عمومی | دانشگاه علوم پزشکی قزوین

ویروس کرونای جهش یافته، قابل تشخیص آزمایشگاهی است

با توجه به تایید مواردی از واریانت انگلیسی ویروس SARS-CoV-۲ در چندین شهر کشور از جمله استان قزوین، یکی از سوالات مهمی که در بین مردم و پزشکان به وجود آمده، این است که آیا این واریانت و سایر واریانت های جهش یافته از ویروس کرونا، توسط تست های RT_PCR ، موجود در آزمایشگاه های انجام دهنده تشخیص مولکولی کرونا قابل تشخیص اند؟

اکرم اذعانی، کارشناس ارشد ویروس شناسی و مسئول بخش مولکولی آزمایشگاه مرجع دانشگاه علوم پزشکی قزوین به نقل از مطالب منتشر شده شبکه ویروس شناسی کشور در پاسخ به این سوال پاسخ داد: بله، هم واریانت انگلیسی و هم سایر واریانت های بوجود آمده از ویروس SARS-CoV-۲ ، عامل COVID-۱۹ ، در تمام آزمایشگاه هایی که مجوز انجام تست PCR این ویروس را دارند از جمله آزمایشگاه مرجع دانشگاه علوم پزشکی قزوین و سه آزمایشگاه خصوصی واجد مجوز این آزمایش در استان قزوین، تشخیص داده می شوند.

به گفته اذعانی در حقیقت نوع انگلیسی یا سایر وارانت های نوظهور ویروس کرونا جدید، عمدتا در نواحی ای از ژن پروتئین S ویروس دچار جهش شده اند، حال اینکه عمده کیت های داخلی و وارداتی PCR ویروس کرونا، نواحی دیگری از ماده ژنتیکی ویروس را شناسایی می کنند که در واریانت های جدید دستخوش تغییرات عمده نشده اند.

وی سپس توضیح داد: در حقیقت در این کیت ها حداقل دو ژن از ویروس بطور همزمان تشخیص داده می شود، که عمدتا یا ژن های N و RdRp (Orf۱/b ) است و یا E و RdRp می باشد. استفاده از تشخیص بیش از یک ژن ویروسی توسط کیتهای PCR دارای مزیت دیگری نیز است و آن این است که اگر به فرض در اثر جهش در یکی از ژنها، واریانت نوظهور جدیدی بوجود آید که کیت PCR نتواند آن ژن را شناسایی کند، ژن دوم توسط همان کیت شناسایی می شود و از نظر قوانین احتمالات بسیار بسیار غیر محتمل است که یک ویروس در آن واحد به نحوی در هر دو ژن مذکور دچار جهش هایی شود که پرایمر-پروب های واکنش RT-qPCR امکان اتصال به آن نواحی را نداشته باشند و ویروس بوسیله کیت غیر قابل شناسایی گردند.

این کارشناس ارشد ویروس شناسی در ادامه تصریح کرد: مردم و پزشکان معالج، نگران عدم تشخیص واریانت های جدید توسط آزمایشگاه های سطح کشور نباشند.

شایان ذکر است که روش های PCR مورد استفاده فقط تشخیص می دهند که فرد از نظر ابتلا به ویروس منفی است یا مثبت و با وجود توانایی تشخیص ویروس کرونا در بدن یک فرد، نمی توانند تمایز دهند که این ویروس از نوع انگلیسی است یا نوع کلاسیک. برای تشخیص نوع واریانت ویروس نیاز به روش های تشخیصی تکمیلی مانند NGS است که تنها در یکی دو آزمایشگاه پیشرفته کشور قابل انجام است و سایر آزمایشگاه های تشخیص طبی دولتی و خصوصی فاقد این روش های تکمیلی هستند.