتی موسسه با اعلام چهل و شش پروژه تحقیقاتی با تمرکز مضاعف بر توسعه کشت کلزا در مناطق معتدل سرد و سرد کشور در تناوب با ارقام مناسب ذرت، اصلاح ارقام زودرس گلرنگ و افزایش درصد روغن آن، تنوع بخشی به گروههای رسیدگی در گیاه سویا، بهبود عملکرد در آفتابگردان، ایجاد لاین های متحمل در برابر ریزش گیاه کنجد تشریح و ارائه نمود و با اعلام پنج رقم از دانه های روغنی در دست معرفی مشارکت در توسعه کلزای زمستانه در مناطق سرد و معتدل را به عنوان فعالیت ویژه ی سال جاری عنوان کرد.

وی برنامه بخش تحقیقات ذرت و گیاهان علوفه ای را در محور های اصلاح  ارقام هیبرید ذرت و سورگوم، اصلاح ارقام هیبرید ارزن مرواریدی، اصلاح ارقام یونجه، شبدر و اسپرس، اصلاح ارقام سورگوم و ارزن های معمولی و دم روباهی، اصلاح ارقام هیبرید ذرت شیرین و آجیلی و مطالعه علوفه های کم آب بر اعلام نمود و با اعلام ۹۲ پروژه در دست اجرا در این بخش به در دست داشتن ۶ بذر ارقام هیبرید ذرت، یونجه، اسپرس و شبدر ایرانی برای معرفی نیز اشاره کرد.

دکتر نجفیان رسانیدن سطح کشت ذرت های زودرس و میان رس به ۳۰ درصد سطح کشت کلی ذرت، مشارکت برای توسعه زراعت سورگوم علوفه ای و دانه ای و نیز ارزن های مختلف علوفه ای برای کمک به پایداری تولید علوفه و جایگزینی مقداری از نیاز به سیلاژ و دانه ذرت، مشارکت در توسعه سورگوم علوفه ای از ۲۰ هزار هکتار به ۷۰ هزار هکتار، مشارکت در توسعه سورگوم دانه ای از صفر به ۸۰ هزار هکتار، مشارکت در توسعه ارزن های علوفه ای از صفر به ۲۰ هزار هکتار و مشارکت در توسعه سطح ارزن های دانه ای از ۲۰ به ۵۰ هزار و نیز شبدر و اسپرس بترتیب از ۳۰ و ۲۶ هزار هکتار به ۷۰ و ۶۰ هزار هکتار را از برنامه های ویژه ی این بخش نام برد و به آمادگی این بخش را برای واگذاری ۷ رقم از بذور ارقام ذرت و گیاهان علوفه ای در سال جاری اشاره نمود.

رئیس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در ادامه ی اعلام برنامه سالیانه ی این موسسه در بخش سبزی های زراعی و حبوبات آبی به ۳۰ پروژه ی به نژادی و ۵ پروژه به زراعی در اقلیم های مختلف کشور خبر داد و گفت: در سال ۱۴۰۱ این بخش ۱۲رقم در دست معرفی دارد. وی با توضیح در خصوص اهم محور های تحقیقاتی این بخش باتوجه به چالشهای موجود وراهکار های برون رفت از آن به واگذاری ده رقم از ارقام معرفی شده ی این بخش برای تولید توسط بخش غیر دولتی خبر داد و گفت ۲۸ رقم دیگر نیز قابل واگذاری به بخش غیر دولتی می باشد.

دکتر نجفیان تولید بذر گوجه فرنگی برگرفته از ارقام خارجی مورد استقبال از طریق شرکت های دانش بنیان، معرفی ارقام هیبرید تولید داخل و تلاش برای ورود ارقام داخلی سیب زمینی معرفی شده به زنجیره تولید بذر و مشارکت در ترویج ارقام معرفی شده پیاز و بادمجان موسسه در میان کشاورزان و به تبع آن واگذاری امتیاز تولید و تکثیر بذر آنها را از فعالیت های ویژه ی این بخش دانست.

وی در خصوص محور های اصلی برنامه ی بخش بانک ژن ملی گیاهی ایران به پایش جمعیت و ترکیب گیاهی با اولویت نقاط غنی از تنوع  و برنامه ریزی حفاظت در محل ذخایر ژنتیکی گیاهی، بهینه سازی راهبرد حفاظت ذخایر ژنتیکی گیاهی در خارج از محل اصلی رویش و توسعه و استفاده از روش های نوین حفاظت ذخایر ژنتیکی اعلام نمود و با برشمردن اهداف حاکمیتی و پژوهشی این بخش، ۳۵ عنوان پروژه را برای سال جاری عنوان نمود

رئیس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در مورد پروژه های خاص و سفارشی بانک ژن گیاهی ملی ایران و نیز تعاملات بین المللی به یک تفاهم نامه کاری و ۵ قرارداد پژوهشی با شرکت های دانش بنیان و ۲ قرارداد سفارشی با وزرات جهاد کشاورزی در راستای بهره برداری از منابع ژنتیکی توضیحاتی ارائه نمود

دکتر نجفیان پیگیری ایجاد نسخه پشتیبان بانک ژن با استفاده از اعتبارات مصوب سفر ریاست محترم جمهوری به استان البرز، تولید بذر هسته اولیه چند گیاه دارویی مهم برای سازمان دهی نظام بذری گیاهان دارویی با کمک موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، دفتر توسعه گیاهان دارویی و یک شرکت دانش بنیان را از برنامه های ویژه ی این بخش ازموسسه دانست.

وی برای دوره های آموزشی و ترویجی  با اعلام ۳۴ دوره در مجموع ۲۷۲۸۰ نفر ساعت در طول سال ۱۴۰۱ پیش بینی کرد و در راستای تعاملات بین المللی تداوم همکاری مشترک موسسه با مرکز تحقیقات بین المللی ذرت و گندم، تداوم همکاری مشترک موسسه با مرکز تحقیقات بین المللی برای مناطق خشک، تداوم همکاری مشترک موسسه با شرکت فلوریماند دپره فرانسه، ادامه همکاری مشترک سه جانبه موسسه- صندوق پژوهش و فناوری توسعه صادرات و تبادل فناوری و مرکز تحقیقات سیب زمینی مجارستان وابسته به دانشگاه پانونیا را در دستور کار موسسه دانست. همچنین حمایت موسسه در ستاد از ۳ شرکت دانش بنیان حوزه بذر و نهال را از دیگر فعالیت های موسسه بر شمرد.

روابط عمومی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی