پوششهای بیمهای در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی
در روز چهارشنبه مورخ ۱۶ تیرماه ۱۳۹۵ مجتمع پتروشیمی بوعلی سینا دچار آتشسوزی شد و ماموران آتشنشانی توانستند بالاخره پس از ۳ روز تلاش آتش را به طور کامل مهار کنند. در حادثه بوعلی، حادثه از واحد فرایندی آغاز و سپس به مخزن نفتا تسری پیدا کرد. این حادثه اگرچه خسارات جانی نداشت، لیکن متاسفانه خسارات اقتصادی و مالی بسیار زیاد و قابل توجهی وارد کرد. دلایل بروز و گسترش حادثه مذکور را میتوان به شرح زیر خلاصه کرد:
۱- نقص در سیستم مدیریت دارایی فیزیکی
۲- نقص در سیستم مجوزهای کار و ایزوله نمودن تجهیزات
۳- عدم درسآموزی از حوادث پیشین
۴- نقص در سیستم مدیریت تغییر
۵- نقص جزئی در شبکه آتشنشانی
۶- نقص در مطالعات خطر فرایند
۷- نقص در برخی لایههای دفاعی
۸- فقدان شاخصهای کمی LEADING و LAGGING مربوط به ایمنی فرایند
۹- نقص در سیستم ممیزی ایمنی و نقش غیرموثر ادارات HSE ستادهای مربوطه
۱۰- نقص در واکنش در شرایط اضطراری و مدیریت بحران
بیمهنامه هلدینگ صنایع پتروشیمی خلیج فارس مشتمل بر ۱۹ مجتمع پتروشیمی از تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۹۴ تا ۲۳ شهریور ۱۳۹۵ تحت پوشش بیمهنامه تمامخطر اموال و شکست ماشینآلات قرار گرفته و به صورت کنسرسیوم متشکل از ۱۱ شرکت بیمه صادر شده بود. در این کنسرسیوم شرکت بیمه ایران با ۷/۵۵ درصد، بیشترین سهم را داشته و مجموع سهم ده شرکت بیمه دیگر جمعاً ۳/۴۴ درصد بوده است. در حادثه آتشسوزی مجتمع پتروشیمی بوعلی سینا، بهمحض اعلام خسارت از سوی بیمهگذار، کارشناسان خسارت ضمن حضور در محل حادثه از مواضع آسیب دیده بازدید و با توجه به اهمیت موضوع از بیمه مرکزی درخصوص استفاده از ارزیابان خسارت بینالمللی، مجوز لازم را دریافت کردند. مبلغ نهایی خسارت قابل پرداخت ۹۴ میلیون یورو بود که پس از طی مراحل قانونی و براساس مصوبه هیئت مدیره بیمه ایران، در کمترین زمان ممکن در وجه بیمهگذار پرداخت شد.
با این وجود بهنظر میرسد در حوزه بیمههای انرژی، صنعت بیمه با چالشهای اساسی از جمله نبود باور به موضوع بیمه در بسیاری از مجموعههای نفتی و همچنین عدم بیمه کردن بخش عمده اموال و تاسیسات این بخشها روبهرو است. بهروز نبودن سرمایه و ارزش بخش اعظمی از اموال و تاسیسات بیمهشده و گاهاً درخواستهای غیرحرفهای برخی از بیمهگذاران برای تغییر شرایط بیمهگری نیز از دیگر مسائلی است که صنعت بیمه با آن مواجه است.
میز بیمههای انرژی پژوهشکده بیمه با هدف نیازسنجی و تحقیق و پژوهش در حوزه بیمههای نفت، گاز و پتروشیمی تشکیل شده و در تلاش است با برگزاری نشستهای تخصصی، دورههای آموزشی، پژوهشهای مرتبط و استفاده از نظر خبرگان در این حوزه، گام موثری در توسعه، یادگیری، کارآمدی و انتخاب پوشش مناسب بیمهای در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی بردارد. در این راستا، مطالعاتی در زمینه الگوی پذیرش ریسک پالایشگاههای نفت خام/گاز در دستور کار این میز تخصصی قرار گرفته است.
همچنین، میز بیمههای آتشسوزی پژوهشکده بیمه با هدف نیازسنجی و تحقیق و پژوهش ضمن پرداختن به کلیه مسائل و چالش های حوزه بیمه های آتشسوزی در راستای کمک به اعتلای این بخش در صنعت از طریق برنامه ها و فعالیت های مختلف پژوهشی و البته پایش مستمر مسایل حوزه فنی این رشته بیمهای راهاندازی شده و بررسی موضوع شناسایی ریسکهای پرخطر و ایجاد راهکار صدور با اعمال دستورالعملهای متناسب از جمله اولویتهای پژوهشی آن است.