عمومی | موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

آزمایش فاصله بهینه نوار در آبیاری قطره‌ای نواری در زراعت گندم توسط همکار علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان در قالب تحقیقاتی ۲ ساله

مهندس مسعود فرزام‌نیا، عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان در قالب تحقیقاتی ۲ ساله برای تعیین فاصله بهینه نوار در آبیاری قطره‌ای نواری و کارآیی مصرف آب گندم در دو بافت خاک لوم‌رسی‌سیلتی و لومی در منطقه مهیار شهرستان شهرضای استان اصفهان، به نتایج زیر دست یافت.

فواصل نوار انتخابی در این آزمایش ۴۵، ۶۰ و ۷۵ سانتی‌متر بود و روش آبیاری کرتی نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. صفات اندازه‌گیری شده در این آزمایش، کارآیی مصرف آب، عملکرد بیولوژیکی (بیوماس)، عملکرد دانه و شاخص برداشت بودند و در نهایت شوری خاک در تیمارهای آزمایش در پایان فصل، اندازه‌گیری و میزان آن با شوری خاک در ابتدای فصل مقایسه شد. براساس نتایج در هر دو بافت خاک مورد مطالعه، آبیاری کرتی از نظر عملکرد و نسبت منفعت به هزینه برتر و از نظر کارآیی مصرف آب مشابه تیمارهای تیپ بود همچنین شوری خاک را افزایش نداده بود و نسبت به تیمارهای روش آبیاری تیپ کارآمدتر بود. در صورتیکه الزام به استفاده از نوار تیپ در زراعت گندم باشد، انتخاب فاصله‌ی مناسب نوار حایز اهمیت است، براساس نتایج آماری به دست آمده فاصله نوار ۶۰ سانتی‌متر و ۷۵ سانتی‌متر به‌ترتیب برای بافت خاک لوم‌رسی‌سیلتی و لوم برتر بودند. ولی با توجه به این که در بافت خاک لوم‌رسی‌سیلتی، اختلاف کارآیی مصرف آب و نسبت منفعت به هزینه در فواصل نوار ۶۰ و ۷۵ سانتی‌متر ناچیز است (به ترتیب یاد شده حدود ۷ و ۵/۱ درصد) و از طرفی میزان مصرف نوار در فاصله نوار ۶۰ سانتی‌متر حدود ۳۳۰۰ متر بیشتر از فاصله نوار ۷۵ سانتی‌متر است که از نظر مسایل زیست محیطی (میزان بقایای به جا مانده نوار تیپ در زمین) و میزان حجم عملیات اجرایی در مزرعه حائز اهمیت است، فاصله نوار ۷۵ سانتی‌متر برای هر دو بافت خاک قابل توصیه است.