در شرایطی که بیشترین ارز بخش دامپروری در ایران بابت واردات محصولاتی مانند ذرت، کنجاله سویا و انواع غذای دام از کشور خارج می‌شود، تبدیل ضایعات بخش کشاورزی می‌تواند ارزش افزوده بالایی را ناشی از تبدیل این ضایعات به خوراک دام ایجاد کند .

به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل دکتر حسین کربلائی خیاوی در گفتگو با روابط عمومی مرکز اظهار داشت: طرح استفاده از پسماند‌های زراعی برای تولید علوفه از طرح‌های مهم در حوزه کشاورزی محسوب می‌شود که صرفه اقتصادی قابل‌توجهی دارد .

وی افزود: استان اردبیل جزو قطب‌های کشاورزی و دامپروری کشور بوده و محصولات کشاورزی متنوعی در این استان کشت می‌شود که هر ساله بعد از برداشت مقادیر زیادی، بقایای محصولات زراعی از قبیل کلش گندم و جو، بخش هوایی سیب‌زمینی، دانه‌های روغنی سویا و کلزا، ذرت دانه‌ای و علوفه‌ای و بادام زمینی تولید می‌گردد که بر اساس تحقیقات انجام شده در بخش تحقیقات علوم دامی مرکز قابلیت و پتانسیل مصرف به عنوان تامین بخشی از کمبود علوفه در تغذیه دام را دارند.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل با اشاره به اینکه تولید علوفه برای امنیت غذایی در کشور بسیار حائز اهمیت است، گفت: تامین گوشت، شیر و مایحتاج مردم در گرو تولید علوفه است .

وی افزود: استان اردبیل با تولید بیش از ۸۰۰ هزار تن سیب‌زمینی در کشور مقام دوم را دارد و هر سال در فصل برداشت در مزارع سیب‌زمینی، مقادیر قابل توجهی ساقه و برگ، غده‌های ریز و برخی علف‌های هرز به جای می‌ماند که اغلب به صورت سنتی در تغذیه دام‌ها استفاده می‌گردد لیکن با اعمال روش‌های فرآوری می‌توان به نحو مطلوب‌تری از این علوفه در تغذیه دام استفاده کرد.

دکتر کربلائی خیاوی با بیان اینکه طبق آمارهای انتشار یافته از سوی وزارت جهاد کشاورزی (۱۳۹۸) سهم استان اردبیل از کشت ذرت دانه‌ای ۵۰۰۰ هکتار است، ابراز داشت: کاه ذرت یکی دیگر از ضایعات کشاورزی شامل پسماندهای لیگنوسلولزی که حاصل از برداشت این محصول بر جای می‌ماند. می‌توان با اعمال روش‌های مختلف فرآوری در تغذیه دام استفاده کرد.

وی افزود: گیاه سویا در بیشتر مناطق دنیا و ایران برای به دست آوردن روغن کشت می‌شود که از مهمترین مناطق کاشت سویا در ایران استان‌های گلستان، لرستان و اردبیل (دشت مغان) است. سطح زیر کشت سویا در ایران در سال‌های اخیر ۶۰ تا ۸۰ هزار هکتار بوده که استان اردبیل ۱۰ درصد سطح زیر کشت کشور را به خود اختصاص داده است. کاه سویا پس‌مانده زراعی با کربوهیدرات‌های ساختمانی است که قابلیت مصرف در تغذیه دام را دارد.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل در ادامه بیان کرد: بر اساس آخرین آمار، تولید کلزا در ایران ۳۱۰ هزار هکتار بوده است که سهم استان اردبیل ۳۷ هزار هکتار است، کاه کلزا پس از خرمن‌کوبی و جدا شدن دانه رسیده از گیاه به دست می‌آید و شامل برگ، ساقه، پوشینه دانه‌ها و ضمایم آن‌ها است. این کاه شامل مقادیر قابل ملاحظه‌ای سلولز و همی سلولز است و می‌تواند منبع غذایی باارزش برای نشخوارکنندگان باشد.

همچنین در سال‌های اخیر سطح زیر کشت بادام زمینی در استان اردبیل گسترش یافته به طوری که امسال با افزایش ۷۰ درصدی آن، رکورددار بوده و به سطح ۸ هزار هکتار رسیده که با برداشت مکانیزه آن کاه و کلشی که تولید می‌شود پتانسیل مصرف در تغذیه دام را دارد. با توجه به اینکه هزینه خوراک دام‌ها در طول چند سال اخیر افزایش یافته است و این امر تاثیر مستقیمی بر سودآوری پرورش دهندگان دام‌ها دارد. یکی از راههای برطرف نمودن این مشکل و رفع کمبود علوفه استفاده از خوراک‌های غیرمعمول از قبیل ضایعات کشاورزی است که در صورت استفاده از این پسماندها در تغذیه دام، علاوه بر کاهش هزینه‌های خوراک، از آلودگی‌های زیست محیطی نیز کاسته می‌شود.

دکتر کربلائی خیاوی در پایان افزود: بر این اساس یکی از این روش‌ها، جایگزینی بخشی از قسمت علوفه‌ای خوراک با این پس‌ماند محصولات زراعی در بلوک خوراک کامل است؛ که شکل بلوک باعث بهبود ارزش غذایی، سهولت حمل و نقل و مصرف بهینه فراورده‌های فرعی کشاورزی تولیدی و تبدیل آن‌ها به منابع خوراکی باارزش در قالب بلوک خوراک کامل خواهد شد.