عمومی | دانشگاه علوم پزشکی ایران

تربیت نیروی انسانی متخصص کارآمد بر مبنای اصول آموزش پاسخگو

درگروه کاردرمانی دانشگاه ایران انجام می شود:
تربیت نیروی انسانی متخصص کارآمد بر مبنای اصول آموزش پاسخگو
از مهمترین اهداف و برنامه های گروه کاردرمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران باید ابتدا به "تربیت نیروی انسانی متخصص کارآمد بر مبنای اصول آموزش پاسخگو" اشاره کرد.
به منظور آشنایی بیشتر با استراتژی ها و فعالیت های گروه های آموزشی، مصاحبه ای با دکتر لاله لاجوردی ؛ دانشیار و مدیر گروه کار درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران به شرح ذیل انجام گرفته است.
گروه آموزشی کاردرمانی از چه سالی فعالیت خود را آغاز کرد؟
گروه آموزشی کاردرمانی در سال ۱۳۵۲ با ورود اولین دوره دانشجویان کارشناسی کاردرمانی از طریق کنکور سراسری شروع به آموزش دانشجویان در دانشکده علوم توانبخشی با کمک اساتید خارجی و سازمان بهداشت جهانی کرد.
لازم به ذکر است سازمان بهداشت جهانی WHO) ) از سال ۱۳۵۱ با احداث بخش کاردرمانی در بیمارستان شفایحیاییان شروع به آموزش و تربیت تکنسین کاردرمانی کرده بود. پس از انقلاب اسلامی رشته کاردرمانی توسط اساتید داخلی که خود فارغ التحصیل های دانشکده توانبخشی بودند مدیریت شد.
اولین دوره دانشجویان کارشناسی ارشد کاردرمانی در سال ۱۳۷۱ در دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران و دانشگاه علوم بهزیستی پذیرش شدند. دوره دکتری تخصصی این رشته نیز از سال ۱۳۸۷ تاسیس شده و تاکنون مشغول تربیت نیروی متخصص و ورزیده است.
گروه آموزشی کاردرمانی اکنون با ۱۱ هیئت علمی استاد، دانشیار و استادیار به تدریس و پژوهش و ارائه خدمات درمانی در عرصه های گوناگون اشتغال دارد.
امروزه بخش کاردرمانی تقریبا در تمام بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران فعال می باشد. اساتید گروه کاردرمانی مقالات و نتایج پژوهشهای خود را در بسیاری از ژورنالها و مجامع علمی بین المللی ارائه می کنند.

مهمترین اهداف، برنامه ها و استراتژی‌های گروه کاردرمانی چیست؟
از مهمترین اهداف و برنامه های گروه کاردرمانی باید ابتدا به "تربیت نیروی انسانی متخصص کارآمد بر مبنای اصول آموزش پاسخگو" اشاره کرد.
گروه آموزشی کاردرمانی برای رسیدن به این هدف از چندین استراتژی بهره می گیرد. بدین ترتیب که می کوشد سطح علمی اعضای هیئت علمیرا از طریق برگزاری، مشارکت و یا شرکت در کارگاههای علمی و تخصصی در سطح دانشکده و دانشگاهتا بالاترین سطح ارتقا دهد. همچنین باور دارد که اگر مهارتهای تدریس و آموزش در اعضای هیئت علمی ارتقا داده شود می تواند در نیل به این هدف بسیار موثر باشد.
بر این اساس بر انجام پروژه های پژوهش در آموزش در قالب پایان نامه های تحصیلات تکمیلی، برگزاری دوره ها و کارگاههای آموزشی(مانند وبینار آموزش بالینی در توانبخشی، تیر ۱۴۰۰) اهتمام می ورزد.
گروه آموزشی کاردرمانی می کوشد که با مطالبه و فراهم نمودن تجهیزات آموزشی و بالینی از طریق جلب مشارکت دانشگاه و سایر منابع،امکانات مطلوب آموزشی را دراختیار دانشجویان و مدرسین قرار دهد.
گروه آموزشی کاردرمانی معتقد است که با برقراری ارتباط و جلب همکاری موثر مراکز درمانی برای آموزش بالینی می توان در زمینه تربیت نیروی کارآمد و پاسخگو تلاش و از طریق انجام عناوین تحقیقاتی مورد نظر مراکز درمانی و مورد نیاز جامعه ، استفاده از نیروی همکاران مراکز در پایان نامه های دانشجویی و پروژه های تحقیقاتی به عنوان مشاور پروژه، ارتباط و همکاری خوبی با مراکز آموزش بالینی بیمارستانی دانشگاه برقرار کرد.
به منظور گسترش رشته کاردرمانی و ایجاد دوره های جدید تحصیلات تکمیلی از فارغ التحصیلان ، دانشجویان تحصیلات تکمیلی وبورد کاردرمانی نیاز سنجی می شود. به موازات آن ضرورت ایجاد دوره جدید برای همکاران و معاونت آموزشی دانشکده و دانشگاه روشن می شود تا به تصویب نهایی برسد.
کوریکولوم برای این رشته ها باید طراحی گشته و همچنین ما باید امکانات لازم برای تقویت سطح علمی همکاران هیئت علمی گروه را به عنوان مدرسان این دوره ها مد نظر قرار دهیم. تدوین و انتشار منابع تخصصی برای این رشته ها نیز در این راستا باید صورت گیرد.
اجرای حداقل استانداردهای فدراسیون جهانی کاردرمانی در آموزش از طریق ارتباط با  فدراسیون جهانی کاردرمانی و نماینده فدراسیون در ایران، از اولین اقدامات ما در این زمینه است.
کوریکولوم کارشناسی کاردرمانی در گروه کاردرمانی دانشکده توانبخشی  از سال ۲۰۰۶ مورد تایید فدراسیون جهانی کاردرمانی WFOT قرار گرفته است و مدارک و  مستندات برای تایید مدارک فارغ التحصیلان قبل از آن نیز ارسال و در حال پیگیری است.
همچنین با کمک بازنگری دوره ای کوریکولوم های درسی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری و استفاده از آخرین نسخ کتب و منابع درسی بهترین و به روزترین شواهد علمی رشته کاردرمانی به دانشجویان آموزش داده می شود.
علاوه بر این با ارتقاء سطح علمی فارغ التحصیلان و با استفاده از کتب و منابع بروز کاردرمانی توسط اساتید گروه به عنوان منبع درسی، برگزاری کارگاه ها و وبینارهای علمی آموزشی توسط اساتید دپارتمان و برگزاری دوره های آموزش مداوم در سامانه وزارت بهداشت و درمان، در راستای رسیدن به این استانداردهای جهانی در ارائه خدمات درمانی تلاش می شود.
قابل ذکر است که گروه کاردرمانی برای دانشجویان و فارغ التحصیلان، با برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی مشترک با انجمن علمی کاردرمانی، در این جهت گام برمی دارد.
تدوین و انتشار کتب درسی، تخصصی و عمومی در رشته کاردرمانی سالیان زیادی است که در گروه کاردرمانی مورد توجه بوده و در حال انجام است. در این زمینه انگیزه اعضای هیات علمی باید ارتقا یابد که ایجاد تسهیلات چاپ و نشر از طریق مرکز نشر دانشگاه می تواند خیلی کمک کننده باشد.
همچنین برگزاری و شرکت اساتید در کارگاه های ترجمه، مقاله نویسی و روش تحقیق به ارتقاء توانمندی اساتید می تواند کمک کند.
البته باید منابعی تدون یا ترجمه شوند که مورد نیاز و ضروری برای مطالعه دانشجویان و فارغ التحصیلان کاردرمانی باشد. یکی از ضرورتهای رشته های توانبخشی کم بودن تعداد نشریات داخلی و انگلیسی زبان در حیطه توانبخشی است که با راه اندازی نشریه دانشکده توانبخشی به زبان انگلیسی در حال پیگیری است تا با چاپ مقالات در آن، شواهد علمی معتبر و تخصصی در اختیار همگان قرار گیرد.
همچنین با تدریس مشترک یک واحد درسی توسط دو استاد و ترجمه و تدوین کتب توسط دو یا چند استاد تعامل و همکاری اعضای هیئت علمی در تدوین منابع تشویق می شود.
تحقیقات باید متناسب با نیازهای جامعه و پاسخگویی اجتماعی باشد. عناوین پژوهشی را با نیازسنجی از فارغ التحصیلان، نیاز سنجی از جامعه و با کمک و ارتباط با انجمن علمی کاردرمانی، سازمان بهزیستی کشور، مراکز آموزش و پرورش استثنایی و انجمن های مختلف نظیر انجمن آلزایمر، سندروم داون، ام اس و اتیسم می توان زمینه سازی کرد.
کار تیمی در توانبخشی یک هدف مهم برای اعضای تیم توانبخشی است که متاسفانه هنوز به آن دست نیافته ایم.
در این مسیر افزایش تعاملات بین رشته های توانبخشی با همکاران سایر گروه ها در دانشگاه و مراکز درمانی، تبیین جایگاه کاردرمانی در کار تیمی توانبخشی و تدارک کنفرانسهای تیمی در سطح کلینیکهای دانشکده و مراکز بیمارستانی در حال انجام است.
چه اقداماتی که در سطح گروه برای رسیدن به جایگاه دانشگاه نسل نو انجام گرفته است؟
باید به تلاش برای جذب بهترین اساتید، دانشجویان و قراردادهای پژوهشی اشاره کرد. در این زمینه سعی می کنیم که از بین متقاضیان رشته کاردرمانی، رتبه های برتر کنکور سراسری در گروه کاردرمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران پذیرفته شوند. همچنین فارغ التحصیلان ممتاز و سرآمد دکتری این رشته، به عنوان مدرس جذب گروه می شوند. افزون بر این، در جهت ارتباط با صنعت، مراکز تحقیق و تامین کنندگان مالی تلاش می شود.
تلاش در جهت پژوهش های فرارشته ای یا بین رشته ای نیز همیشه در گروه کاردرمانی مورد توجه می باشد. افتتاح شتاب دهنده توانبخشی در دانشکده در رسیدن به این هدف خیلی کمک خواهد کرد.
گروه کاردرمانی در راستای پاسخگویی اجتماعی چه اقداماتی انجام داده است؟
در جهت پاسخگویی اجتماعی از سوی گروه به انجام اقداماتی چون مشاوره های حضوری در کلینیک های تخصصی برای افراد و همراهان مراجعه کننده، مشاوره دادن به مراجعینی که در مورد تواناییهای تخصصی کاردرمانی سوال دارند، مشاوره و پیگیری بیماران برای ارجاع به موفع آنان به پزشکان، تهیه بروشورها و پمفلت های آموزشی برای بیماران و یا مراقبین آنها، شرکت دانشجویان در کلینیک های تخصصی برای آشنایی بیشتر متخصصین با رشته کاردرمانی و فیلدهای آن و تهیه و ارسال گزارش نهایی برای پزشکان مستقر در مطب و یا مراکزی که بخش کاردرمانی در آنجا موجود نیست، می توان اشاره کرد.
آیا در گروه کاردرمانی به حوزه فناوری های نوین توجه شده است؟
احداث آزمایشگاه ERP با دستگاه EEG ( Eb-neuro )، احداث کلینیک تخصصی Virtual Reality و ارائه خدمات آموزشی،اندازه گیری و درمانی توسط E-Link ، همچنین تولیدعینک سه بعدی و مجازی ،احداث آزمایشگاه شناختی
و استفاده از دستگاه Ninetendo V به منظور ارتقاء بالانس و تعادل ،احداث آزمایشگاه کاردرمانی  و استفاده از ابزارهای اختصاصی و آزمون های تخصصی کاردرمانی  از جمله اقدامات انجام شده در راستای توجه به حوزه فناوری های نوین است.
برای ارتقاء برنامه های گروه کار درمانی چه پیشنهادی دارید؟
توجه بیشتر به رشته های توانبخشی در سطح دانشگاه، مهم ترین موضوع برای تمامی رشته هایدانشکده توانبخشی است:
اختصاص فرصت و امکان بیشتر برای پذیرش و چاپ مقالات علمی در حوزه توانبخشی در مجله دانشگاه علوم پزشکی ایران به بهتر دیده شدن و شناساندن رشته های توانبخشی، در بین متخصصین داخلی و خارجی کمک شایانی می کند.
احداث وگسترش فضاهای آموزشی درمانی کاردرمانی در مراکز بیمارستانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران از جمله احداث بخش  کاردرمانی در اختلالات روانپزشکی در بیمارستان حضرت رسول (ص)، گسترش فضای کاردرمانی در بیمارستان سوانح و سوختگی شهید مطهری و شهید اکبرآبادی مورد توجه قرار گیرد.
همچنین نیروی هیئت علمی مستقر در بیمارستان از سوی بیمارستان های تابعه  شامل بیمارستان حضرت علی اصغر (ع)، بیمارستان روانپزشکی ایران جذب شوند. اختصاص بودجه مکفی برای انجام تحقیقات برای گروههای آموزشی و پایان نامه های تحصیلات تکمیلی در زمینه های مورد نیاز جامعه در نظر گرفته شود.
پایان خبر
ره نورد
با همکاری خانم بدری؛ مسئول روابط عمومی دانشکده توانبخشی