به مناسبت هفته ی منابع طبیعی و روز درختکاری، ویژه برنامه ای با عنوان «رویداد دانشگاه سبز»، ازسوی مدیریت اجتماعی و انجمن علمی علوم و مهندسی محیط زیست دانشگاه با همکاری کانون سبز و انجمن های علمی دانشگاه شیراز برگزار شد.

این رویداد که در روز دوشنبه ۱۶اسفندماه ۱۴۰۰، در بلوار نوآوران (جهان پارس) دانشگاه شیراز ترتیب یافت، با حضور هیات رئیسه دانشگاه، مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس، دکتر عزت الله رئیسی اردکانی، چهره ی ماندگار و پدر علم هیدرولوژی ایران و جمعی از اساتید و دانشجویان دانشگاه شیراز برگزار شد.

برای آینده توسعه استان باید به علوم مختلف، تکنولوژی و صنعت دانش بنیان تکیه کرد

مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس در این مراسم، در آغاز سخنان خود با اشاره به آیه ی شریفه یُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْاَرْضِ الْمَلِکِ الْقُدُّوسِ الْعَزِیزِ الْحَکِیمِ گفت: وقتی گفته می شود همه ی آنچه در آسمان ها و زمین است، تسبیح گوی خداوند حکیم است؛ یکی از اجزایی که ثناگو و تسبیح گوی خداوند است همین درختان هستند و امروز نیز به مناسبت هفته ی منابع طبیعی و روز درختکاری و به منظور گرامیداشت این روز بزرگ این جمع گرد هم آمده اند.

وی ضمن تمجید از رویکرد دانشگاه شیراز در ایجاد مراکز فن آور جدید در دانشگاه که پیوندی خوبی بین تکنولوژی، علم، صنعت و حتی محیط زیست اظهار داشت: بنده به اهمیت علم قدرت و توان علمی و کمکی که دانشگاه ها می توانند در حل مشکلات به ویژه در کشور ما که علمی نبودن بزرگ ترین ضعف در کارهاست واقف هستم.

مهندس ظهرابی تاکید کرد: برای آینده ی توسعه ی استان باید به علوم مختلف، تکنولوژی و صنعت دانش بنیان با ایجاد مراکز رشد شهرک های علمی و تحقیقاتی و مراکزی که پیوند بین دانشگاه و صنعت را نهادینه می کنند تکیه کرد و از ظرفیتی که در دانشگاه های شیراز و استان وجود دارد استفاده کنیم تا از صنعت پایه که فناوری آن فشار زیادی را بر محیط زیست وارد می کند عبور کرده و به فراصنعت دست یابیم؛ چرا که این استان توان آن را دارد که تولیدکننده و صادرکننده ی علم و تکنولوژی بوده و بدون تکرار تجربیات ناموفق دیگر استان ها منابع و انرژی را در راه توسعه ی پایدار استان در آینده هزینه کند.

وی اظهار کرد: امروز دانش پزشکی در استان ما می تواند یکی از محورهای اساسی توسعه باشد و توریست درمانی را در کنار توریست فرهنگی و تاریخی در کنار دیگر ظرفیت های عظیمی که در طبیعت استان وجود دارد، گسترش دهد. بنابراین تلفیق گردشگری در ابعاد مختلف به همراه صنعت دانش بنیان کلید راه توسعه ی پایدار است.

وی در ادامه از طرح مشترک محیط زیست و دانشگاه در ستاد احیای تالاب ها سخن به میان آورده و اظهار داشت: با تکیه بر دانش و تخصص دانشگاه شیراز برای احیای تالاب های استان تلاش می کنیم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس گفت: شاید پیچیدگی و سختی کار از دید عموم مردم مشخص نباشد؛ اما احیای تالاب به معنی پرکردن یک حوضچه ی آب نیست؛ بلکه باید تمام کارکردهای طبیعی یک حوضه ی آبریز را به کارکرد صحیح اولیه برگردانیم تا تالاب احیا شود، البته هماهنگ کردن نظام اجرایی و اجتماعی یک کشور در کنار همراه کردن مشارکت اجتماعی کار بسیارمشکل و پیچیده ای است. در حال حاضر کارگروه های اقتصادی، اجتماعی و اگولوژیکی ستاد احیا نیز فعال شده اند که امیدواریم منجر به اقدامات مفید برای احیای تالاب ها در استان شود.

وی با اشاره به اقدامات انجام شده در روز درختکاری، گفت: گاهی برخی از افراد انتقاداتی به این گونه برنامه ها دارند که موجب هجمه ی زیادی می شود؛ به طور مثال از شیوه، نوع و گونه ی درختکاری انتقاد می کنند، اما بسیج اجتماعی در این سطح و با این گستردگی برای جلب مشارکت های عمومی و توجه مردم به اهمیت درخت و درختکاری و حفظ درخت و منابع طبیعی کار آسانی نیست. می بینیم که امروز همه درگیر هفته ی منابع طبیعی هستند. مدارس، دانشگاه ها، ادارات دولتی، شهرداری ها، شوراها، روستاها و عموم مردم.

وی تاکید کرد: خواهش من این است که ارزش کاری چنین بزرگ و اثربخش را در حفظ محیط زیست و منابع طبیعی بدانیم و البته ما و همکارانمان در منابع طبیعی اگر ایرادی در کار بوده قطعا آن را رفع می کنیم؛ در روزهای اول درختکاری ایرادات زیادی در کار وجود داشت و حتی ما درختان غیربومی می کاشتیم، اما اکنون حتی اگر در شهر قرار باشد درختکاری کنیم گونه های ارزشمند بومی کاشته می شود، به ویژه تلاش می کنیم ذخیره ی ژن ارزشمند گونه هایی مثل سرو شیراز حفظ شود و با جدیت به دنبال احیای جنگل ها و مراتع هستیم. همچنین برای نگهداری و حفظ نهال ها و بذرکاری ها برنامه ریزی کرده ایم.

وی بیان کرد: با افتخار می گوییم که در سال گذشته میانگین ساعت خاموش کردن آتش به دو ساعت رسیده است در حالی که در خیلی از استان ها آتش سوزی ها تا چند روز وحتی هفته طول می کشد. تقاضای ما از مسوولین این است که کارکنان خدوم این دو سازمان را که برای حفظ محیط زیست و منابع طبیعی با کمبود تجهیزات و منابع صادقانه تلاش می کنند را دریابند.

دکتر عزت الله رئیسی؛ درختکاری بدون حل بحران آب مفهومی ندارد

در این مراسم، دکتر عزت الله رئیسی در سخنان خود به مهم ترین نقش درختان و جنگل ها در سیستم اکولوژی اشاره کرد و فواید جنگل ها را، اساس حیات در کره ی زمین، تولید اکسیژن، جذب گاز کربنیک، جلوگیری از گازهای گلخانه ای، جلوگیری از فرسایش خاک، ایجاد منظره ی زیبا و صفا و نشاط در انسان، پناهگاه حیوانات و پرندگان و همچنین جلوگیری از آلودگی​ برشمرد.

پدر علم هیدرولوژی ایران بیان کرد: یک درخت بزرگ، اکسیژن موردنیاز دو تا چهارنفر را تامین و در سال حدود ۲۵کیلوگرم گاز کربنیک را جذب می کند. به فرض اینکه سن یک درخت بزرگ در جنگل، ۴۰سال باشد، در طول این مدت، یک تن گاز کربنیک را جذب و از اتمسفر خارج خواهد کرد.

دکتر رئیسی، یکی از علل تولید گازهای گلخانه ای را در کنار سوخت های فسیلی و ماشین ها، از بین بردن جنگل ها دانست و تصریح کرد: در جنگل های سراسر دنیا، حدود ۴۳هزارگونه درخت وجود دارد، که استفاده بی رویه ای از آن ها، باعث نابودی برخی از گونه ها شده که درنهایت منجر به کاهش تنوع زیستی شده است.

استاد دانشگاه شیراز اظهار داشت: جنگل های ایران ۳میلیون و چهارصدهزار هکتار است، که سالیانه ۶۳هزار هکتار از جنگل های زاگرس و شمال در حال نابودی است و در چهل سال گذشته، ۲۲سطح از جنگل های ایران از بین رفته است.

دکتر رئیسی تاکید کرد: صرف توصیه به درختکاری کافی نیست و بایستی دلایل پنهان آن بیان شود و این دانش از طرق مختلف، در بین مردم انتشار پیدا کند.

وی ابراز داشت: هر موجودی در طبیعت، اعم از درخت، حیوان و تالاب نقشی در طبیعت دارد که وقتی تعادل آن را بر هم می زنیم، انتقام خواهد گرفت.

دکتر رئیسی گفت: آن کسی که تمام این مشکلات را در زمینه های محیطی ایجاد کرده، انسان است؛ جز انسان و بایدهای صنعتی چیز دیگری نیست و ​ این تعارضات تنها به دست خود انسان رفع می شود.

چهره ی اثرگذار حوزه ی آب، در آخرین کلام خود بیان کرد: درختکاری بدون حل بحران آب مفهومی ندارد و اگر بخواهیم بنیادی و شعاری فکر کنیم، مهم ترین مشکل ما بحران آب است.

توجه به منابع طبیعی یک پیش نیاز طبیعی برای محافظت از خاک سرزمین مان است

در پایان دکتر معصومه محرر، مدیر اجتماعی دانشگاه شیراز نیز به گزارشی از ویژه برنامه های هفته ی منابع طبیعی در دانشگاه شیراز پرداخت و توضیح داد: امروزه با وجود مشکلاتی که در سطح جهان چون جنگ و مشکلات نظامی و بحران های اقتصادی و سیاسی ناشی از آن وجود دارد، ما بیش از همیشه نیازمند توجه به منابع طبیعی و محیط زیست هستیم و درواقع توجه به منابع طبیعی یک پیش نیاز طبیعی برای محافظت از خاک سرزمین مان است، به همین مناسبت برنامه های متنوعی در دانشگاه شیراز پیش بینی و طرح ریزی شده است که با همت انجمن ها و گروه های علمی و کانون های دانشجویی برگزار خواهد شد.

ایشان یکی از رسالت های دانشگاه را حل معضلات جامعه و حفظ پل مابین صنعت، اجتماع و محیط زیست دانسته و افزود: برنامه هایی به شرح زیر به همین منظور انجام شده است: کاشت نهال در دانشکده ها توسط معاونت های فرهنگی-دانشجویی دانشکده ها، طرح تعویض پسماند کاغذی با گلدان؛ تور باغ گیاه شناسی آرم و تور مجازی موزه ی تاریخ طبیعی دانشگاه ویژه ی فرزندان دانشگاهیان که باهدف آشنایی فرزندانمان از دوران کودکی با میراث طبیعی کشور ترتیب یافته و همچنین برگزاری نشست های تخصصی و علمی در حوزه ی منابع طبیعی و محیط زیست.

در پایان این مراسم، دو نهال یادبودی به نام «دکتر عزت الله رئیسی، پدر علم هیدرولوژی ایران و استاد زمین شناسی دانشگاه شیراز» و «دکتر حبین شریف، استاد ریاضی دانشگاه شیراز و رئیس بنیاد ملی نخبگان فارس» در بلوار نوآوران دانشگاه شیراز کاشته شد. همچنین، از کارکنان فضای سبز دانشگاه تقدیر شد.