نگاهی به سینمای دهه ۵۰ با مروری بر یک پژوهش
«کندوی شب؛ الیناسیون در سینمای موج نوی ایران» نوشته مسعود اختصاصی عنوان یکی از پژوهشهایی است که نسخه الکترونیک آن ازسوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، منتشر شده است.
این پژوهش، تلاش میکند تا انعکاس تصویر انسان ازخودبیگانه در فیلمهای سینمایی موج نویی (دهه ۱۳۵۰) و ارتباط آن با شرایط اجتماعی– اقتصادی– سیاسی و فرهنگی روزگار را بررسی کند.
به عبارت دیگر، این پژوهش میکوشد، با فراهمآوردن زمینهها و تحلیلهای مورد نیاز، ازجمله معرفی شاخصههای الیناسیون و بررسی سیر تحولات اجتماعی- اقتصادی- سیاسی- فرهنگی و سینمایی ایران در اواخر دهه ۱۳۴۰ و اوایل دهه ۱۳۵۰، انسان ازخودبیگانه منعکس در آثار سینمای موج نو را شناسایی کند. به همین منظور، پنج فیلم کندو و زیر پوست شب اثر فریدون گله، پستچی اثر داریوش مهرجوئی، سرایدار اثر خسرو هریتاش و تپلی اثر رضا میرلوحی، از میان آثار سینمایی سالهای ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۷ برگزیده شدهاند تا با بهکارگرفتن آرای ملوین سیمن (جامعهشناس آمریکایی) و فردیناند تونیس (جامعهشناس و فیلسوف آلمانی)، نمودهای الیناسیون در شخصیتهای این فیلمها و جوامع زیست آنها روشن شود.
پژوهشگر در پایان پس از این بررسی نتیجه میگیرد که نخست، انسان الینه در آثار سینمای موج نوی دهه ۱۳۵۰ ایران حاضر است و دوم، این نمایش الیناسیون در آثار موج نویی، میتواند تا حدی تحت تاثیر تحولات اجتماعی– اقتصادی– سیاسی -فرهنگی روزگار باشد.