معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی زنجان: آموزش عمومی در خصوص مسمومیت‌های دارویی ضروری است
آموزش عمومی در خصوص مسمومیت‌های دارویی ضروری است
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی زنجان با بیان اینکه طبق آمارهای دریافت شده از بیمارستان‌های مرجع مسمومیت در کشور، مسمومیت دارویی اولین علت مراجعه به بخش مسمومیت‌ها می‌باشد، گفت: با بیان این آمار، فرهنگ‌سازی و آموزش عمومی در خصوص مسمومیت‌های دارویی ضروری است.
دکتر مریم نوبرانی روز سه‌شنبه سوم اسفند در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری وبدا-زنجان با تاکید بر ضرورت آموزش تخصصی به گروه پزشکی و اجباری شدن آموزش درمان مسمومیت‌ها برای دانشجویان پزشکی تصریح کرد: بر اساس آمارهای اعلامی، بیش از ۳۰ درصد از مراجعان مسمومیت به بیمارستان‌های سراسر کشور با دارو مسموم شده‌اند و نکته مهم آن است که اغلب مسمومیت‌های دارویی تعمدی می‌باشد .
این متخصص فارماکولوژی و عضو هیات علمی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی زنجان، خاطرنشان کرد: گزارش بدست آمده از دانشگاه ها حاکی از آن است که عمده‌ترین داروهایی که منجر به مسمومیت دارویی شده‌اند عبارت از داروهای گروه بنزودیازپین، مسکنهای غیر مخدر، داروهای ضدافسردگی، داروهای آنتی سایکوتیک، داروهای آمفتامینی و محرک CNS و دیگوکسین و داروهای قلبی است.
وی با اشاره به تقسیم‌بندی مسمومیت به دو نوع غیرعمدی و عمدی، اظهار کرد: مسمومیت غیرعمدی با مواد سمی من جمله داروها معمولا در سالمندان به دلیل اشتباه در خواندن لیبل یا نام دارو و همچنین در اطفال به علت بلع ناخودآگاه دارو روی میدهد. مصرف عمدی یک سم یا دارو نیز به صورت خودکشی (و یا دیگرکشی) یا عدم اطلاع از عوار ض جانبی یک دارو و یا سوء مصرف دارو صورت می‌گیرد.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی زنجان افزود: بر اساس آمار بدست آمده از سازمان پزشکی قانونی کشور از سال ۱۳۹۵ تاکنون، درصد مرگ ناشی از مسمومیت دارویی کاهش یافته است .
وی مصرف صحیح دارو را یکی از ارکان اصلی درمان بیماری و تحقق یافتن نتیجه مطلوب درمانی و همچنین پیشگیری از بروز عوارض جانبی دارو عنوان کرد و گفت: مصرف صحیح دارو در ساده‌ترین تعریف به این معنی است که بیمار، داروی تجویزی صحیح را به مقدار صحیح از راه مصرف صحیح و در زمان صحیح مصرف کند.
دکتر نوبرانی تاکید کرد: بخش مهمی از زنجیره‌ی دارو درمانی، اطلاع دقیق بیمار و تبعیت وی در خصوص نحوه و میزان مصرف دارو است.
وی با بیان اینکه مصرف نادرست و غیر منطقی داروها متاثر از عوامل مختلفی می‌باشد و نتیجه‌ی این مصرف نادرست، کل جامعه را تحت تاثیر قرار میدهد ، اظهار کرد: مصرف چندین دارو توسط یک بیمار به شکل نادرست، استفاده ناقص داروها ، عدم رعایت رژیم دارویی و استفاده بیش از حد از داروهایی چون داروهای تزریقی و آنتی بیوتیک ها جزو مصرف نادرست و غیر منطقی داروها می‌باشد.
این متخصص فارماکولوژی، افزایش خطر بروز عوارض ناخواسته دارویی و حتی مقاومت دارویی را از نتایج مصرف نادرست داروها بیان کرد و گفت: با مصرف نادرست داروها، کیفیت دارو درمانی کاهش و ناخوشی و مرگ و میر افزایش می‌یابد و ضمن اتلاف منابع مالی، میزان دسترسی به سایر داروهای ضروری تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
وی با اشاره به اینکه مصرف برخی داروها در ایران، بیشتر از میانگین جهانی است، تصریح کرد: متاسفانه در حال حاضر در چند دسته‌ی دارویی، شامل آنتی بیوتیک‌ها و کورتون‌ها به‌ویژه فرم تزریقی آنها شامل دگزامتازون و بتامتازون، بالاترین میزان مصرف را داریم.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی زنجان به کاهش قابل ملاحظه‌ی مرگ ناشی از بیماری های عفونی در پی کشف آنتی بیوتیک اشاره کرد و گفت: متاسفانه با مصرف غیر منطقی آنتی بیوتیک‌ها، بروز مقاومت در برابر آنتی بیوتیک‌ها تسریع شده، به طوری که امروزه این مقاومت به یکی از ده تهدید جهانی تبدل شده است.
وی با بیان اینکه به مقاومت یک میکروارگانیسم (شامل باکتری، قارچ، ویروس و انگل) در برابر داروهای ضد میکروبی، برای درمان عفونت ناشی از آن مقاومت ضد میکروبی گفته می‌شود، اظهار کرد: زمانی که این میکروارگانیسم‌ها نسبت به داروهای ضد باکتری، ضد قارچ و ضد ویروس مقاوم شوند، داروهای استاندارد بی اثر می شوند، عفونت در بدن باقی می‌ماند و میکروارگانیسمهای مقاوم به راحتی منتقل می شوند.
دکتر نوبرانی تصریح کرد: استفاده‌ی مکرر و نابجا از آنتی بیوتیک‌ها، یکی از مهمترین دلایل افزایش باکتری‌های مقاوم به دارو می‌باشد و با توجه به مصرف بالای آنتی بیوتیک‌ها در ایران، پرداختن به مسئله مقاومت آنتی بیوتیکی بسیار حیاتی است.