همزمان با هفته دفاع مقدس دانشگاهیان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم مفهوم جمله شهید حاج قاسم سلیمانی مبنی بر اینکه شرط شهیدشدن، شهیدبودن است را تفسیر کردند.

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ حسین غمخوار سرایدشتی: در نخستین هفته گرامیداشت دفاع مقدس بدون حضور سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی به سراغ جمعی از دانشگاهیان دانشگاه آزاد اسلامی قم رفته و مفهوم جمله‌ای از شهید والامقام سردار دل‌ها که؛ تا کسی شهید نباشد، شهید نمی‌شود. شرط شهیدشدن، شهید بودن است. اگر امروز بوی شهید از رفتار و اخلاق کسی استشمام شد، شهادت نصیبش می‌شود. تمام شهدا دارای این مشخصه بودند» را از آنان جویا شدیم.

حجت الاسلام محمدصادق زمانی رئیس اداره امور فرهنگی و فوق برنامه دانشگاه آزاد اسلامی قم: در تبیین جمله سردار شهید حاج قاسم سلیمانی که گفت: شرط شهیدشدن، شهید بودن است، باید عرض کنم که؛ میدان معنویت، میدانی است که در آن، انسان‌ها می‌توانند از مواهب و الطاف الهی بهره‌مند شوند. پس در همین دنیا، انسان می‌تواند خودش را در سطحی از معنویت قرار دهد که رنگ و بوی الهی بگیرد.

شهدا قبل از شهادتشان، به درجه‌ای می‌رسند که مشمول لطف قرار می‌گیرند؛ بنابراین قبل از شهادت و در همین دنیا، عملکردشان و حتی نگاه آنان معنوی و از روی حساب است. به این معنا که کاری که مورد رضای الهی نباشد، انجام نمی‌دهند. همه حرکاتشان رنگ و بوی الهی دارد و در رفتارشان، هوا و هوس راهی ندارد.

به تعبیر شهید حاج ابراهیم همّت «برای اینکه خداوند لطفش و آمرزشش شامل حال ما شود، باید اخلاص داشته باشیم و برای اینکه ما اخلاص داشته باشیم، سرمایه می‌خواهد که باید از همه چیزمان بگذریم و برای اینکه از همه چیزمان بگذریم باید شبانه روز، دلمان و وجودمان و همه چیزمان با خدا باشد. اینقدر پاک باشیم که خدا از ما راضی شود.»

شهدا انسان‌هایی بودند که قبل از شهادتشان، خداوند از آنان راضی شده است. یعنی قبل از رفتن از این عالم، به مقام شهادت رسیده‌اند.اینجاست که انسان مفهوم جمله طلایی سردار شهید حاج قاسم سلیمانی را درک می‌کند که «تا کسی شهید نباشد، شهید نمی‌شود. شرط شهیدشدن، شهیدبودن است. اگر امروز بوی شهید از رفتار و اخلاق کسی استشمام شد، شهادت نصیبش می‌شود. تمام شهدا دارای این مشخصه بودندو»

هر انسان آزاده‌ای با شنیدن خبر شهادت حاج قاسم سلیمانی ناراحت شد، به‌خصوص ما که وابستگی شدید قلبی به ایشان داریم چه در زمان جنگ و چه در حال حاضر، به نظر می‌رسد که برای ما نبود حاج قاسم سلیمانی در برنامه‌ها و گرامیداشت هفته دفاع مقدس امسال دشوار و سخت است.

طبق آیات قرآن کریم ما معتقدیم که شهدا زنده اند اما این «ارتزاق عندرَبّ» را ما درک نمی‌کنیم؛ بنابراین حضرت امام (ره) فرمودند: «و تو چه می‌دانی ارتزاق عندرَبّ چیست؟» این ارتزاق یک امر معنوی است که بیان می‌کند شهدا شاهد و ناظر اعمال ما هستند؛ بنابراین باید دقت کنیم این عالم شاهد، مشهد و محل دیدن است و به اذن الله محضر شهدای عزیز ماست که شاهد اعمال و رفتار و کارهای ما هستند.

حجت الاسلام مرتضی موسی‌پور مسئول بسیج اساتید دانشگاه آزاد اسلامی قم: شهیدبودن به معنای شاهدبودن نیز هست و شاهد بودن رسالت و وظیفه به‌دنبال دارد و شهدا قبل از شهادتشان شاهد مشکلات مردم در زمینه‌های مختلف اجتماعی و اقتصادی و سیاسی و به‌ویژه فرهنگی بودند و متناسب با آنها وظائف خودشان را انجام دادند.

بنابراین ما به عنوان ادامه دهندگان راه شهدا باید اولاً شاهد ناظر بصیر همه امور و جریانات بوده و ثانیاً با امر به معروف و نهی از منکر به شکل‌های مختلف از ارزش‌های انقلاب که شهدا خونشان را دادند، حفاظت کنیم.

یکی از بزرگ‌ترین وظایف و رسالت‌هایی که در وصیتنامه‌های شهدا بیش‌ترین سفارش‌ها را دارد، حفاظت و حمایت و پیروی از ولایت فقیه است که بزرگ‌ترین هدف انقلاب اسلامی نیز هست و بسیاری در راه آن شهید شده‌اند و بیش‌ترین دشمنی‌ها با آن بوده است.

سید مرتضی موسوی مسئول بسیج کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی قم: مرگ در نظر اهل معرفت دو نوع است، مرگ طبیعی یا قهری؛ که همان جداشدن روح از جسم است و مرگ اختیاری یا مرگ معنوی و آن عبارت از ترک شهوات است. عارفان می‌گویند حدیث پیامبر اکرم (ص) که می‌فرمایند: «موتوا قبل ان تموتوا» اشاره به مرگ اختیاری، معنوی و ترک شهوات دارد؛ زیرا هرکس حقیقتاً خواهان خدا باشد، قلبش مملو از محبت خداوند خواهد شد و شهوات خود را می‌میراند؛ چون شهوات مانع و بازدارنده‌ انسان از طاعت و قرب الهی است. شهدای عزیز به این مقام قرب الهی رسیده‌اند یعنی قبل از اینکه شهد شیرین شهادت را بنوشند و روحشان از این جسم خاکی عبور کند، خود شاهد عروج معنوی خویش بوده‌اند.

حضرت امام خمینی (ره) می‌فرمایند: «شهادت، هُنرمردان خُداست». حقیقتاً شهدای ما، هم مرد خُدا بودند و هم هُنرمندی بی‌نظیر. لحظه لحظه زندگانی آنان با هُنر خُداشناسی و حضور در محضر پروردگار گذشته. رفتارهایشان، سُخنانشان و عملکردشان گویای این هُنرمندی بی بدیل آنها بوده. شهید صادق الوعد است. هیچگاه وعده‌ای نمی‌دهد که به آن عمل نکُند و حرفش را در قالب عمل به نیکی بیان می‌کند. رضایت خُدا و ولیّ خدا را در عمل به تکلیف می‌داند و اعتماد و اطمینان به رهبر  و ولی امر  خود دارد و چه نیکو از او پیروی می‌کند.

شخص هنرمند به یکباره  هنرمند نمی شود وباید در راه کسب هنر تلاش وفعالیت بکند ، وقتی شهادت هنر است شخص شهید برای  هنرمندی (شهادت) باید به خودش را به زحمت بیندازد و بنابراین در این  مسیر چون به قرب الیه می‌رسد و یکشبه ره صدساله می‌پیماید و قبل از جدایی روح از بدن (شهادت) به مقام شهود معنوی  نائل می‌شود. پس می‌توان گفت: شهدا قبل از اینکه شهید شوند، شهید بودند. نمی‌تواند کسی قبل از اینکه علم بیاموزد، عالِم شود. شرط عالِم شدن علم‌آموزی است. شرط شهیدشدن شهیدبودن است.

حسینی‌‌نیا مدیرکل حراست دانشگاه آزاد اسلامی قم: کسی که می خواهد شهید شود و لیاقت شهادت پیدا کند باید ویژگی‌های شهدا را در خودش داشته باشد یعنی از نظر اخلاق، رفتار، عملکرد و همه ویژگی‌هایی که می‌توان برای یک شهید متصور بود، داشته باشد؛ بنابراین قبل از اینکه او شهید شود باید این ویژگی‌ها را داشته باشد تا برای شهادت انتخاب شود.

شهدا، انتخاب شده‌اند به این دلیل که قبل از شهادت ویژگی‌هایی لازم را داشته‌اند که انتخاب شده‌اند؛ بنابراین این فرمایش شهید سلیمانی هم در خودش بروز و ظهور داشته است و هم منتظر شهادت بود و همه ویژگی‌ها را در حد عالی و اعلی داشت که نحوه شهادت ایشان هم نشان می‌دهد که مثل بقیه شهدا یکسان نیست و اینکه به‌دست شقی ترین و ستمکارترین انسان‌های امروز به شهادت می‌رسد، نشان دهنده جایگاه رفیع ایشان است.

اینکه نحوه شهادت حاج قاسم سلیمانی خاص است و خداوند به‌گونه‌ای شهادت او را رقم می‌زند که به دست ستمگرترین، ظالم‌ترین و شقی‌ترین افراد به شهادت می‌رسد، نشان می‌دهد که ویژگی‌های بارزی در وی وجود داشته است.

شهدا قبل از شهیدشدن شهید می‌شوند، این یک واقعیت است؛ زیرا آن ویژگی‌های شهیدشدن را دارند و در خودشان به‌وجود آورده‌اند که آن ویژگی‌ها در افراد عادی وجود ندارد.

وحید خیابانی رئیس اداره گزینش دانشگاه آزاد اسلامی قم: فرمایش شهید بزرگوار علمدار ولایت، شهید حاج قاسم سلیمانی که فرمودند «شرط شهیدشدن، شهیدبودن است» برگرفته از روایات است، یعنی رفتار اعمال و کردار ما حسینی باشد، شهید می‌شویم. سردار شهید حاج قاسم سلیمانی بیش‌ترین تلاش را برای نظام جمهوری اسلامی ایران کرد و سرباز ولایت بود و کمترین ادعا و هیچ هزینه‌ای برای نظام نداشت، این یعنی شهیدبودن که در نهایت شهید می‌شود.

و یقیناً خطبه امیرالمومنین برای تعدادی از شهدا مانند عمار، ذوالشهادتین در این عصرمی‌توان شهید حاج قاسم سلیمانی را برای رهبر معظم انقلاب مثال زد.

زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهدا کمتر از شهادت نیست، شهید یعنی حاضر و جمع آن شهداست و طبق آیه قرآن مجید شهیدان زنده‌اند و نزد پروردگارشان روزی داده می‌شوند، معنای وسیع شهادت آن است در مسیر الهی شهید بشود و چه بالاتر و بهتر از این معنا برای شهید.