دانشکده‌های دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی ارزیابی می‌شوند/ خیز بلند دانشگاه برای ارتباطات بین‌المللی
به گزارش روابط عمومی؛ به نقل از انا، دانشگاه‌ها ی سطح یک کشور برنامه‌های اموزشی ویژه‌ای برای ارتقای سطح خود در دستور کار دارند، قرار است ۱۶ دانشگاه بتوانند برای رسیدن به تراز بین‌المللی با یکدیگر رقابت کنند تا ۵ دانشگاه در این رقابت باقی بمانند و بتوانند با شدت و جدیت بیشتری در این مسیر حرکت کنند.
دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسی یکی از این دانشگاه‌هاست، در این زمینه و همچنین موضوعات دیگر با دکتر علی اشرفی‌زاده، معاون اموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی به گفت‌وگو پرداخته‌ایم. وی متولد سال ۱۳۳۹ و مدارک کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری خود در مهندسی مکانیک را به ترتیب در سال‌های ۱۳۶۵، ۱۳۶۹ و ۱۳۷۹ از دانشگاه‌های صنعتی شریف، تربیت مدرس و واترلوی کانادا دریافت کرده است. وی از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۹ با مرتبه استادیاری مدیر تحصیلات تکمیلی دانشگاه و از سال ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۵با مرتبه دانشیاری معاون اموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشکده مهندسی مکانیک بوده و در سال ۱۳۹۶ به مرتبه استادی ارتقا یافت. زمینه کاری وی مدلسازی عددی و حل مسائل طراحی در سیستمی‌ها‌ی مشتمل بر جریان سیالات و حرارت است.
* اهم فعالیت‌های اموزشی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی را توضیح دهید؟
- اخیرا تاریخچه دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی توسط یکی از محققان به نام کشور منشر شد، این کتاب مبتی بر اسناد و مدارک جمع‌اوری شده است، به استناد این مدارک دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی اولین مرکز اموزش عالی با عنوان مدرسه عالی مخابرات در سال ۱۳۰۷ در کشور تاسیس شده است. این نشان می‌دهد که دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی قبل از دانشگاه تهران شکل گرفته است. دانشگاه پیش از انقلاب مجموعه‌ای شامل چند دانشگاه و مدرسه عالی بود. مدرسه عالی خوب و خوش نام بود خیلی از کارشناسان سرشناس امروز از فارغ‌التحصیلان ان زمان هستند، بعدا اسم دانشگاه چندین بار تغییر کرد مثلا دانشگاه کارپیشه، دانشگاه فنی مهندسی و بعد در نهایت به دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی تغییر نام داد.
دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی ۱۱ دانشکده دارای سه دانشکده علوم پایه و بقیه فنی مهندسی است. این دانشگاه سه هزار تا سه هزار و ۱۰۰ دانشجو در مقطع کارشناسی، سه هزار و تا سه هزار و ۱۰۰ دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد و ۷۰۰ تا ۷۵۰ نفر در دوره‌های دکتری دارد. بنابراین جمعیت ۷ هزار نفری دانشجو در دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی مشغول به تحصیل هستند و ۳۲۰ عضو هیات علمی در این دانشگاه حضور دارند. خوشبختانه نسبت خوبی بین استاد و دانشجو در دانشگاه وجود دارد البته تلاش می‌کنیم که این نسبت را در سال اینده پایین‌تر بیاوریم. ما معتقدیم که نباید کمیت را فدای کیفیت کرد، وقتی کمیت زیاد شود دیگر کیفیت مثل قبل نیست.
دانشگاه یک تفاوت مهم با برخی از دانشگاه‌های بزرگ کشور دارد و ان پراکندگی دانشگاه‌ها در تهران است. ما سه پردیس ونک شامل مکانیک، عمران، صنایع و مواد و دفتر مرکزی، پردیس سید خندان شامل علوم، برق، کامپیوتر و پردیس تهرانپارس شامل هوافضا و ریاضی داریم. دانشگاه‌های سطح یک کشور ساختمان‌های متفرقه کمتری دارند یکی از تلاش‌های جدی ما این است که این ساختمان‌ها تجمیع شوند چراکه بسیاری از مشکلات ما به خاطر وجود ساختمان‌های زیاد است. تعداد زیاد خوابگاه‌ها و سلف سرویس‌ها باعث شده مسائلی را به وجود اورند. با همه این مشکلات نرخ رشد دانشگاه خوب بوده است و ما جزو دانشگاه‌های سطح یک کشور هستیم.
* در برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در زمینه تراز بین‌المللی دانشگاه‌ها قرار است ۵ دانشگاه و ۵ پژوهشگاه در بین ۲۰۰ دانشگاه برتر دنیا حضور داشته باشند؛ به نظر شما دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی در این رقابت جزء ان ۵ دانشگاه باقی خواهد ماند؟
با اطمینان نمی‌توان نظر داد، رقابت سختی وجود دارد، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی از نظر فعالیت‌های بین‌المللی تلاش خوبی را در پیش گرفته است، شاید هیچ دانشگاهی به اندازه دانشگاه ما دوره مشترک بین‌المللی نداشته باشد، امروز ما با کشورهای مختلف نظیر روسیه، انگلستان، المان، هلند و فرانسه دوره‌های مشترک داریم. البته بخشی از این دوره مشترک‌ها به خاطر ارتباط دانشجویان و اساتید ما با این کشورها بوده است، مثلا دانشکده نقشه‌برداری ما یک دانشکده ممتاز است و غیر از ما فقط دانشگاه تهران یک دانشکده نقشه‌برداری دارد که اکثرا استادان ان فارغ‌التحصیلان ما هستند در این زمینه فارغ‌التحصیلان و اساتید ما بسیار فعال‌اند و ارتباطات بین‌المللی خوبی دارند.
متاسفانه در دوره کوتاهی فعالیت‌های بین‌المللی ضعیف شد ولی بعدا دوباره زنده شد الان هم دانشگاه خیزهای بلندی برای ارتباط‌های بین‌المللی برداشته است.
تعداد اساتید وابسته خارجی در دانشگاه به سرعت رو به افزایش است. همچنین روز به روز به تعداد دانشجویانی که برای فرصت‌های مطالعاتی به خارج از کشور می‌روند نیز افزوده می‌شود. اساتیدی که در تعاملات بین‌المللی فعال باشند تسهیلات اداری مالی دریافت می‌کنند.
خوشبختانه قراردادهای مشترک زیادی داریم و پتانسیل‌های خوبی را ایجاد کرده‌ایم در حال حاضر دانشجویان را ترغیب کرده‌ایم که پایان‌نامه‌های خود را به صورت انگلیسی ارائه دهند، اگر پایان‌نامه‌ها انگلیسی ارائه شود دانشگاه حمایت می‌کند، البته این کار بسیار پرخطر و پر دردسر است چراکه باید مطمئن شویم اخلاقی علمی در ارائه پایان‌نامه‌ها رعایت شده است. ما راه را برای دانشجویان با استعداد باز کرده‌ایم تا این دانشجویان بتوانند استعدادهای خود را شکوفا کنند.
تنها دانشگاهی هستیم که همه دانشکده‌ها ارزیابی درونی شده‌اند . امسال ارزیابی بیرونی را از طریق موسسه ارزشیابی اموزش مهندسی ایران اغاز می‌کنیم. در ارزیابی درونی هیچ دانشگاهی در کشور نتوانسته مانند ما عمل کند. اکثر دانشگاه‌ها که در این زمینه کاری نکرده‌اند. برخی هم یکی یا دو دانشکده انها ارزیابی درونی شده است. ما بعد از ارزیابی بیرونی اماده ارزیابی بین‌المللی خواهیم شد.
دنبال تسهیل فعالیت‌های بین‌المللی هستیم و اساتید را به ارائه درس به صورت انگلیسی ترغیب کرده‌ایم. نمی‌توان انتظار داشت که همه دانشجویان خارجی فارسی بلد باشند البته معتقدیم که دانشجویان خارجی در کنار درس‌شان می‌توانند زبان فارسی را فرا بگیرند ولی نباید مصر باشیم که همه دانشجویان خارجی فارسی بلد باشند. چرا که این خود یک مانع است مثلا در ژاپن دانشجویان خارجی می‌دانند که زبان انگلیسی مرجع است و در کنار ان می‌توانند زبان ژاپنی هم بیاموزند.
همچنین باید به سمتی برویم که اساتید در کنار دانشجویان داخلی به صورت کوتاه مدت دانشجویان خارجی را نیز جذب کنند. مثلا دانشجویان خارجی به خاطر رزومه استادان، حاضرند یک پروژه تحقیقاتی یا درسی را با ان استاد بگذرانند. ما باید به این سمت برویم که این دانشجویان جذب شوند و این نگرش در میان استادان باشد که اگر ۱۰ دانشجوی فارسی زبان دارند دو دانشجوی خارجی نیز در کنار انها داشته باشند، دستوری نمی‌توان به این هدف دست یافت باید فرهنگسازی شود و افراد اموزش ببینند. همچنین اساتید را ملزم کرده‌ایم که سیلابس دروس را به زبان انگلیسی ارائه دهند. همچنین سایت انگلیسی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی را قوی‌تر خواهیم کرد. خوشبختانه وب‌سایت بسیاری از استادان انگلیسی است و می‌تواند معرفی خوبی برای دانشجویان خارجی باشد.
اگر قرار باشد به سمت بین‌المللی‌سازی واقعی پیش برویم باید همگام با بقیه کشورها در سرفصل دروس حرکت کنیم، ما در این زمینه در کشور چه وضعیتی داریم؟
معتقدیم که باید منابع درسی تغییر داده شود و موافقیم که کتاب‌های زیباتر و شکیل‌تر می‌توانند مخاطب بیشتری را نسبت به کتاب‌های سیاه و سفید و قدیمی جذب کنند. همچنین می‌دانیم به ندرت یک استاد خوب فقط یک منبع را به دانشجو درس می‌دهد. چراکه اساتید خوب کشور به دنبال وسعت دید دانشجویان هستند کوچکترین مشکل‌مان در حال حاضر به‌روز‌رسانی محتوای اموزشی است چراکه دانشگاه‌های خوب اساتید خوب دارند البته می‌دانیم که مشغله‌های زندگی و بی‌نظمی‌های کشور باعث می‌شود که برخی از اساتید کم‌کاری کنند با این وجود تعداد زیادی از درس‌ها بازنگری شده‌اند و ما کمترین مشکل را در این زمینه داریم.
خوشبختانه دانشجویان ایرانی در خارج در خصوص درس‌ها احساس تسلط می‌کنند، دانشجویان باید بدانند که مطالب هر ترم و هر عنوان درسی به هم پیوسته است. ممکن است در دوره کارشناسی بیش از ۱۴۰ واحد بگذرانید و فقط ۶ تا ۷ واحد به درد کار عده‌ای بخورد. بقیه ان واحدها اتمسفری در ذهن دانشجویان ایجاد می‌کند که باعث می‌شود تحصیل کرده شناخته شوند. مسلم است که همه واحدهای درسی به درد دانشجویان نمی‌خورند ولی همگی دیدگاه خاصی به انها می‌دهند. ما در دانش کمترین مشکل را داریم و به سمت ایجاد دوره‌های بین رشته‌ای رفته‌ایم و این موضوع را در اینده با جدیت بیشتری دنبال خواهیم کرد. همچنین اقبال خوبی برای حضور دانشجویان بین‌المللی در کشور ما وجود دارد چرا که انها محتوای اموزشی ما را مناسب می‌دانند. ما در محتوای اموزشی از برخی از دانشگاه‌های خوب دنیا بالاتریم این را باید بدانید که در دانشگاه‌های مطرح دنیا هم چند استاد هستند که کورس‌های پرمشتری دارند ما هم در کشور چنین وضعیتی داریم.
در حوزه تحصیلات تکمیلی چه برنامه‌ای دارید و کوچ فارغ‌التحصیلان کارشناسی به ارشد و دکتری را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ما در حوزه تحصیلات تکمیلی کاری نداریم که دانشجویان چگونه وارد می‌شوند، ولی وقتی داخل شوند دیگر خلاصی ندارند اگر کسی مستحق نباشد اصلا نمی‌تواند دروس را بگذراند.
در دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی دانشجویان تحصیلات تکمیلی را به سمت کاربردی شدن سوق می‌دهیم. متاسفانه همچنان ژورنال‌های معتبر خارجی مرجع و منبع پژوهش محوری محسوب می‌شود. در مقطعی تصمیم گرفتیم که طرح‌های پژوهشی خود را مورد توجه قرار دهیم و به انها امتیاز دهیم ولی در نهایت متوجه شدیم که گرفتاری ایجاد می‌کند. با اینکه ژورنال‌های بین‌المللی تحت نفوذ ما نیستند ولی نگارندگان مقاله تصمیم میگیرند که با دریافت پول اسم افراد را در ذیل مقاله خود جای دهند. این ایراد نه به ما برمی‌گردد و نه به ان ژورنال‌ها، بلکه به خاطر مشکلات فرهنگی است، ما مشوق‌هایی برای انهایی که بتوانند در Q۱ مقاله چاپ کنند در نظر گرفته‌ایم.
البته بخش عمده‌ای از تخلفات به خود اساتید نیز بازمی‌گردد اگر استادی به اندازه کافی با دانشجویش کار کرده باشد می‌داند که دانشجو چه توانایی‌هایی دارد دانشجویان مدتی با اساتید قطع ارتباط می‌کنند و بعد مقاله می‌اورند البته اساتید هم باید مسئولیت خود را بپذیرند و فقط برای اینکه اسم‌شان پای مقاله دانشجون‌شان باشد به هر تحقیقی امتیاز ندهند. همانطور که قبلا گفتم اگر اخلاق حرفه‌ای به دانشجویان را اموزش می‌دادیم چنین اتفاقاتی پیش نمی‌امد.
از انجایی که برخورد با اساتید متخلف در حوزه مسئولیت معاونت پژوهشی است می‌دانم که با یکی دو مورد برخورد شده است البته اینکه چه محرومیت‌هایی در نظر گرفته شده را مطلع نیستم. در هر صورت در تحصیلات تکمیلی تلاش‌مان را می‌کنیم که دانشجویان با کیفیت درس بخوانند همچنین با اساتید نیز سختگیرانه برخورد می‌کنیم. استاد تمام‌ها نمی‌توانند ۷ دانشجوی دکتری بیشتر داشته باشند، البته این تعداد دانشجو هم شرایطی دارد. هر یک از این دانشجویان باید در سال‌های مختلف تحصیلی باشند. کسی که بی‌مسئولیتی به خرج دهد، اخراج خواهد شد، حتی کسی که استعداد داشته باشد ولی درس نخواند، هم نمی‌تواند ادامه تحصیل دهد. امکان ندارد به کسی فقط مدرک بدهیم، باید کمک کنیم افرادی که این چنین فکر می‌کنند اخراج شوند؛ با رفاقت با بچه‌ها خداحافظی می‌کنیم و انها را اغنا می‌کنیم که این استحقاق را نداشتند.
چه میزان از فارغ‌التحصیلان دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی مهاجرت می‌کنند؟