عمومی | پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات

نسبت مولفه‌های مدنیت در فرهنگ قرآن و عترت با جامعه کنونی ایران

پژوهش «نسبت مولفه‌های مدنیت در فرهنگ قرآن و عترت با جامعه کنونی ایران» در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات ازسوی علی سروری مجد انجام شد.

پژوهش «نسبت مولفه‌های مدنیت در فرهنگ قرآن و عترت با جامعه کنونی ایران» به دنبال آن است تا نسبت جامعه امروز ایران با مولفه‌های مدنیت در فرهنگ قرآن و عترت را فهم کند. از همین‌رو ابتدا مولفه‌های مدنیت در فرهنگ قرآن و عترت ازجمله مولفه‌های نابرابری عدالت (اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و قضایی)، مولفه‌های اخلاقی، مولفه ترجیح جنسیت فرزند، مولفه‌ هنجارهای ازدواج، مولفه صله رحم و مولفه محیط زیست را مورد تحلیل و واکاوی قرار می‌دهد و سپس جامعه کنونی ایران در مورد این مولفه‌ها را بررسی و نهایتاً ارتباط این دو بخش را مورد بحث قرار می‌دهد.

محقق در این مطالعه با استفاده از روش تحلیل مقایسه کیفی، قرآن و کتاب‌ها و مباحثی که به ترویج فرهنگ قرآن و عترت می‌پردازند را مورد مطالعه قرار داده و سپس با توجه به آن‌ها، به بررسی آمار موجود در جامعه اسلامی ایران و تطبیق آن با قرآن و عترت پرداخته و نتیجه می‌گیرد که امروزه مدنیت و شهروندی در جامعه ایران با توجه به فرهنگ قرآنی و عترت کمتر شده، مردم کمتر به اخلاقیات پایبند هستند و کمتر حق و حقوق وعدالت میان افراد رعایت می‌شود. انسان‌ها نسبت به یکدیگر سردتر شده، رفتارهای فردگرایانه از خود نشان می‌دهند و به جای آشنایی بیشتر و بهتر با فرهنگ قرآنی، بیشتر از آن روی می‌گردانند و رفته رفته از آن دورتر می‌شوند.


سروری مجد دلیل این امر را رفتارها و رویکردهای سلب‌گرایانه افراد در جایگاه‌ها و مناصب متفاوت می‌داند و اذعان می‌کند جامعه‌ای که اسلامی خوانده می‌شود باید تلاش کند تا با ارائه الگوهای درست و رفتارهای اخلاق‌مدارانه مردم را جذب فرهنگی نماید و جامعه و افراد را به تعالی کامل برساند اما متاسفانه رفتارها و رویکردهای سلب‌گرایانه افراد در جایگاه‌ها و مناصب متفاوت باعث شده است تا آحاد مردم جامعه، به‌جای آنکه جذب این فرهنگ والا شوند، از آن روی‌گردانند و حتی خودشان دست به اصلاح و بهبود اوضاع نزنند.

این پژوهش، برنامه‌های اجرا شده فرهنگی را ناکافی و یا ناتوان در جذب افراد توصیف کرده و در پایان، تزلزل و فروپاشی جامعه درصورت عدم ترتیب راهکارهای اجرایی و مناسب را متذکر شده است.