آغاز فعالیت رسمی گروه مطالعات روابط عمومی

گروه مطالعات روابط عمومی انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، با برگزاری نشستی مجازی و با حضور جمعی از استادان، دانشجویان و دست‌اندرکاران حوزه روابط عمومی، فعالیت خود را به صورت رسمی آغاز کرد.

در آیین گشایش گروه مطالعات روابط عمومی که روز چهارم اسفندماه برگزار شد، دکتر «هادی خانیکی»، رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، در سخنانی به معرفی انجمن، ضرورت‌های شکل‌گیری گروه مطالعات روابط عمومی و بیان انتظارهای انجمن از این گروه پرداخت.

همچنین دکتر «منصور ساعی»، مدیر گروه مطالعات روابط عمومی، به معرفی اهداف، برنامه‌ها و محورهای فعالیت‌ گروه مطالعات روابط عمومی پرداخت و در ادامه نشست، دکتر «حسین امامی»، عضو شورای مدیریت گروه مطالعات روابط عمومی، درباره روندها و رویکردهای نوین در آموزش و مطالعات روابط عمومی در جهان سخنرانی کرد.

رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات:

روابط عمومی‌ها همبستگی‌ساز باشند

دکتر «هادی خانیکی»، عضو هیات علمی و استاد گروه علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی و رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، نخستین سخنران نشست مجازی گشایش گروه مطالعات روابط عمومی بود.

خانیکی در این نشست با بیان تاریخچه شکل‌گیری انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، گفت: انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات یک نهاد علمی غیرانتفاعی ‌فرادانشگاهی است که با مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می‌کند و اعضای آن را استادان، دانش‌آموختگان و دانشجویان مرتبط با رشته‌های علوم ارتباطات و  مطالعات فرهنگی تشکیل می‌دهند.

وی افزود: این انجمن بیش از چند صد نفر عضو با گرایش‌های سیاسی و فکری متفاوت دارد که نقطه اتصال و اشتراک اعضا، تحصیل در یکی از رشته‌های علوم ارتباطات و مطالعات فرهنگی از هر دانشگاهی است. از این رو مجموعه انجمن در قالب یک نهاد، گرایش خاصی به هیچ تفکر و جریان سیاسی ندارد.

رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات در ادامه از این انجمن به عنوان یکی از انجمن‌های موثر و برتر کشور در حوزه علوم انسانی و اجتماعی نام برد و گفت: فعالیت‌های این انجمن از جمله در حوزه انتشار نشریات علمی پژوهشی، برگزاری دوره‌های آموزشی و سخنرانی‌های علمی و انعقاد تفاهم‌نامه‌های همکاری با نهادهای اجرایی، روز به روز در حال گسترش بوده و پیشرفت‌های چشمگیری را کسب کرده است.

خانیکی سپس ضرورت پرداختن به روابط عمومی در نهادهای آموزشی و پژوهشی را بسیار روشن دانست و گفت: گروه مطالعات روابط عمومی، زودتر از اینها باید تشکیل می‌شد و از پیگیری آقای دکتر ساعی و اعضای این گروه برای راه‌اندازی آن، تشکر می‌کنم.

وی افزود: برای تشکیل این گروه علمی در ذیل انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات، به چهار ضرورت قائل هستم. ضرورت اول، ورود جهان به پارادایم‌های جدیدی است که ارتباطات هم نمی‌تواند خود را مستقل از آنها ببیند.

این استاد علوم ارتباطات در ادامه با اشاره به اینکه حدود ۵۰ سال است که مطالعات ارتباطی در کشور ما شکل گرفته، افزود: این مطالعات که به همت اندیشمندانی مثل مرحوم دکتر مجید تهرانیان آغاز شد و در ادامه بزرگانی همچون مرحوم دکتر کاظم معتمدنژاد، چیزهایی بر آن افزودند و در این پارادایم جدید که جامعه اطلاعاتی یا معرفتی بود، مرحوم دکتر حمید نطقی هم پیشگام در راه‌اندازی رشته روابط عمومی به صورت دانشگاهی شد.

خانیکی سپس گفت: با ورود به پارادایم جامعه پلتفرمی، روابط عمومی‌ها باید متوجه باشند که فعالیت‌های آنها چه مولفه‌های جدیدی در حوزه نظری و عملی، پیدا خواهد کرد. در این تغییر پارادایم، عنصر فرهنگ و مولفه‌های فرهنگی، پررنگ‌تر می‌شوند و کنشگران فردی نقش بیشتری به عهده می‌گیرند که مستلزم بازتعریف نقش روابط عمومی‌هاست.

رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات در بیان دومین ضرورت تشکیل گروه مطالعات روابط عمومی، به همزیستی جامعه ایران با بحران‌های طبیعی، اجتماعی و انسانی اشاره کرد و گفت: جامعه و جهان ما نوعی همزیستی با بحران‌ها را تجربه می‌کند و در این وضعیت جدید، ارتباطات بحران اهمیت و نقش بارزی پیدا کرده است.

وی روابط عمومی‌ها را بخش مهمی از ارتباطات بحران در موقعیت‌های بحرانی همچون سیلاب‌های بهار ۱۳۹۸، همه‌گیری ویروس کرونا طی دو سال اخیر و موارد مشابه برشمرد و گفت: تشکیل گروه مطالعات روابط عمومی، پاسخ و توجهی به این ضرورت در شرایط مشابه بحران‌های یادشده است.

استاد گروه علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه گفت: ضرورت سوم، گسیختگی‌های ناشی از تحولات فناورانه در شرایط کنونی است که نقش نهادهای رسمی را کمتر و نقش نهادهای غیررسمی را بیشتر کرده است. و اینجاست که در چنین جامعه‌ای با ویژگی‌های پلتفرمی، برای کنشگری روابط عمومی هم باید چشم‌اندازهای تازه‌ای پیدا کنیم.

خانیکی در بیان چهارمین ضرورت به ویژگی‌های خاص جامعه ایران اشاره کرد و گفت: جامعه ایران در سطوح رسمی با رشد چشمگیر و تامل برانگیز روندهایی مواجه است که حاکی از تضعیف همبستگی اجتماعی است و این موضوع در تحقیقات انجام شده در سال‌های اخیر، به روشنی نشان داده شده و کاهش سرمایه اجتماعی هم کاملاً مشخص است.

رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات در ادامه گفت: نهاد روابط عمومی یکی از مجموعه‌های همبستگی‌ساز است و یا باید باشد. در واقع نتیجه فعالیت‌های گروه مطالعات روابط عمومی باید این باشد که روابط عمومی‌ها چه کاری می‌توانند برای تقویت روندهای همبستگی‌ساز و تقویت جامعه مدنی، در پیش بگیرند.

وی در پایان با بیان اینکه «انتظار دارم این گروه با برگزاری نشست‌ها، دوره‌های آموزشی و تقویت ارتباطات علمی حرفه‌ای با سایر انجمن‌ها و نهادهای فعال حوزه روابط عمومی، بتواند منظومه‌ای را تشکیل بدهد که کمک حال روابط عمومی‌های کشور باشد»، افزود: امیدوارم همه دست‌اندرکاران روابط عمومی در همه سطوح، به انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات و گروه مطالعات روابط عمومی کمک کنند تا این گروه یکی از موفق‌ترین گروه‌های انجمن باشد.مدیر گروه مطالعات روابط عمومی:

رقیب هیچ انجمن، گروه، دانشکده و جریان فعال روابط عمومی نیستیم

دکتر «منصور ساعی»، مدیر گروه مطالعات روابط عمومی و استادیار ارتباطات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، به معرفی اهداف، برنامه‌ها و محورهای فعالیت‌ گروه مطالعات روابط عمومی پرداخت.

ساعی گفت: پس از گذشت ۷۰ سال حضور روابط عمومی در سازمان‌های ایرانی (۱۳۳۰ تاکنون) و با وجود سابقه بیش از نیم قرن آموزش آکادمیک روابط عمومی در ایران، هنوز یک گروه مطالعاتی مستقل و مساله محور در انجمن‌های روابط عمومی و دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها و مراکز علمی و تخصصی ویژه روابط عمومی ایجاد نشده است.

وی افزود: علاوه بر این روابط عمومی به عنوان یک نهاد مدرن و وارداتی طی این مدت، تحولات تاریخی، سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و فناورانه گوناگونی را پشت سرگذاشته و تجربه کرده است که هم از نظر علمی این حوزه میان رشته‌ای را مساله‌محور کرده است و هم از نظر حرفه و فعالیت، نقش‌ها و وظایف و جایگاه آن را در جامعه و سازمان‌های خصوصی و دولتی با ظرفیت‌ها و چالش‌های نوینی مواجهه کرده است.

مدیر گروه مطالعات روابط عمومی در ادامه گفت: بر همین اساس، تاسیس گروه مطالعات روابط عمومی با هدف تقویت دانش، ادبیات، پژوهش و آموزش دغدغه‌محور و نیازمحور در حوزه روابط عمومی در انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات ضروری به نظر می‌رسد.

ساعی سپس با بیان اینکه «رقیب هیچ انجمن، گروه، دانشکده و جریان فعال روابط عمومی نیستیم»، گفت: در این گروه، به دنبال انجام مطالعات و پژوهش‌های مساله محور و راهبردی و آینده‌نگرانه مرتبط با نیازها و دغدغه های روابط عمومی کشور، تدوین و اجرای برنامه علمی و پژوهشی مشترک با سازمان‌های دولتی و خصوصی و مراکز علمی و دانشگاهی و انجمن‌های علمی در حوزه روابط عمومی و برگزاری دوره‌ها وکارگاه‌های علمی و آموزشی در حوزه روابط عمومی هستیم.

وی در ادامه از تشکیل نشست، وبینار، سمینارها و کنفرانس‌های علمی و آموزشی خروجی‌محور در حوزه روابط عمومی؛ ایجاد ارتباط تعاملی با جامعه هدف (مراکز علمی/ سازمان‌ها/صنعت و…) از طریق ارائه داده‌ها، گزارش‌ها و گفتگوهای شفاف، جامع، مستند، متقن، مستدل، تحلیلی و آینده‌نگرانه روابط عمومی و همکاری و ارائه مشاوره به روابط عمومی سازمان‌های دولتی و خصوصی، به عنوان دیگر اهداف تشکیل گروه یاد کرد.

مدیر گروه مطالعات روابط عمومی سپس گفت: ارزیابی روابط عمومی‌های سازمانی و رتبه‌بندی روابط عمومی‌های کشور، چاپ و نشر کتب، جزوات و مجلات مرتبط با همکاری سازمان‌های مختلف به صورت تالیف، ترجمه و یا گردآوری و راه‌اندازی نشریه علمی پژوهشی در حوزه روابط عمومی را نیز دنبال خواهیم کرد.

دکتر حسین امامی تشریح کرد:

روندها و رویکردهای نوین در آموزش و مطالعات روابط عمومی در جهان

دکتر «حسین امامی»، عضو شورای مدیریت گروه مطالعات روابط عمومی و مدرس و پژوهشگر روابط عمومی و رسانه‌های اجتماعی، سخنران دیگر آیین گشایش گروه مطالعات روابط عمومی بود. وی در سخنرانی خود با عنوان «روندها و رویکردهای نوین در آموزش و مطالعات روابط عمومی در جهان»، با بیان اینکه «در حال حاضر ۸۲۰۰ نفر دانشجو در مقاطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته روابط عمومی در دانشگاه‌های کشور در حال تحصیل هستند»، این پرسش‌ها را طرح کرد: آیا ادارات و سازمان‌ها گنجایش پذیرش این تعداد از فارغ‌التحصیلان را دارند؟ این تعداد فارغ‌التحصیل برای جامعه روابط عمومی کشور تهدید است یا فرصت؟ چرا استقبال گسترده‌ای از رشته روابط عمومی در دانشگاه ها وجود دارد؟ به گونه‌ای که در دانشگاه علمی کاربردی، بعد از رشته‌های فناوری اطلاعات و حقوق، روابط عمومی سومین رشته پر متقاضی است.

امامی در ادامه به معرفی ۱۰ دانشگاه برتر جهان در حوزه آموزش و پژوهش روابط عمومی پرداخت و گفت: از آنجایی که نخستین واحد روابط عمومی در جهان، در کشور ایالات متحده آمریکا شکل گرفته، پس طبیعی است که ۱۰ دانشگاه برتر این رشته نیز در این کشور باشند.

وی در ادامه از دانشگاه‌های کالیفرنیای جنوبی، فلوریدا، لوئیزیانا، تگزاس، بایتیست کالیفرنیا، ایالتی فلوریدا، آلاباما، کارولینای شمالی، ممفیس و بوستون، به عنوان ۱۰ دانشگاه برتر جهان در حوزه آموزش و پژوهش روابط عمومی یاد کرد و برنامه‌های آموزشی هر یک از این دانشگاه‌ها را معرفی کرد.

عضو شورای مدیریت گروه مطالعات روابط عمومی در جمع‌بندی برنامه‌های آموزشی دانشگاه‌های برتر جهان گفت: توجه به مهارت نگارش، ویژگی مشترک تمام برنامه‌های آموزشی در این دانشگاه‌هاست و خروجی این دانشگاه‌ها کسی است که بتواند هم برای رسانه‌های مکتوب و هم برای رسانه‌های اجتماعی، بنویسد.

امامی سپس به معرفی مقطع کارشناسی ارشد رشته روابط عمومی پرداخت. وی گفت: تحقیقات نشان داده است که فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی ارشد روابط عمومی یا ارتباطات، از منظر کیفی در کار متمایز می‌شود و برای پذیرش مسئولیت‌های بیشتر آمادگی پیدا می‌کند.

وی در ادامه از روابط عمومی و ارتباطات دیجیتال/ استراتژیک، روابط عمومی و ارتباطات شرکتی، روابط عمومی و بازاریابی دیجیتال، روابط عمومی و تبلیغات، روابط عمومی و مدیریت در ارتباطات بین‌الملل، روابط عمومی و ارتباطات سازمانی و روابط عمومی چند رسانه‌ای، به عنوان گرایش‌های مختلف کارشناسی ارشد رشته روابط عمومی نام برد.

این مدرس و پژوهشگر روابط عمومی و رسانه‌های اجتماعی سپس با اشاره به محتوای دوره های کارآموزی روابط عمومی در دانشگاه‌های برتر جهان، به تشریح برنامه‌های دوره دکترای تخصصی روابط عمومی پرداخت و گفت: در دنیا، دانشگاه های زیادی برای آموزش دکترای تخصصی روابط عمومی نداریم و دانشجویان دکتری این رشته، معمولاً بیش از یادگیری مهارت‌های شغلی، وقت بیشتری را صرف تحقیق و بررسی نظریه‌هایی می‌کنند که می‌توانند صنعت روابط عمومی را گسترش دهند.

امامی در پایان سخنان خود، به بیان راهکارهایی برای ارتقای آموزش روابط عمومی در ایران پرداخت. وی گفت: برگزاری دوره‌های تکمیلی تخصصی (فلوشیب) برای روابط عمومی از سوی دانشگاه‌ها با همکاری سازمان‌ها در رشته روابط عمومی، ایجاد آزمایشگاه‌ها و پژوهشکده‌های روابط عمومی در دانشکده‌های ارتباطات، راه‌اندازی دفتر خدمات شغلی در دانشگاه‌ها، توجه بیشتر به میان‌رشته‌ای‌ها در روابط عمومی‌ها به‌ویژه در مقطع کارشناسی ارشد و تعریف کار تحقیقی دانشجویان در قالب کار عملی مرتبط با فعالیت روابط عمومی و درس برای کاهش شکاف بین دروس دانشگاهی و کار عملی واقعی، از جمله این راهکارها هستند.

این گزارش می‌افزاید: در ادامه این نشست، دکتر «مهدخت بروجردی علوی» و دکتر «علی‌رضا عبداللهی‌نژاد»، دو عضو دیگر شورای مدیریت گروه مطالعات روابط عمومی، در سخنانی کوتاه، به بیان دیدگاه‌های خود درباره فعالیت‌ها و برنامه‌های گروه پرداختند.

بر پایه این گزارش، گروه علمی- تخصصی مطالعات روابط عمومی با برگزاری اولین نشست داخلی در تاریخ ۲۰ بهمن ماه ۱۴۰۰، فعالیت خود را ذیل انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات آغاز کرد تا به صورت مساله‌محور به انجام مطالعات علمی و فعالیت‌های آموزشی و تخصصی در حوزه روابط عمومی بپردازد. فعالیت رسمی این گروه نیز پس برگزاری آیین گشایش در تاریخ ۴ اسفندماه و صدور احکام اعضای شورای مدیریت و دبیر گروه از سوی رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات در تاریخ ۷ اسفندماه، آغاز شد.