نظام علم و فناوری کشور باید به سوی تقاضامحوری سوق یابد و از وضعیت عرضه گرایی خارج شود
دکتر حمیدرضا امیدوار معاون اداری و مالی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در نشست وبیناری حکمرانی آموزش عالی و توسعه پایدار که در دانشگاه فنیوحرفهای کشور برگزار شد بیان داشت: در دهه های مختلف انقلاب وضعیت های مختلفی را شاهد بودیم. به ویژه در دهه ۷۰ با گسترش شدید مراکز آموزش عالی غیردولتی مانند دانشگاه آزاد اسلامی روبه رو بودیم. در حالی که باید به پردیس های دانشگاه های دولتی مانند ۱۰ سال اخیر افزوده می شد. در این صورت دانشگاه های دولتی غنی می شدند. به عنوان تجربه برخی وقت های تصمیم ها اگر دیر اتخاذ شود فرصت از دست رفته است. اگر این اتفاق می افتاد و مدارک طبقه بندی می شدند، دانشگاه های دولتی نیز آسیب نمی دیدند و پول نیز وارد دانشگاه های دولتی می شد.
وی افزود: در دهه ۸۰ پس از رشد فراگیر مراکز آموزش عالی، دانشگاه هایی مانند پیام نور، غیرانتفاعی، آزاد و علمی کاربردی رشد بسیاری رخ داد و با کاهش جمعیت دانشجو و کاهش افراد علاقه مند به تصحیل در نظام آموزش عالی برخی دانشگاه ها دچار چالش شدند.
دکتر امیدوار گفت: از منظر نظام علم و فناوری نیز در دهه ۸۰ به نوعی دهه کیفی شدن فناوری بود و از آموزش به سوی فناوری حرکت کردیم. در دهه ۹۰ نیز در کنار آموزش و فناوری به سوی تولید محصول آمدیم و شرکت های دانش بنیان تولید محصول داشتند.
وی ادامه داد: در یک طبقه بندی کلی تا دهه ۸۰ نظام آموزشی حاکم بود و تربیت دانشجو مورد توجه گرفت. در دهه ۸۰ تا ابتدای دهه ۹۰ نظام فناوری شکل گرفت و در دهه ۹۰ که منتهی به سال ۱۴۰۰ شد بحث اقتصادی دانش بنیان به این زنجیره اضافه شد. در این میان نقد به بخش هایی وارد است اما در نگاه کلی روند این بود.
دکتر امیدوار تصریح کرد: سند مصوب آمایش آموزش عالی شورای عالی انقلاب فرهنگی که اواخر سال ۹۴ مصوب شد در بند هفت اشاره می کند که وزارت علوم برای توجه به آموزش های مهارتی و ترمیم و تجهیز زیرساخت های مورد نیاز با همکاری وزارت تعاون، آموزش و پرورش و سایر دستگاه نظام جامع آموزش های فنی و حرفه ای را تدوین و به نظر نقشه جامع علمی کشور می رساند. این رد پای توسعه نظام مهارتی در سند دیده شده است.
وی ادامه داد: یکی دیگر از بندهای این برنامه ماموریت گرایی آموزش عالی است که مدیریت منطقه ای نیز در آن دیده شده است. این از دیگر ضرورت های نظام آموزش عالی است که باید لحاظ شود.
دکتر امیدوار تاکید کرد: نظام علم و فناوری کشور باید به سوی تقاضا سوق یابد و از وضعیت عرضه گرا خارج کنیم. نظام فعلی ما نزدیک به کشورهای غربی است در صورتی که با توجه به محدودیت های بودجه ای باید نقطه زنی کنیم و نظام آموزش عالی را به سوی کشورهای جنوب شرقی آسیا ببریم و فناوری ها را بومی سازیم.
وی در پایان افزود: دانشگاه ها باید بر اساس نیازهای منطقه ای تطبیق یابند و ارتباط میان صنعت و دانشگاه صورت گیرند. در این میان وزارت علوم، معاونت علمی ریاست جمهوری و کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در این مسیر نقش های مهمی دارند.