توسعه سالنهای سینمایی
«توسعه سالنهای سینمایی (سینما امید، سینما سیار و تبدیل مجتمعهای فرهنگی و هنری به سینما)» عنوان تجربهنگاری هجدهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که ازسوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است.
سینماتوگراف تحفه فرنگ بود. در تابستان ۱۲۷۹ه.ش، مظفرالدین شاه که به قصد سیاحت تهران را به مقصد اروپا ترک کرده بود، به اتفاق ابراهیمخان عکاسباشی در فرانسه مخاطب پدیده نوظهور سینما شد. فقط پنج سال از عمومی شدن اختراع برادران لومیر گذشته بود و حالا شاه قاجار چنان شیفته سینماتوگراف شده بود که فیالمجلس دستور خرید دستگاههایی را صادر کرد که در آن اتاق تاریک، عکسها را زنده و متحرک به نمایش درمیآورد. شاه که از سفر بازگشت، با خود دستگاه فیلمبرداری و نمایش فیلم را هم به ایران آورد. سینما شد زینتالمجالس دربار قاجار؛ و ابراهیمخان عکاسباشی، اولین فیلمبردار و نمایشدهندۀ فیلم در ایران، از اختراع برادران لومیر در خدمت دربار و اهل حرم و بعد مجالس عروسی و ختنهسوران اشراف بهره گرفت. سینما در خدمت دربار و اشراف قرار گرفت و ملت اساساً بیخبر از اختراع لومیرها بود.
فصل اول این جلد، با عنوان «روزی روزگاری سینما»، مروری تاریخی بر نحوه ورود سینما به ایران و فراز و فرودها و تحولات آن پس از انقلاب اسلامی است که متن بالا مطلع آن بود. اولین سالنهای عمومی، سینما بهعنوان مظهر تجدد، سینما در عصر پهلوی دوم، فیلم فارسی و رونق سینماداری، بالا و پایین میدان انقلاب، افول سینما در دهه پنجاه خورشیدی، «ما با سینما مخالف نیستیم؛ با فحشا مخالفیم»، بازگشایی و مصادره، اکران زیر آتش دشمن، تصدیگری نهادها، تکیه بر میراث گذشته، ناقوس مرگ سینماهای قدیمی، ظهور پردیسهای سینمایی، ورود به عصر دیجیتال و سینما برای همه ایرانیان، عناوین موضوعات مطرحشده در این فصل هستند.
فصل دوم با عنوان «سینما سیار» به موضوعاتی چون سینمای متحرک، سینمایی برای مناطق محروم، سینما سلام، انجمن سینمای جوانان ایرانی متولی سینما سیار، پذیرش نماینده برای سینما سیار، سینما خاطره و کشتی به راهش ادامه میدهد، میپردازد.
«تبدیل مجتمعهای فرهنگی و هنری به سینما» نیز عنوان فصل سوم است که پیگیری این طرح را که در ادوار پیشین هم کموبیش بوده، از زمان روی کارآمدن دولت یازدهم شرح میدهد و به محاسن و ظرفیتها و عوامل تسریع آن اشاره میکند.
فصل چهارم با عنوان «سینما امید»، از ایجاد این طرح و روند اجرای آن برای شهرهای محروم از سالنهای سینما با همکاری سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور و سازمان امور سینمایی و سمعی و بصری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی میگوید.