کتاب «آموزش سواد رسانهای»، ترجمه میشود
کتاب Teaching Media Literacy با ترجمه فارسی «آموزش سواد رسانهای» تالیف Belinha s. De Abreu ازسوی حسین بصیریان جهرمی، در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، ترجمه میشود.
این کتاب تلاش میکند تا با پیشکشیدن اهمیت سواد رسانهای در بخش نخست، نه تنها به درک اصلی پیرامون سواد رسانهای و مقدمهای بر ایدههای مطرح شده در آن بپردازد، بلکه صداهایی را که منعکسکننده موضوعات مختلف در این حوزه است، به موضوع سواد رسانهای پیوند دهد.
کتاب مجموعاً از سه بخش و ۱۷ فصل تشکیل شده که بخش نخست آن، با ارائه چشمانداز گستردهای در زمینه سواد رسانهای، مشتمل بر ۱۰ فصل است.
این فصلها عناوینی مانند نقش اساسی تفکر انتقادی در سواد رسانهای، مسئله اخبار جعلی، بازنمایی نادرست در رسانهها، شهروندی دیجیتال، سواد رسانهای به مثابه یک پدیده جهانی و سواد رسانهای به مثابه وسیلهای برای تغییرات اجتماعی و سیاسی را شامل میشوند. در هر فصل، نمونههای حاوی تامل و بازاندیشی برای استفاده معلمان مختلف، متخصصان آموزش عالی و سایر مقامات مسوول گنجانده شده است. بهطوریکه مطابق معرفی مترجم از این کتاب، بازاندیشیها و تاملات آنها، مضمون اصلی هر فصل را تقویت میکند و لنزهای بزرگتری را برای تفکر در مورد ایدههای هر فصل در اختیار میگذارد که برای توسعه و ترویج این ایدهها در یک کلاس درس یا یک جامعه موثر است.
بخش دوم این کتاب با عنوان «قالبهای اصلی رسانه»، درسهایی آماده برای آموزش را ارائه کرده است که قالبهای اصلی رسانه و همچنین رسانههای جدید و نوپدید را مورد بررسی قرار میدهد. فصول این بخش، اصول سواد رسانهای را از طریق بحث و ارائه دستورالعمل (راهنما)، درباره پیامها بررسی میکند.
«منابع آموزش سواد رسانهای» نیز عنوان بخش سوم این کتاب است که با فراهمکردن مجموعهای از منابع، به خواننده کمک میکند تا به اطلاعات بیشتر در مورد سواد رسانهای دسترسی پیدا کند و مهارت مکانیابی را فرا گیرد. در این بخش، «واژهنامه»، «جدول زمانی آموزش سواد رسانهای»، «فیلم در رسانهها» و در نهایت «منابع سواد رسانهای» گنجانده شده است.
در ادامه به معرفی مختصر فصلهای این کتاب میپردازیم:
- فصل اول با عنوان «سواد رسانهای: کلید تفکر انتقادی»، به تفکر انتقادی به عنوان مفهوم اساسی در سواد رسانهای مینگرد.
- فصل دوم که «همگذری سواد رسانهای و سواد اطلاعاتی» نامگذاری شده، بر این موضوع متمرکز است که چگونه یونسکو (سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد) این ایده را تقویت کرده است که زمینههای سواد رسانهای و سواد اطلاعاتی باید به مثابه یک کلیت واحد و مشترک شناخته شوند.
- فصل سوم با عنوان «چشمانداز، ادراک و دیدگاه»، به ایده بازنمایی میپردازد.
- «اخبار جعلی و واقعیتهای جایگزین»، عنوان فصل چهارم است و آنچه را که شاید برجستهترین نگرانی در زمینه مطالعات رسانهای باشد، بیان میکند؛ چگونه رسانهها تحتتاثیر اخبار جعلی و واقعیتهای جایگزین قرار گرفته و تغییر یافتهاند.
- فصل پنجم با عنوان «شهروندی دیجیتال، حریم خصوصی و راهبری دیجیتال»، به دلیل اینکه نسل جدید از دانشآموزان، از این قبیل رسانهها بیشتر استفاده میکنند، با گفتوگو در مورد آموزش سواد رسانهای [در این حوزه] دنبال میشود.
- «سواد دیجیتال»، عنوان فصل ششم است که ایده فناوری آموزشی و چگونگی تمرکز بر یادگیری آن برای مربیان و دانشآموزان را دربرمیگیرد.
- فصل هفتم با عنوان «فناوری به مثابه ابزاری برای دربرگیری/ادغام و انتقال اجتماعی»، به این موضوع میپردازد که فناوری چگونه میتواند سطح ارتباط بین افراد را با هر زمینه و پیشینهای که باشند، افزایش دهد و حتی چگونه میتواند تفکر ما را درباره جامعه تغییر دهد.
- فصل هشتم با عنوان «انصاف در مقابل برابری»، به چگونگی برساختن و ساختارشکنی این دو متغیر از طریق رسانه میپردازد.
- فصل نهم یعنی «اتصالات جهانی»، ما را نسبت به کارهای مرتبط با سواد رسانهای، از آنچه در ایالات متحده انجام میدهیم، تا آنچه که در سراسر جهان اتفاق میافتد، آگاه میسازد.
- فصل دهم با عنوان «عدالت و حمایت اجتماعی»، چگونگی تبدیل شدن سواد رسانهای را، به وسیلهای برای تغییرات سیاسی و اجتماعی مورد ملاحظه قرار داده است.
- «ارائه آموزش سواد رسانهای در کتابخانه مدرسه و کلاس درس»، عنوان فصل یازدهم است که مترجم آن را مهمترین فصل این کتاب برای متخصصان رسانهای شاغل در کتابخانه میداند که به گونهای علاقهمند هستند سواد رسانهای را به عنوان بخشی از مجموعه مخزن [در کتابخانه] خود بگنجانند، اما در مورد چگونگی مواجهه با آن اطمینان ندارند.
- فصل دوازدهم با عنوان «تلویزیون: اخبار، کمدی موقعیت و درام مستند» مشتمل بر مباحثی است که در آن دانشآموزان، پیامهای ارسالی از طریق سازمانهای خبری مختلف را تحلیل و درک میکنند.
«فیلمها: سرگرمی و یادگیری صحیح»، «عکاسی و تصویرها: ثبت لحظهها در زمان»، «موسیقی و رادیو: چرخیدن میز در کلاس درس»، «تبلیغات: فروختن و گفتن» و «تولید رسانهای و سایر فنآوریهای دیجیتال»، به ترتیب عناوین فصلهای سیزدهم تا هفدهم هستند که به موضوعاتی چون امکانات و مقدمات ایجاد تصاویر متحرک برای محیط کلاس، اهمیت عکس و تعیین فرآیندهای فنی مانند دستکاری عکس و برش دادن آن، تاثیر موسییقی عامهپسند بر دانشآموزان و جوانان، چرایی تبدیل دانشآموزان به صنعتی چندین میلیارد دلاری برای بازاریابان و اهمیت مشارکت دانشآموزان در خلق آثار رسانهای اصیل، میپردازند.