ایران صدرنشین تولید علم جهان اسلام
به نقل از اداره روابط عمومی و همکاری های علمی بین المللی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام
(ISC)
دکتر محمدجواد دهقانی سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: اخرین اطلاعات مستخرج از پایگاه استنادی وب او ساینس
((web of science
نشان میدهد که در سال ۲۰۱۷ میلادی تعداد کل مدارک ثبت شده توسط ۵۷ کشور اسلامی به ۲۳۷۵۴۳ مورد رسیده است. از انجا که تعداد مدارک ثبت شده جمهوری اسلامی ایران برابر با ۵۱۰۷۱ میباشد بنابراین ۲۲ درصد از کل تولیدات علمی کشورهای اسلامی توسط پژوهشگران ایران اسلامی تولید میشود
.
دهقانی اظهار داشت: بر اساس اطلاعات مندرج در پایگاه بین المللی WOS از نظر کمیت تولید علم جمهوری اسلامی در میان کشورهای اسلامی در سال ۲۰۱۷ برای اولین بار رتبه نخست را کسب نموده است. هر چند در پایگاه استنادی اسکوپوس در تولید علم ایران در میان کشورهای اسلامی رتبه اول را داشت ولی در پایگاه استنادی WOS تا قبل از این همواره در سالهای گذشته پس از ترکیه درجایگاه دوم بود. در حال حاضر نیز رتبه بین المللی ایران در هر دو پایگاه بین المللی WOS و اسکوپوس در پایان سال ۲۰۱۷ برابر با ۱۶ است .
وی افزود: بر اساس برنامه ۱۰ ساله علم و فناوری کشورهای اسلامی که در سال ۲۰۱۷ با حضور روسای جمهور و وزرای علوم و فناوری کشورهای اسلامی در قزاقستان به تصویب رسید، میزان تولیدات علمی کشورهای اسلامی در ۱۰ سال اینده باید به دو برابر افزایش یابد. در حال حاضر سهم کل کشورهای اسلامی در تولید علم دنیا حدود ۸ درصد بوده و لذا در ۱۰ سال اینده بر اساس این برنامه لازم است به ۱۶ درصد افزایش یابد. بررسی انجام شده نشان میدهد که روند تولیدات علمی کشورهای اسلامی در ۲۰ سال اخیر همواره صعودی بوده است. به طوری که تعداد مدارک تولید شده توسط کشورهای اسلامی از ۱۴۷۵۵۵ مورد در سال ۲۰۱۳ به ۲۳۷۵۴۳ مورد تا پایان سال ۲۰۱۷ افزایش یافته است. این روند تولیدات علمی رشد ۱۶۰ درصدی را در بازه زمانی مذکور در میان کشورهای اسلامی نشان میدهد. این در حالی است که میزان مدارک ثبت شده به نام جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۳ از ۳۱۴۰۵ مدرک در سال ۲۰۱۷ به ۵۱۰۷۱ مدرک رسیده و میزان رشد تولید علم در این پنج سال ۶۲۰ درصد بوده است .
دهقانی اظهار داشت: بر اساس اطلاعات مندرج در پایگاه بین المللی WOS از نظر کمیت تولید علم جمهوری اسلامی در میان کشورهای اسلامی در سال ۲۰۱۷ برای اولین بار رتبه نخست را کسب نموده است. هر چند در پایگاه استنادی اسکوپوس در تولید علم ایران در میان کشورهای اسلامی رتبه اول را داشت ولی در پایگاه استنادی WOS تا قبل از این همواره در سالهای گذشته پس از ترکیه درجایگاه دوم بود. در حال حاضر نیز رتبه بین المللی ایران در هر دو پایگاه بین المللی WOS و اسکوپوس در پایان سال ۲۰۱۷ برابر با ۱۶ است .
وی افزود: بر اساس برنامه ۱۰ ساله علم و فناوری کشورهای اسلامی که در سال ۲۰۱۷ با حضور روسای جمهور و وزرای علوم و فناوری کشورهای اسلامی در قزاقستان به تصویب رسید، میزان تولیدات علمی کشورهای اسلامی در ۱۰ سال اینده باید به دو برابر افزایش یابد. در حال حاضر سهم کل کشورهای اسلامی در تولید علم دنیا حدود ۸ درصد بوده و لذا در ۱۰ سال اینده بر اساس این برنامه لازم است به ۱۶ درصد افزایش یابد. بررسی انجام شده نشان میدهد که روند تولیدات علمی کشورهای اسلامی در ۲۰ سال اخیر همواره صعودی بوده است. به طوری که تعداد مدارک تولید شده توسط کشورهای اسلامی از ۱۴۷۵۵۵ مورد در سال ۲۰۱۳ به ۲۳۷۵۴۳ مورد تا پایان سال ۲۰۱۷ افزایش یافته است. این روند تولیدات علمی رشد ۱۶۰ درصدی را در بازه زمانی مذکور در میان کشورهای اسلامی نشان میدهد. این در حالی است که میزان مدارک ثبت شده به نام جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۳ از ۳۱۴۰۵ مدرک در سال ۲۰۱۷ به ۵۱۰۷۱ مدرک رسیده و میزان رشد تولید علم در این پنج سال ۶۲۰ درصد بوده است .
سرپرست ISC در ادامه گفت: مقایسه میزان تولیدات علمی کشورهای اسلامی برتر تولید کننده علم در ۲۰۱۷ نشان می دهد که کشورهای جمهوری اسلامی ایران با ۵۱۰۷۱ مدرک، ترکیه با ۴۶۷۰۴ مدرک، مالزی با ۲۴۲۲۸ مدرک ، عربستان صعودی با ۱۹۹۹۳ مدرک و مصر با ۱۷۹۴۴ مدرک به ترتیب در جایگاه های اول تا پنجم قرار دارند. این در حالی است که در سال ۲۰۱۳ کشور ترکیه با ۳۷۲۷۷ مدرک، ایران با ۳۱۴۰۵ مدرک، مالزی با ۱۷۳۷۶ مدرک ، عربستان صعودی با ۱۲۰۱۷ و مصر با ۱۰۶۳۶ مدرک کشورها ی برتر تولید کننده علم بوده اند
دهقانی گفت: همچنین بررسی میزان سهم کشورهای اسلامی برتر تولید کننده علم حاکی از ان است که جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۷ با ۴/۲۲ درصد ، ترکیه ۵/۲۰درصد، مالزی ۶/۱۰ درصد ، عربستان صعودی ۸/۸ و کشور مصر ۹/۷درصد تولیدات علمی را دارند. این در حالی است که در سال ۲۰۱۳ میزان سهم کشورهای ترکیه ۶/۲۳ درصد، ایران ۸/۱۹ درصد، مالزی ۰۱/۱۱ درصد ، عربستان ۶/۷ و مصر ۷/۶ درصد بوده است. همچنین، بررسیها بیانگر این امر است که در مجموع بیش از ۸۰ درصد تولیدات علمی کشورهای اسلامی توسط ۲۰ درصد این کشورها تولید می گردد .
دهقانی در ادامه گفت: از نظر تولید علم در حوزه های پژوهشی مختلف توسط کشورهای اسلامی در بازه زمانی ۲۰۱۳ الی ۲۰۱۷ حوزههای موضوعی مهندسی با ۱۸۸۰۲۶، شیمی با ۸۲۰۳۱، علمرایانه با ۷۸۱۹۸ بیشترین مشارکت را داشته و از این نظر در جایگاه های نخست تا سوم در میان تمامی حوزه های علمی قرار دارند. جایگاههای سوم تا دهم نیز متعلق به حوزه های موضوعی فیزیک، علم مواد، سایر موضوعات فناوری علم، ریاضی، پزشکی داخلی- عمومی، محیط زیست و علوم زیستی و داروشناسی و داروسازی می باشد .
دهقانی در پایان افزود: در زمینه دیپلماسی و همکاری های علمی کشورهای اسلامی با سایر کشورهای جهان؛ کشورهای امریکا، فرانسه، انگلستان، المان، چین، کانادا و استرالیا ۷ کشوری هستند که با کشورهای اسلامی بیشترین همکاری علمی را در بازه زمانی ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ داشته اند. نباید فراموش کرد که توسعه علمی در کشورهای اسلامی و مرجعیت علمی در سطح بین المللی تنها با افزایش کمیت تولید علم حاصل نمی شود. مرجعیت علمی اولین بند از سند سیاست های کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری است. توسعه و مرجعیت علمی پیامدهای مثبت زیادی برای کشورهای اسلامی به همراه خواهد داشت. بنابراین، بی تردید همزمان با ارتقاءکمیت تولید علم باید افزایش اثرگذاری اقتصادی و اجتماعی علم تولید شده نیز مورد توجه قرار گیرد .