عمومی | دانشگاه تبریز

ابداع روش عملی آلپ ریفت (ALPRIFT Framework) جهت تخمین پتانسیل فرونشست زمین توسط محققین دانشگاه تبریز

به گزارش روابط عمومی دانشگاه تبریزدکتر عطااله ندیری دانشیار گروه زمین شناسی دانشگاه تبریز با اشاره به پدیده فرونشست زمین و مشکلات ناشی از آن در سطح کشور و استان آذربایجانشرقی افزود: یکی از مشکلات حاد استفاده بی رویه از منابع آب های زیر زمینی وقوع پدیده فرونشست زمین است که این مسئله در برخی استانها از قبیل تهران مشکلات زیادی بوجود آورده است و عدم مدیریت آن تبعات جبران ناپذیری در پی خواهد داشت. مطالعات انجام گرفته در گروه علوم زمین و گروه سنجش از دور (GIS ) دانشگاه تبریز و پژوهشگران حوزه های مرتبط نشان از ظهور این پدیده زیست محیطی در در دشتهای شبستر، مرند، تسوج، و حتی تبریز دارد و برای جلوگیری از پیشروی این پدیده بایستی از اکنون برنامه ریزی لازم جهت جلوگیری از بروز پدیده فرونشست زمین صورت بگیرد که دانشگاه بعنوان مرجع علمی مطمئن می تواند نقش اساسی در ارائه برنامه مدیریتی برای جلوگیری از بروز این پدیده و مشکلات بعدی آن باشد و نیازمند ورود مدیران استانی در اسرع وقت به موضوع و بررسی راهکارها جهت حل مشکل است .

عضو هیئت علمی دانشگاه  تبریز با اشاره  به برخی از مشخصات علمی و فنی روش ابداعی افزود: چهارچوب عملی ارائه شده با ترکیب تمام عوامل زمین شناسی مهندسی، هیدروژئولوژیکی و هیدرومورفولوژیکی توانسته مناطقی که دارای پتانسیل بالای فرونشست در آینده دارند را قبل از وقوع فرونشست پیش بینی کند تا بتوان قبل از وقوع این پدیده با مدیریت صحیح از آن جلوگیری کرد بدین معنا که تمام روشهای قبلی در خصوص فرونشست زمین شامل پردازش تصاویر ماهواره ای و یا استقرار GPS های دقیق تنها توانایی گزارش مقدار فرونشست اتفاق افتاده را داشته و در پژوهش های اخیر پیش بینی روند فرونشست نیز توسط مدلسازی انجام شده است. این در حالی است که این پژوهش ها توان ارائه تخمینی از مناطقی که در آینده فرونشست در آنها محتمل است نداشته و لذا امکان پیشگیری از وقوع این فاجعه زیست فرونشست را ندارند .

ندیری با اشاره  به  مقالات واستنادات علمی  مرتبط با این  روش افزود: این چهاچوب عملی برای اولین بار در دشت شبستر در سال ۲۰۱۸ ارزیابی شد و با چاپ مقاله ای با عنوان ”Introducing a new framework for mapping subsidence vulnerability indices (SVIs): ALPRIFT” در مجله Science of The Total Environment با ضریب تاثیر ۵/۶ این چهارچوب عملی ارائه شد و پس از آن این روش در دشت اردبیل و مرند نیز استفاده گردید و نتایج ارزشمندی در پی داشت که به ترتیب در مجلات Bulletin of Engineering Geology and the Environment ( با ضریب تاثیر ۳) و Environmental Impact Assessment Review ( با ضریب تاثیر ۱۳/۴) به چاپ رسیده اند. همچنین این روش برای دشت های جنوب تهران و سلماس نیز استفاده شده است و در حال داوری در مجلات معتبر با ضریب تاثیر ۶/۵ می باشد. همچنین در حال همکاری برای استفاده از این چهارچوب عملی برای تخمین پتانسیل فرونشست در دشتهایی در دیگر کشور می باشیم. که نشان از توانمندی چهارچوب عملی ALPRIFT دارد وشایسته است که از همکاران و تیم تحقیقاتی که روی این پژوهش ها فعالیت های شبانه روزی داشته اند تشکر و قدردانی داشته باشم زیرا اینگونه پژوهش ها حاصل کار تیمی است و بنده تنها به عنوان نماینده این تیم تحقیقاتی هستم .

دکتر ندیری با اشاره به پتانسیل بالای علمی محققین دانشگاه تبریز در زمینه فرونشست زمین افزود: بر اساس توانمندی پژوهشگران دانشگاه تبریز امکان پیش بینی فرونشست زمین در مناطقی که هنوز فرونشست پدیدنیامده، وجود دارد. بر اساس روش ابداعی محققین دانشگاه تبریز ارائه شده این امکان وجود دارد که با استفاده از نرم افزارها وتکنیک های خاص ابداعی زمینهایی که درآینده با مشکل فرونشست مواجه خواهند شد را با ضریب اطمینان بالا مشخص نمائیم. لذا ما آمادگی داریم با استفاده از این توانمندی علمی و دانشگاهی مواردی را که در آینده در استان امکان فرونشست دارند را پیش بینی نمائیم تا مسئولین راهکارهای جلوگیری از بروز پدیده را بعمل آورند .