عمومی | دانشگاه علوم پزشکی ایران

استادیار فارماکولوژی دانشگاه ایران در جمع یک درصد پژوهشگران پر استناد دنیا

استادیار فارماکولوژی دانشگاه ایران در جمع یک درصد پژوهشگران پر استناد دنیا
دکتر سعید مهرزادی؛ استادیار پژوهشی فارماکولوژی مرکز علوم تحقیقات دارویی رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران بر اساس آخرین فهرست پژوهشگران برتر جهان در پایگاه استنادی طلایه داران علم تامسون رویترز ISI-ESI در بین پژوهشگران یک درصد پراستناد برتر جهان قرار گرفت .
دکتر سعید مهرزادی سال ۱۳۶۵ در شهرستان آبدانان استان ایلام متولد و سال ۱۳۹۵ در مقطع دکترای تخصصی فارماکولوژی از دانشگاه علوم پزشکی ایران فارغ التحصیل شده است. وی  از سال ۱۳۹۶ به عنوان استادیار فارماکولوژی در همین دانشگاه مشغول به فعالیت است.
ضمن تبریک برای عنوان ارزشمندی که کسب کرده اید؛ لطفا عوامل موفقیت و شاخص های موثر بر کسب این عنوان را بیان بفرمایید.
ضمن تشکر از شما لازم میبینم به این نکته اشاره کنم که هر گونه موفقیت حرفه ای متاثر و منتج از عوامل مختلفی است که از انگیزه  بالا و تلاش بی وقفه شروع می شود و تا حمایت های همکاران، اساتید و ... ادامه پیدا می کند.
اما در اینجا به صورت خاص می خواهم این موضوع را ذکر کنم که برای موفقیت در زمینه علمی و پژوهشی ضروری است که فرد در یک زمینه تخصصی و مشخص هدف گذاری کند و تلاش و همت خود را در همین موضوع بکار بگیرد.
بنده طی سالها فعالیت پژوهشی و تحقیقاتی که  افتخار همکاری با اساتید برجسته ای در سطح جهان داشتم در فیلد تخصصی ملاتونین مطالعه و پژوهش  انجام دادم که این پژوهش ها از بخش سلولی و ملکولی، حیوانی شروع و  در  مرحله فاز انسانی ادامه دارد.
لازم است تاکید کنم  که برای رسیدن به اهداف والای علمی و موفقیت های بزرگ  نمی توان به فعالیت فردی اکتفا کرد بلکه میبایست با کار تیمی و کار گروهی به این اهداف دست یافت. موضوعی که معمولا مورد غفلت قرار می گیرد و متاسفانه فرهنگ کار تیمی به ویژه در فعالیت های علمی و دانشگاهی ما ضعیف هست.
بحث مهم دیگر در  خصوص شاخص ها و عوامل موفقیت در کسب عنوان یک درصد پژوهشگر پراستناد، موضوع استنادات به مقالات است بدین صورت که در یک زمینه خاص (مثلا فارماکولوژی) استنادات بر اساس ISI از یک حد مشخصی که از قبل تعیین شده است بالاتر برود که این شاخص در زمینه های مختلف متفاوت می باشد و هر ساله هم تغییر می کند.
مهمترین پژوهش و طرح های کاربردی که در حوزه دارویی و  نظام سلامت داشته اید را بیان نمایید؟
باید به این نکته اشاره کنم که ملاتونین هورمونی است که عمدتا توسط غده پینه آل ترشح می شود و می‌توان گفت به طور تقریبی در بیشتر موجودات زنده وجود دارد. تولید این هورمون تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند سن، نور، عوامل محیطی و فیزیولوژی قرار دارد. با توجه به اثرات گسترده‌ای که بر روی فیزیولوژی انسانی دارد. ضروری دیدم تا به طور گسترده ­تری این هورمون مورد بررسی قرار بگیرد.
ملاتونین نقش بسیار مهمی در تعدیل و تنظیم دمای روزانه بدن و تنظیم دستگاه قلبی-عروقی و ... دارد. ملاتونین  برای سالها یک مکمل غذایی بوده و اولین دارو برای درمان بی خوابی مورد استفاده قرار می گرفت که توسط آکادمی پزشکان خانواده امریکا (AAFP) معرفی شد.
این دارو نسبتا امن بوده و کمترین خطر و عارضه جانبی را به همراه دارد. بنده به اتفاق همکارانم در مطالعات مختلفی که روی این دارو داشته ایم کارکردهای مختلف آن را در حوزه پیشگیری و درمان بررسی کردیم؛ به عنوان مثال و تاکید باید از نقش ملاتونین در کاهش مرگ و میر ویروس کووید ۱۹ و کاهش موارد بستری در صورت استفاده از ملاتونین نام ببرم که بنده و تیم پژوهشی در دانشگاه علوم پزشکی ایران در چندین مقاله ارائه دادیم.
به نظر شما مقالات باید دارای چه شاخص های علمی باشد تا در سطح بین المللی مورد اقبال قرار گیرد؟
موضوع مطالعات پزشکی یک مساله جهان شمول هست به این معنا که در هر جای دنیا پیشرفتی حاصل شود به نفع همه مردم جهان خواهد بود. لذا در خصوص پیشرفت های این حوزه و لزوم اشتراک گذاری نتایج تحقیقات و استفاده همگانی تقریبا یک فهم واحد در همه دنیا وجود دارد. در خصوص پژوهش ها و اینکه چه پژوهش هایی در سطح آکادمیک و بین المللی بیشتر مورد استقبال قرار می گیرد؟ جواب بسیار ساده است و آن اینکه تحقیقات و پژوهش هایی مورد توجه است که مساله محور و جدید باشند و بتوانند جوابی برای یک معما و حل مشکل در زمینه درمان بیماری ها و کمک به توسعه دانش پزشکی ارائه دهند.
برای جهش به سمت دانشگاه های نسل نو‌، چه اقداماتی در سطح دانشگاه علوم پزشکی ایران نیاز است که انجام شود ؟
امروزه دانشگاه های بسیاری در سطح جهان به سمت مفهومی جدید، تحت عنوان «دانشگاه کارآفرین»، دانشگاه نسل سه، و حتی نسل چهارم حرکت کردند که در آن، علاوه‌ بر آموزش و پژوهش، ماموریت های دیگری برای مشارکت و ایفای نقش در توسعه اقتصادی، اعتلای انسانی بر دوش دانشگاه‌ها قرار می‌گیرد.
همین عامل، موجب شده است تا در میان صاحب‌نظران و محققین، پیوسته از دانشگاه نسل سه و چهار سخن به میان آید. همان گونه که محققان و صاحبنظران در این بخش بارها تاکید کرده اند برای حرکت یک دانشگاه در این مسیر نیاز به تجاری‌سازی ‌دانش، کالایی ‌کردن ‌دانش ‌فنی، تربیت نیروی انسانی کارآفرین و ارتباط نزدیک صنعت و دانشگاه است که متاسفانه در این خصوص ضعف های جدی داریم.
یکی از اهداف مهم دانشگاه نسل جدید تربیت دانشمندان، متخصصان آموزش دیده علمی و کارآفرین است و ما باید بپذیریم و باور کنیم که تجاری سازی نتایج تحقیقات و نوآوری ها، یکی از نمودهای رویکرد پذیرش اهمیت علم و فناوری، و قبول تاثیر مستقیم آن بر توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است در چنین شرایطی می توانیم ادعا کنیم که گام های اولیه به سمت دانشگاه نسل جدید را برداشته ایم.
به نظر شما وظیفه دانشگاه در رابطه با مسئولیت و رسالت اجتماعی چیست؟
دانشگاه های ما باید از راه تقویت و بهبود کیفیت فرایند های یادگیری و یاددهی سعی کنند تا دانشجویان و محققان کارآمد اجتماعی را پرورش دهند که بتوانند در مواجهه با مشکلات، مسائل و بحرانهای جامعه امروزی ایران نقشی موثر و  سازنده ایفا کنند.
ما موظفیم تا درخصوص مسئولیت اخلاقی و اجتماعی دانشگاه ها فکر کنیم و با نگاهی خوشبینانه برای تقویت رویکرد مسئولیت پذیری و مسئولیت سازی برنامه ریزی هدفمند داشته باشیم. در اینجا تاکید کنم که طرح رسالت و مسئولیت اجتماعی دانشگاه ایده ی جدیدی نیست و از آغاز شکل گیری و گسترش دانشگاه مدرن بویژه از قرن هفدهم مطرح بوده است.
دانشگاه ها از همان ابتدا وظیفه آموزش عمومی را عهده دار بوده اند و در این مسیر رسالت مهمی در عرصه اجتماعی به انجام رسانده اند؛ در اینجا منظور از رسالت و مسئولیت جدید اجتماعی این است که دانشگاه ها، دانشجویان و محققان لاجرم باید خود را با فضای نوین جهانی، پیشرفت های علمی، تغییرات تکنولوژیک و ... تطبیق دهند تا از قافله رشد علم و دانش عقب نمانند.
مهمترین برنامه شما برای سال آینده چیست ؟
بنده به اتفاق همکارانم تلاش می کنیم مسیری که در حوزه مطالعات دارویی و درمانی آغاز کرده ایم را تداوم ببخشیم.  برای شخص بنده بسیار مهم است در فیلد تخصصی ملاتونین بتوانم خدمات ارزنده به جامعه پزشکی ارائه دهم.
ما در طی سالیان چندین مطالعه ارزشمند در خصوص ملاتونین انجام داده ایم و به نتایجی رسیده ایم؛ در خصوص تعدادی از تحقیقات دیگر باید عرض کنم ما وارد فاز بالینی و مطالعات انسانی شده ایم که انشالله در سال آینده نتایج آن منتشر خواهد شد.
بخش دیگری از برنامه عملیاتی بنده در سال آتی، تلاش وافر برای پیوند نتایج تحقیقات دانشگاه با تولید، صنعت و بازار خواهد بود تا بتوانم از این طریق هم الگوی مناسبی در اختیار سایر محققان جوان قرار دهم و هم اینکه انگیزه و شوق را در بین این افراد تقویت کنم.

پایان مطلب//
مرضیه ره نورد