بیست و پنجمین کانون تفکر آب در دانشگاه یزد برگزار شد
به گزارش دریافتی از دبیرخانه کانونهای تفکر دانشگاه یزد، در ابتدای جلسه دکتر علی اصغر سمسار یزدی دبیر کانون با تشریح مصوبات کارگروه تدوین بیانیه سوم کانون، مروری کوتاه بر مباحث مطرح شده در نشست شب یزد با موضوع «یزد و مسئله آب» داشت.
فناوریهای جدید باروری ابرها
مهندس فرید گلکار مدیر مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها استفاده از فناوریهای جدید را با عنوان یونیزاسیون در جو پایین مورد بررسی قرار داده و با مروری بر تجربیات چین و ایالات متحده امریکا در زمینه باروری ابرها به عنوان پیشتازان این پروژه و مقایسه آن با فناوریهای کلاسیک، استفاده از روشهای جدید را که درکشورهای روسیه، استرالیا و عمان تجربه شده اند را یکی از اقداماتی دانست که می تواند سهمی هرچند اندک در کاهش مشکلات آبی استان داشته باشد.
دکتر سید مجید میررکنی عضو هیئت علمی دانشگاه یزد نیز به طرح مباحثی تخصصی در ارتباط با فرآیند یونیزاسیون در جو بالا و جو پایین زمین پرداخت و از محدودیتهای اجرایی آن در جو پایین مطالبی را عنوان کرد.
به گفته وی، در این زمینه یک پایان نامه دکترا در دانشگاه یزد نیز تعریف شده که چنانچه نتایج خوبی داشته باشد، میتواند تحول مهمی در زمینه باروری ابرها محسوب شود.
بررسی چالشهای انتقال آب به یزد: تغییر الگوی تعرضات
در ادامه جلسه مهندس منصوری بنا به درخواست دبیر کانون، ضمن مرور تاریخچه تعرضات به خط لوله انتقال آب به یزد (سال ۹۵، یک بار؛ سال ۹۶، دو بار؛ طی یک هفته اخیر سال ۹۷، دو بار)، تفاوت تعرضات اخیر را در تبدیل تجمعات گسترده قبلی به گروههای کوچک چند نفره دانست.
وی همچنین وضعیت فعلی ذخیره آب سد زاینده رود را به نسبت سالهای گذشته بسیار بحرانی دانسته و از پیشبینیهای موجود در زمینه وضعیت بحرانی تابستان گزارشی ارائه کرد.
به گفته وی، با توجه به وابستگی ۵۰ درصدی آب استان یزد به خط لوله انتقالی، تغییر الگوی تعرضات به شکل گیری گروههای چند نفره، میزان آسیب پذیری استان از نظر تامین آب را تشدید کرده است.
در ارتباط با این موضوع، دکتر سمسار دبیر کانون پیشینه مبحث انتقال آب به یزد و تخصیص آب در نظر گرفته شده برای این موضوع را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.
دکتر محمد حسین مبین عضو هیئت علمی دانشگاه یزد نیز در مورد ضرورت فرهنگ سازی در این زمینه و اهمیت توجه به شیوه مدیریت از پایین به بالا نکاتی را مطرح کرد.
سپس دکتر سعید عطار عضو هیئت علمی دانشگاه یزد به شرح تئوری تراژدی منابع عمومی (Tragedy of the Commons) پرداخته و تنشهای کنونی را حاصل ورود تعداد زیادی از استانهای ایران به این وضعیت دانست.
به گفته وی، در وضعیت تراژدی منابع عمومی، دولت باید با سه ابزار پلیس، مقرراتگذاری و انگیزش اقتصادی، همزمان با مدیریت میدانی، در جهت دگرگونی در شرایط ایجادکننده بحران اقدام کند.
در ادامه مهندس علی اکبر قیومی مدیر مرکز فناوری پارک علم و فناوری استان یزد نیز نکاتی را در زمینه اهمیت گفتگو در زمینه انتقال آب برای گذار از وضعیت موجود در روابط استانها مطرح کرد.
توسعه بر پایه آمایش آب محور
در ادامه جلسه مهندس عیسی بزرگ زاده، معاون فنی و پژوهش های شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران (کارفرمای سد و نیروگاههای آبی وابسته به وزارت نیرو) به تبیین طرح توسعه بر پایه آمایش آب محور پرداخت.
وی در ابتدا ضمن مروری بر مباحث مرتبط با توسعه اظهار داشت که توسعه، فرآیندی متوازن و چندجانبه است که به ساخت و ساز نیاز دارد و حل معادله آن از طریق روش تقریبی و ضمنی امکان پذیرخواهد بود.
وی با مرور فرآیند توسعه در ایران از زمان مشروطه تا کنون، به نقاط ضعف متولیان توسعه به خصوص تضعیف سازمان برنامه و بودجه از دهه 50 هجری شمسی به بعد اشاره کرد.
دکتر بزرگ زاده سپس مبحث برنامه ریزی فضایی با تکیه بر اهمیت آمایش سرزمینی با رویکردی فراسرزمینی را مورد بررسی قرار داده و به گام ها و مراحل آن اشاره و توان اکولوژیک و توان تاب آوری هر منطقه را به عنوان مرز محدود کننده برنامههای توسعه معرفی کرد.
به نظر وی، برنامه ریزی بر اساس نگاه جدید به معنای پاسخ دادن به این پرسشها در برنامه های توسعه است که به ازاء هر نفر شغل ایجاد شده، چقدر آب نیاز است، چقدر انرزی مصرف می شود، چقدر آلودگی هوا و مسائل زیست محیطی به وجود می آید و چقدر به تولید ناخالص داخلی کمک می شود.
پس از پایان این ارائه، دکتر میررکنی به وجود رابطه آشوبی میان متغیرهای توسعه اشاره و نکاتی در مورد بهرهبرداری از منابع آبی موجود را مطرح کرد.
مهندس قیومی، مهندس محمد صالح سمسار یزدی نماینده شرکت تمدن کاریزی، دکتر ملکی نژاد و مهندس رضا فرقانی بازنشسته دانشگاه امام حسین یزد نیز به طرح نظرات خود در ارتباط با مباحث توسعه آب محور پرداختند.
گزارشی از دلایل تعویق کنفرانس ملی مدیریت منابع آب ایران (دانشگاه یزد)
دکتر ملکی نژاد عضو هیات علمی دانشگاه یزد و دبیر کنفرانس ملی مدیریت منابع ایران، با مروری بر پیشینه¬ برگزاری این کنفرانس در کشور و رایزنیهای صورت گرفته با وزارت نیرو در این زمینه، اصلی ترین دلیل به تعویق افتادن کنفرانس را تغییرات مدیریتی در حوزه آب وزارت نیرو و ضرورت از سر گیری مذاکرات برای توجیه مسئولین جدید دانست.
به گفته وی، دانشگاه یزد از آمادگی کامل برای برگزاری این رویداد برخوردار بود ولی این آمادگی در مرکز وجود نداشت.
وی همچنین مزایای پیشنهاد برگزاری رویداد در دوم و سوم آبان ماه سال جاری را مورد بررسی قرار داده و موضوع پیوند چرخه آب و اکولوژی را به عنوان تم اصلی کنفرانس مورد تاکید قرار داد.
در این راستا دکتر سمسار تاخیر ایجاد شده در برگزاری رویداد را فرصت مناسبی دانست تا در مورد نشست پیشنهادی کانون با عنوان «آب محور همکاری و همگرایی» به تعمق بیشتری پرداخته و نشست مذکور با پشتوانه قوی تری در این رویداد برگزار شود.
در این نشست، دکتر محمدمهدی لطفی معاون پژوهش و فناوری دانشگاه یزد، نصرت الله امانیان عضو هیئت علمی دانشگاه یزد، دکتر مجید احتیاط عضو هیئت علمی دانشگاه اردکان، دکتر عبدالحمید انصاری عضو هیئت علمی دانشگاه یزد، دکتر کاظم کمالی عضو هیئت علمی دانشگاه یزد، صمد دهقانی و علیرضا دهقان از شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، محمد کهریزی و راحله السادات حسینی نیز حضور داشتند.