به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، در نظام رتبه‌بندی شانگهای سال ۲۰۲۰ دانشگاه تهران مشابه رتبه‌بندی سال ۲۰۱۹ توانست با کسب رتبه در بازه ۴۰۰-۳۰۱ در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار گیرد و رتبه اول دانشگاه‌های ایران را از آن خود کند.
رتبه‌بندی شانگهای یکی از معتبرترین رتبه‌بندی‌های جهانی است که نتایج آن توسط دانشگاه شانگهای ژیائوتنگ منتشر می‌شود . رتبه‌بندی شانگهای برای اولین بار در سال ۲۰۰۳، در سطح بین‌المللی منتشر شد و از آن سال به بعد به‌طور سالانه به‌روز می‌شود.
بر اساس اعلام پایگاه استنادی علوم جهان اسلام(ISC)، در رتبه‌بندی منتشر شده در سال ۲۰۲۰ شانگهای، یک هزار دانشگاه برتر جهان رتبه‌بندی شده‌اند که دانشگاه‌های هاروارد و استنفورد از ایالات متحده و دانشگاه کمبریج از انگلستان به ترتیب رتبه‌های اول تا سوم را از آن خود کرده‌اند. در این بین تعداد دوازده دانشگاه نیز از ایران حضور یافته‌اند. لازم به ذکر است حضور دانشگاه‌های ایران در این نظام رتبه‌بندی اولین بار با یک دانشگاه (دانشگاه تهران) درسال ۲۰۱۴ بوده است.
نتایج منتشر شده در این نظام رتبه‌بندی نشان می‌دهد که دانشگاه گیلان برای اولین بار در این رتبه‌بندی حضور یافته و دانشگاه‌های شیراز و تبریز نسبت به سال ۲۰۱۹ ارتقای رتبه داشته‌اند. دانشگاه‌های صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف، تربیت مدرس و علوم پزشکی تهران در بازه رتبه‌ای ۶۰۰-۵۰۱ قرار گرفته‌اند و به‌صورت مشترک رتبه‌ای ۵-۲ را در میان دانشگاه‌های کشور داشته‌اند.
همچنین دانشگاه‌های علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه شیراز در بازه رتبه‌ای ۸۰۰-۷۰۱ قرار دارند و به‌صورت مشترک رتبه ۷-۶ ایران را از آن خود کرده‌اند . در واقع دانشگاه شیراز با ارتقای ۲۰۰ پله‌ای نسبت به سال قبل در این جایگاه حضور یافته است. دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه تبریز در بازه رتبه‌ای ۹۰۰-۸۰۱ قرار دارند و به‌صورت مشترک رتبه ۹-۸ ایران را از آن خود کرده‌اند . دانشگاه‌های علم و صنعت ایران، صنعتی اصفهان و گیلان نیز در بازه رتبه‌ای ۱۰۰۰-۹۰۱ قرار دارند و به‌صورت مشترک رتبه ۱۲-۱۰ ایران را کسب کرده‌اند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۰ به لحاظ کیفی دانشگاه‌های شیراز و تبریز ارتقا رتبه داشته‌اند، به گونه‌ای که دانشگاه شیراز با ۲۰۰ پله ارتقا از بازه ۱۰۰۰-۹۰۱ به بازه ۷۰۱-۸۰۰ رسیده است. دانشگاه تبریز نیز با ۱۰۰ پله از بازه ۱۰۰۰-۹۰۱ به بازه ۸۰۱-۹۰۰ رسیده است.

جایگاه دانشگاه‌های ایران در نظام رتبه‌بندی شانگهای در سال‌های مختلف

وضعیت دانشگاه‌های کشورهای اسلامی در رتبه‌بندی شانگهای

در رتبه‌بندی جهانی شانگهای سال ۲۰۲۰، ایران با دوازده دانشگاه، ترکیه با یازده دانشگاه، مالزی و مصر با پنج دانشگاه، عربستان و پاکستان با چهار دانشگاه و کشورهای تونس، لبنان، قطر با یک دانشگاه در جمع هزار دانشگاه برتر دنیا حضور داشتند. بر اساس تعداد حضور، ایران رتبه اول را در میان کشورهای اسلامی دارد.

به لحاظ بهترین رتبه دانشگاهی، عربستان با بازه رتبه‌ای ۱۰۱-۱۵۰ در رتبه اول و ایران و مالزی با بازه رتبه‌ای ۳۰۱-۴۰۰ به‌صورت مشترک در رتبه دوم قرار دارند.

جدول زیر عملکرد دانشگاه‌های کشورهای اسلامی در رتبه‌بندی شانگهای ۲۰۲۰ را نشان می‌دهد.

روش‌شناسی رتبه‌بندی شانگهای

شانگهای یکی از سه نظام معتبر رتبه‌‌بندی در سطح بین‌المللی است. کیفیت آموزش، کیفیت اعضای هیات علمی، برونداد پژوهشی و عملکرد سرانه، چهار معیار به کار برده شده در نظام رتبه‌بندی شانگهای است که توسط ۶ شاخص زیر ارزیابی می‌شوند. این نظام رتبه‌بندی از ۶ شاخص در قالب چهار معیار جهت رتبه‌بندی دانشگاه‌ها بهره می‌گیرد. این ۶ شاخص عبارتند از تعداد فارغ‌التحصیلان برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد اعضای هیات علمی برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد محققان پراستناد در ۲۱ حیطه موضوعی، تعداد مقالات منتشر شده در دو مجله Nature و Science، تعداد مقالات نمایه شده در نمایه‌نامه‌های توسعه یافته علوم و علوم اجتماعی و عملکرد دانشگاهی با توجه به اندازه سازمان.

منابع گردآوری داده در این رتبه‌‌بندی شامل وب سایت‌های جوایز نوبل، مدال فیلدز ، پایگاه‌های اطلاعاتی و اطلاعات آماری دولتی است. اطلاعات پژوهشی دانشگاه‌ها نیز از پایگاه استنادی WOS استخراج می‌شود.