عمومی | سیویلیکا

بررسی معادل در اصطلاحات و ضرب المثل های مختص حیوانات در زبان های فارسی و انگلیسی براساس چارچوب بیکر

چکیده فارسی به همراه واژگان کلیدی: ترجمه اصطلاحات و ضرب المثل های حاوی نام حیوانات یک چالش بزرگ است زیرا حیوانات معانی فرهنگی، تاریخی، سنتی، مذهبی یا نمادین خاصی دارند که در هر زبانی منحصر به فرد است. از این رو، این مطالعه با هدف تجزیه و تحلیل ترجمه انگلیسی اصطلاحات و ضرب المثل های فارسی حاوی نام حیوانات بر اساس راهبردهای ترجمه بیکر (۱۹۹۲) و همچنین مقایسه تفاوت معنادار بین فراوانی راهبردها در ارائه اصطلاحات و ضرب المثل ها انجام شد. بدین منظور محقق ۱۵۰ اصطلاح و ضرب المثل فارسی را به همراه ترجمه انگلیسی آن ها از چهار کتاب دو زبانه انتخاب کرد. نتایج نشان داد که استفاده از اصطلاحی با معنای مشابه، اما شکلی متفاوت با ۸۲ درصد وقوع و نیز وام‌گیری اصطلاح زبان مبدا و ترجمه با پارافریز هر دو با یک درصد به ترتیب بیشترین و کمترین استراتژی مورد استفاده در ترجمه اصطلاح بودند. همچنین، تحلیل راهبردهای ترجمه ضرب المثل نشان داد که استفاده از یک ضرب المثل با معنای مشابه اما شکل متفاوت با ۷۶ درصد بیشترین فروانی استراتژی ترجمه را داشته است، در حالی که ترجمه به صورت نقل قول و ترجمه با حذف عامل معنایی با درصد مشابه ۴ درصد، کمترین استراتژی ترجمه ضرب المثل بودند. استراتژی حذف کامل و نیز استراتژی جبران سازی در هیچ یک از مثال های ترجمه اصطلاح و ضرب المثل موجود مشاهده نشد. آزمون مربع خی نیز تفاوت معنی داری (p<۰.۰۵) را بین کاربرد استراتژی های بیکر در ترجمه اصطلاحات در قیاس با ضرب المثل ها نشان داد. در پایان نتیجه گیری شد که اکثر اصطلاحات و ضرب المثل ها، اگرچه در به کارگیری استراتژی های ترجمه تفاوت قابل توجهی دارند، اما با موفقیت با معادل های مناسب در زبان انگلیسی جایگزین شدند. واژگان کلیدی: سمبل حیوانی، ارجاعات فرهنگی، اصطلاح، ضرب المثل کلیدی Abstract / Key Words: Translation of idioms and proverbs containing animal names is a great challenge because animals have specific cultural, historical, traditional, religious, or symbolic meanings that are unique in any language. Thus, the researcher aimed at analyzing the English translation of Persian idioms and proverbs containing animal names based on Baker’s (۱۹۹۲) translation strategies, as well as comparing the significant difference between the frequency of strategies in rendering idioms versus proverbs. To this end, the researcher selected ۱۵۰ Persian idioms and proverbs along with their English translations from four bilingual books. The results revealed that using an idiom of similar meaning but a different form with ۸۲% of occurrence was the most frequent translation strategy in idiom rendering, compared to borrowing the source-language idiom and translation by paraphrase with the same ۱% as the least frequent strategies. Indeed, analyzing proverb translations strategies showed that using a proverb of similar meaning but different form with ۷۶% was the most frequent translation strategy, whereas translation by paraphrase and translation by the omission of a play on the proverb strategies with the same ۴% was the least frequent translation strategies. No examples of translation by the omission of the entire idiom/proverb and compensation strategies were observed. The chi-square test also showed a significant difference (p<۰.۰۵) between translation strategies in rendering idioms versus proverbs. Consequently, it was concluded that most idioms and proverbs, though significantly different in employing translation strategies, were successfully replaced with the proper equivalences in the English language. Keywords: Animal symbol, Culture references, Idiom, Proverb

نگارنده:سمیرا رحمانی فیروزاباد استاد راهنما:دکتر صمد میرزا سوزنی استاد مشاور:دکتر فاطمه بهجت استاد داور:دکتر محمدمهدی مرتهن