عمومی | دانشگاه علوم پزشکی ایران

خطر اوج‌ گیری اُمیکرون در کشور ظرف سه تا ۴ هفته آتی

دبیر کمیته علمی کشوری کرونا تاکید کرد :
خطر اوج‌ گیری اُمیکرون در کشور ظرف سه تا ۴ هفته آتی
دبیر کمیته علمی کشوری کرونا ضمن هشدار درخصوص اوج‌ گیری اُمیکرون در کشور ظرف سه تا ۴ هفته آتی، بر رعایت پروتکل‌ های بهداشتی و انجام واکسیناسیون دُز سوم در زمان طلایی دو سه هفته پیش رو تاکید کرده و گفت: واکسیناسیون دُز سوم تا ۷۵ درصد در مقابل اُمیکرون ایمنی ایجاد می کند .
به گزارش روابط عمومی دانشگاه به نقل از وبدا، دکتر حمیدرضا جماعتی، در نشست خبری که در استودیو سلامت وزارت بهداشت و به صورت ویدئوکنفرانس برگزار شد، بیان کرد: با توجه به اینکه اُمیکرون از نظر سرایت زایی نسبت به ویروس دلتا تقریبا سه برابر سرایت زایی بیشتری دارد و حتی وقتی یک نفر مبتلا می ‌شود می ‌تواند ویروس را به ۱۰ نفر دیگر هم انتقال دهد و سرعت تقسیم شدن به دوتا را تقریبا یک و نیم تا سه روز می ‌تواند ادامه دهد و این سبب افزایش قدرت سرایت زایی این جهش می ‌شود، بنابراین این ویروس نسبت به جهش های قبلی، بیش از ۵۰ برابر جهش پیدا کرده است و این موضوع باعث شده که هنوز در مورد رفتار ویروس خیلی چیزها را ندانیم و منتظر مطالعات بیشتر در مورد آن هستیم تا بر این اساس بتوانیم تصمیم گیری داشته باشیم .
اکثر کشورهای دنیا، آلوده به اُمیکرون
وی افزود: آنچه که در مورد اُمیکرون فعلا برای ما مشخص شده، این است که این سویه چون قدرت سرایت زایی بالایی دارد، در بسیاری از کشورهای دنیا به خصوص کشورهای اروپایی، به نوع قالب ویروس درآمده است و در آمریکا این سویه تا حدود ۷۳ درصد گسترش یافته است .
تقریبا تمام کشورهای دنیا، آلوده به سویه جدید شده اند
وی گفت: براساس آخرین گزارش ‌هایی که در مورد گسترش ویروس اعلام شده، تقریبا تمام کشورهای دنیا آلوده به این سویه جدید شده اند؛ بنابراین، ما باید در مورد این ویروس بیشتر بدانیم. فعلا بر اساس مطالعات صورت گرفته در کشورهای اروپایی، می ‌دانیم که بیشترین سنی که گرفتار این ویروس می ‌شوند، سنین ۲۰ تا ۳۰ سال و افرادی هستند که بالاتر از ۶۰ سال باشند که مورد تهاجم ویروس قرار می‌ گیرند .
وی تاکید کرد: در کرونای اُمیکرون نسبت به نوع دلتا، ۴۰ تا ۵۰ درصد میزان بستری در بیمارستان کمتر بوده است، اما با توجه به سرایت زایی بالایی که دارد، این مساله که میزان بستری کم است، شاید چندان مورد توجه قرار نگیرد. مردم باید حتما با توجه به سرایت زایی بالایی که سویه جدید دارد، پروتکل‌ ها را به خوبی رعایت کنند و به خصوص مجامع، کنسرت‌ ها و رستورانها باید توجه بیشتری کنند، زیرا ویروس می ‌تواند به سرعت در بین افرادی که در این مجامع شرکت می کنند، انتقال پیدا کند، لذا، رعایت پروتکل های بهداشتی و استفاده از ماسک، به طور قطع سرایت زایی را کاهش می ‌دهد .
دُز سوم واکسیناسیون را جدی بگیرید
دکتر جماعتی با تاکید بر لزوم انجام واکسیناسیون کرونا، خاطرنشان کرد: به مردم توصیه می‌ کنیم دُز سوم واکسیناسیون را انجام دهند و آن را جدی بگیرند. با توجه به اینکه شیوع سویه جدید در سنین ۲۰ تا ۳۰ شایع است، باید دقت بیشتری صورت گیرد. از طرفی ممکن است در بین افرادی که هر سه دُز واکسن را دریافت کرده اند و سیستم ایمنی خوبی دارند، بازهم بیماری به صورت مختصر و خفیف بروز پیدا کند، اما همین موضوع نیز می تواند زمینه انتشار بیماری به سایر افراد جامعه را مهیا کند و افزایش بستری ها را به دنبال داشته باشد، به همین دلیل واکسیناسیون دُز سوم را به همه افراد جامعه و حتی افراد ۱۲ تا ۱۸ ساله، توصیه می کنیم، حتی توصیه کمیته علمی به واکسیناسیون افراد ۵ تا ۱۱ سال نیز هست، زیرا با توجه به بازگشایی حضوری مدارس که ممکن است سبب انتشار اُمیکرون شود، توصیه می ‌کنیم در این سنین هم واکسیناسیون داشته باشیم .
دو قرص خوراکی درمان کرونا در انتظار مجوز سازمان غذا و دارو
دکتر جماعتی درخصوص دو قرص خوراکی درمان کرونا که در چند روز گذشته از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا تاییدیه دریافت کرده اند، عنوان کرد: در چند روز گذشته سازمان غذا و داروی آمریکا دو قرص پکسلویید و مولنوپیراویر برای درمان کرونا را تایید کرد؛ ساخت قرص های پکسلویید و مولنوپیراویر در کشور ما هم توسط چند شرکت داروسازی انجام می شود و حتی تعدادی از آنها ساخته شده و منتظر مجوز سازمان غذا و دارو هستند تا در اختیار مراکز برای تجویز به مردم قرار گیرد؛ اما موارد استفاده از این داروها در موارد بیماری مختصر تا متوسط، در افرادی است که در شروع علائم بیماری هستند و بیماری زمینه ای دارند که وقتی به بیماری مبتلا می ‌شوند، امکان تشدید بیماری در بدن آنها وجود دارد و احتمال بستری شدن در بیمارستان را دارند، توصیه می ‌شود و نه هر فردی که علائم بیماری را به صورت خفیف دارد .
وی درخصوص مصرف این دو دارو در ایران، ‌ تصریح کرد: پکسلویید تا ۷۰ درصد و مولنوپیراویر تا ۳۰ درصد می تواند از پیشرفت بیماری و بستری در بیمارستان جلوگیری کند و اگر در افرادی که ریسک تشدید بیماری را دارند، استفاده شود موثر خواهد بود. چند شرکت دارویی در کشور مولکول دو دارو را ساختند و به تعدادی هم ساخته اند و منتظر مطالعات هستند و فکر نمی‌ کنم با توجه به تایید دارو در سازمان غذا و داروی آمریکا، مشکلی در تایید دارو در سازمان غذا و داروی ایران به وجود آید .
خطر اوج‌ گیری اُمیکرون در کشور طی سه تا ۴ هفته آتی
دکتر جماعتی در ادامه درخصوص تاثیر دورهمی ها در انتشار سویه اُمیکرون، بیان کرد: اگرچه گزارشاتی از دورهمی ها داشتیم، اما معمولا با توجه به سیری که ویروس دارد، اثرات آن هفته آینده مشخص می‌ شود. در بسیاری از کشور ها از جمله اتریش با انجام قرنطینه‌ هایی به مدت سه هفته توانستند میزان مرگ و میر و بستری افراد را کاهش دهند و موفق هم بودند. در ایتالیا هم از چند روز قبل محدودیت در مجامع عمومی گذاشتند و ما هم پیشنهاد این محدودیت‌ ها را دادیم. با توجه به این که اُمیکرون در کشور ما هفته گذشته شناسایی شده است و با توجه به زمان تکثیرش که حدود یک و نیم تا ۳ روز است، انتظار می‌ رود که اگر پروتکل‌ های بهداشتی رعایت نشود و واکسیناسیون انجام نشود، حداقل سه تا ۴ هفته آینده با اوج اُمیکرون در ایران مواجه شویم؛ از این رو تاکید بر رعایت پروتکل‌ های بهداشتی و انجام واکسیناسیون دُز سوم در زمان طلایی دو سه هفته پیش رو داریم .
ایمنی ۷۵ درصدی مقابل اُمیکرون با واکسیناسیون دُز سوم
دکتر جماعتی تصریح کرد: بر اساس مطالعات تزریق دُز سوم حدود ۷۵ درصد در مقابل اُمیکرون در بدن فرد ایمنی ایجاد می‌ کند. ایجاد محدودیت ‌ها بر اساس پروتکل‌ ها با نظر ریاست جمهوری و وزارت کشور هم موثر خواهد بود .
وی ادامه داد: تدابیر ما رعایت پروتکل‌ های بهداشتی و محدودیت در مجامع و واکسیناسیون دُز سوم است. با توجه به اینکه کیت تشخیص اُمیکرون در انستیو پاستور ایران ساخته شده است و در اختیار استان‌ ها قرار گرفته، اما با توجه به اینکه معمولا مبتلایان جوان بودند و سیستم ایمنی قوی داشتند و واکسیناسیون انجام دادند، شاید با تعداد بالای اُمیکرون مواجه نبودیم. پروتکل‌ های اولیه ما ارزیابی افراد بستری در بیمارستان‌ ها بود و این سبب می شد بر اساس تست ها به آن میزان مبتلا به اُمیکرون شناسایی نکردیم .
سرفه، گلودرد و تب، علائم شایع اُمیکرون
وی درخصوص تعداد مبتلایان به اُمیکرون در ایران، گفت: تا امروز تعدادی از اُمیکرون گزارش شده است و با توجه به روند ادامه دار تست ‌ها نمی‌توان تعداد دقیقی از مبتلایان اعلام کرد. ۹۰ درصد مبتلایان به اُمیکرون سه علامت شاخص دارند؛ سرفه، گلودرد و تب، علائم آنها است و خیلی از افراد ممکن است تصور کنند دچار سرماخوردگی معمولی شدند که این امر هم بسته به بدن افراد و وجود یا عدم وجود بیماری زمینه ‌ای، متفاوت است .
دبیر کمیته علمی کشوری کرونا درخصوص تغییر معیار رنگ بندی شهرهای کشور نیز بیان کرد: در جلسه ‌ای که با وزیر بهداشت داشتیم بر این موضوع تاکید شد و متخصصین آمار وزارت بهداشت نیز جلسه‌ ای داشتند و به این نتیجه رسیدند که معیار رنگ بندی باید تغییر کند و میزان افراد مبتلا بر اساس بحث بستری نسبت به دلتا باید ۲۰ تا ۳۰ درصد کمتر باشد تا نتیجه رنگ بندی جدید به دست آید، اما این امر هنوز به صورت خام است و باید ببینیم رفتار ویروس چگونه خواهد بود .
وی درباره اینکه آیا افرادی که واکسن سه دزه پاستوکووک را تزریق کرده بودند اکنون با گذشت ۴ ماه از تزریق واکسن دز سومشان، لازم است برای تزریق دز چهارم اقدام کنند یا خیر، تصریح کرد: خیلی از کشورها در مورد دُز چهارم فعلا صحبتی نکردند و می گویند باید دو ماه بگذرد تا رفتار جهش جدید شناسایی شود و در عین حال بعد از تزریق دُز سوم سطح آنتی بادی بدن افراد به چه نحو خواهد بود و این موضوع نیاز به زمان دارد و سپس می ‌توان درباره تزریق دُز چهارم قضاوت کرد و این  امر در مورد واکسن پاستوکووک هم مصداق دارد .
دکتر جماعتی ادامه داد: مشخص شده است که انواع واکسن‌ هایی که ما استفاده می کنیم، اگر دُز سوم هم تزریق شود، دربرابر ویروس اُمیکرون موثر خواهد بود و ایمنی نسبتا خوبی ایجاد می ‌کند. شاید بر نوع تزریق بحث باشد که واکسن‌ هایی با پایه غیرفعال تزریق شود بهتر است دُز سوم با پلتفرم دیگری باشد و... . اما تغییر دُز سوم بیانگر این نیست که واکسن‌ های قبلی واکسن خوبی نبودند. در مطالعاتی در آمریکا با واکسن های فایزر و مدرنا مشخص شد بعد از ۲۵ هفته کارایی این واکسن ها در برابر دلتا به زیر ۴۰ درصد رسیده است و در مورد اُمیکرون کارایی ۱۰ درصد داشتند به همین دلیل توصیه به تزریق دُز سوم شده است که کارایی واکسن به بیش از ۷۵ درصد برسد. این مساله در مورد کشور ما هم با توجه واکسن‌ های موجود، وجود دارد؛ بنابراین توصیه بر این است که هر واکسنی که تزریق کردند باز هم دُز سوم تزریق شود که کارایی واکسن افزایش یابد تا در برابر سویه اُمیکرون محافظت شوند .
وی درخصوص علائم ابتلا به اُمیکرون، گفت: ۹۰ درصد علائم این سویه، سرفه، تب و گلودرد است و سایر علائم بر اساس شرایط جسمی، سن و بیماری های زمینه‌ ای افراد، متفاوت است که به صورت ضعف‌، کوفتگی، علائم عضلانی و سردرد یا علائم گوارشی بروز می ‌یابد. اُمیکرون علامت اختصاصی ندارد، اما اگر در جامعه ‌ای سویه‌ ای غالب شود، علائم مشابه را هم منتسب به آن سویه می ‌دانیم .
وی عنوان کرد: در مورد درمان دو بحث کورتیکو استرویید و توسیلیزومب به عنوان درمان اساسی برای بیماری در نظر گرفته شده است. در مواردی که بیماری حاد نباشد درمان علامتی و بر اساس شکایت بیمار است. اگر بیمار دارای ریسک فاکتور سن بالا یا بیماری زمینه ‌ای باشد توصیه به مصرف پکسلویید و مولنوپیراویر می ‌کنیم .
بهترین واکسن در دسترس ترین واکسن است
وی افزود: مطالعاتی که انجام شد نشان داد که در مورد واکسن‌های مختلف زمان کاهش سطح آنتی ‌بادی متفاوت است؛ مثلا در مورد واکسن‌ های «این اکتیو» ویروس‌ ها تا سه ماه سطح آنتی بادی بالا بوده است و بعد از سه ماه سطح آنتی بادی کاهش می‌ یابد به همین دلیل توصیه کردیم به سرعت دُز سوم تزریق شود. آنچه واکسن ساخت داخل است هم می‌ تواند کاملا با واکسن خارجی برابری کند و در کشور ما هم مطالعاتی انجام شده است. توصیه بر تزریق دُز سوم بر اساس در دسترس بودن واکسن اهمیت زیادی دارد و توصیه کشورها و سازمان جهانی بهداشت بر اساس مطالعات انجام شده در کشورها است که در کشور ما استرازنکا و پاستوکووک برای دُز سوم به عنوان واکسن متفاوت از پلتفرم اولیه توصیه می‌ شود؛ البته باز هم در دسترس بودن واکسن اهمیت دارد و تزریق دُز سوم تاکید می‌ شود. شعار ما همیشه این بوده که بهترین واکسن در دسترس ترین واکسن است .
تاکنون جهش خاصی که مخصوص ایران باشد، نداشته ایم
دبیر کمیته علمی کشوری کرونا درباره اینکه سویه ای از کرونا مخصوص ایران وجود دارد یا خیر، خاطرنشان کرد: ویروس در گردش است و همین سبب بروز جهش ‌ها می ‌شود. تاکنون جهش خاصی که مخصوص ایران باشد، نداریم و اکثر سویه ‌ها در کل دنیا در گردش بودند. گاهی جهش‌ ها به سمت بدتر شدن رفتار ویروس و گاهی به سمت بهتر شدن رفتار ویروس می‌ رود. واکسن باعث می شود گردش ویروس در جامعه کم شده و سویه‌ های جدید کمتر پدید آید و در وهله دوم سبب می ‌شود که انتقال ویروس کند شود که سبب می ‌شود جهش ویروس کمتر شود. ما باید تا حد امکان پیشگیری های لازم را انجام دهیم و بحث تزریق دُز سوم واکسن به بالای ۱۸ سال و واکسیناسیون در افراد زیر ۱۸ سال و محدودیت‌ های هوشمند را جدی بگیریم تا اگر با ویروس وحشی رو به رو بودیم، تا حد امکان، جلوی بروز پیک اُمیکرون را بگیریم .
وی تاکید کرد: تمام پیش‌ بینی ها در مورد دُز سوم صورت گرفته است و تولیدات داخلی ما برای دُز سوم کفایت می‌ کند. تمامی افراد بالای ۱۸ سال باید در چند هفته پیش رو برای دُز سوم اقدام کنند تا ایمنی کافی در بدنشان به وجود آید .
وی درخصوص مدارس و مراکز آموزشی، تصریح کرد: توصیه ما این است که اگر مدارس و مراکز آموزشی می‌ خواهند به شکل حضوری بازگشایی شود، حتما باید پروتکل‌ های بهداشتی به دقت رعایت شود و تعداد محدود دانش‌ آموز و و دانشجو در مدارس رعایت شود تا بتوان به صورت حضوری بازگشایی را انجام داد، اما اگر شرایط به درستی رعایت نشود و ممکن است سبب انتقال بیماری شود، توصیه می‌ کنیم وزارت آموزش و پرورش با اولیای مدارس شرایط لازم و کامل را برای رعایت پروتکل بهداشتی رعایت کنند تا دانش ‌آموزان آسیب نبینند یا عامل شروع پیک بیماری نباشند .
دکتر جماعتی افزود:  در برخی کشورها تستی انجام نمی ‌شود و گزارشاتی نداریم که اگر هم گرفتاری به کرونا پیش آید به بیماری های دیگر منتسب می ‌شوند و به همین دلیل شاید آماری هم نداشته باشند، اما نمی توان گفت در آن کشورها بیماری کلا وجود ندارد. ما که گزارش ارائه می‌ دهیم روزانه تست‌ های زیادی انجام می‌ دهیم و گزارش جهانی ارائه می ‌دهیم .
دبیر کمیته علمی کشوری کرونا در پایان تاکید کرد: با توجه به اینکه در کشورهای دیگر دنیا اُمیکرون به سوش غالب بدل شده است، امیدواریم در چند هفته آینده اطلاعات کافی به دست آوریم تا سیستم خود را تنظیم کنیم، اما از آنجایی که نمی توانیم معطل بمانیم باید تمام احتیاطات لازم را انجام دهیم تا جان کسی در خطر نباشد .