دانش بیشتر، مراقبت بیشتر به عنوان شعار امسال روز جهانی مبارزه با مصرف و قاچاق مواد مخدر و با هدف عزمی جهانی و فهمی یکپارچه برای رویارویی با مسئله مواد مخدر انتخاب شده است.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و به نقل از معاونت امور بهداشتی، شعار امسال از نظر لغوی دانش به معنای بینش، خرد و دانایی نسبت به یک موضوع است و یا به بیانی دیگر دانش به معنای دستیابی به اطلاعات ،ارزیابی اطلاعات، واکاوی ارزش ها و نگرش های خودمان نسبت به یک موضوع است.

از سوی دیگر مراقبت به معنای توجه کامل داشتن، حفاظت، مواظبت، دقت و نگهداری و دانش بهتر در حوزه مراقبت به معنای افزایش سواد اطلاعاتی است، اینکه چطور به صورت مطمئن و شایسته قادر به بهره گیری از دانش برای مراقبت از خود و دیگران در برابر خطر مواد مخدر و پیامدهای آن باشیم، به بیانی دیگر مراقبت بهتر نیازمند دسترسی به اطلاعات و مهارت چگونگی بهره گیری درست از این اطلاعات است.

در هر سطحی اعم از خرد، میانی و کلان، مرتبط بودن این دو مفهوم ضرورتی اجتناب ناپذیر عنوان نمونه در سطح خرد، مصون ماندن افراد و خانواد ه ها از خطرمواد مخدر منوط به دانسته های درست آنها نسبت به پیچیدگی های این پدیده، چگونگی خطرپذیری افراد و خانواده ها نسبت به آن و چگونگی محافظت از خود در برابر این خطر است.

دانشی که از پیامدهای آن پیشگیری، کاهش تقاضا نسبت به مواد مخدر و گسترش فرهنگ یاریگری نسبت به رویارویی اثر بخش نسبت به پدیده اعتیاد است، و یا در سطوح کلان نهادهای تصمیم گیر و تصمیم ساز، موسسات و سازما نهای پژوهشی و دانشگاهی همه متعهد به توسعه سطح دانش و ترویج فرهنگ بهره گیری از دانش و نتایج پژوهش ها در سطوح گوناگون با هدف رویارویی درست، سنجیده و تیز نگرنسبت به مسئله مواد مخدر هستند.

در یک بیان کلی یک جامعه خردمند، توانا به مراقبت از خود در برابر خطر مواد مخدر است، و یا به عبارتی دیگر دانش از جمله قوی ترین ابزارها در چگونگی مراقبت در برابر مواد مخدر و کاهش تقاضا نسبت به آن است، و کوشش در جهت افزایش دانش و اطلاعات نسبت به امور سلامت بخش و حوزه های مراقبتی تعهد به حفظ سلامت خود و اجتماع خود و یک اقدام مشارکتی و مسوولانه است.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، کاهش آسیب، تقویت بنیان خانواده ، نوجوان سالم من ، پیشگیری انتخابی از مصرف مواد در نوجوانان در معرض خطر ( پیام من ) و خانواده توانا از جمله برنامه هایی است که امسال به مناسبت هفته مبارزه با مواد مخدر در مراکز دی آی سی اجرا می شود و در آن خدماتی از قبیل تحویل سرنگ و سوزن ( برنامه تزریق ایمن )، کاندوم ( برنامه سلامت جنسی )، یک وعده غذای گرم، لباس، آموزش در خصوص تزریق و رابطه جنسی ایمن، درمان با داروهای آگونیست، تست سریع اچ آی وی و ... به مصرف کنندگان مواد مخدر که بی خانمان و سخت دسترس هستند ارائه می شود.

همچنین در سال ۱۳۹۸ نیز این خدمات به ۵۴۲ نفر بیمار مصرف کننده غیر تزریقی مواد و ۴۸۴ نفر بیمار مصرف کننده تزریقی مواد ( جمعا ۱۰۲۶ نفر ) در ۵ مرکز دی آی سی تحت پوشش معاونت امور بهداشتی دانشگاه ( شوش – اتابک – نظام آباد - شهرستان قرچک و شهرستان بومهن ) ارائه شد.

اجرای برنامه تقویت بنیان خانواده یکی دیگر از اقدمات معاونت بهداشتی است که طی این برنامه یک برنامه آموزشی برای جوانان ۱۰ تا ۱۴ سال و خانواده آنها (برای نخستین بار) در دانشگاه آکسفورد بروکس بریتانیا طرح ریزی و توسعه داده شده است .

این برنامه با هدف کمک به والدین در یادگیری مهارتهای مراقبتی از فرزندان، اعمال نظم و قانون و ارتباط موثر با نوجوان و همچنین دادن جهت گیری سالم به نوجوان برای درک دیدگاه والدین و آموزش مهارتهای دوره نوجوانی برای مقابله با استرس ناشی از فشار همسان طراحی شده و شامل سه گروه نوجوان، والدین و خانواده است که در ۸ جلسه بصورت هفتگی از سال ۱۳۹۶ تا کنون اجرا می شود.

هدف کلی از اجرای این برنامه افزایش پوشش برنامه پیشگیری از اعتیاد در گروههای هدف بوده و همچنین اهداف اختصاصی آن تاکید برتقویت مهارتهای والدین در خصوص فرزندان است.

برنامه پیشگیری انتخابی از مصرف مواد در نوجوانان در معرض خطر ( پیام من ) از دیگر برنامه های این هفته است. این برنامه از طرف دفتر یونیسف ( صنوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد ) در ایران با همکاری دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی، ایران، تهران و مشهد با هدف آموزش مهارت های زندگی در نوجوانان ۱۹-۱۴ سال که در معرض خطر آسیب های اجتماعی از جمله مصرف مواد و الکل قرار دارند آغاز شد.

به طور کلی وجود ویژگی هایی چون زندگی در شرایط خانوادگی نامناسب ( والدین مصرف کننده، بی ثباتی خانواده و ...) ، عملکرد اجتماعی و تحصیلی ضعیف ( انزوا، افت تحصیلی و فرار از مدرسه و ...) ، مشکلات روانی درمان نشده (اضطراب، افسردگی و تجربه تروما) و فقدان ویژگی های توانمند سازی چون احساس خودکارامدی ، کفایت اجتماعی، برخورداری از شبکه حمایت اجتماعی مناسب و مهارت های مورد نیاز برای حل چالش های دوران نوجوانی می تواند نوجوانان را در معرض آسیب های مختلف قرار دهد .

به طور خاص گروه هدف این برنامه آن دسته از نوجوانان هستند که تجربه مصرف مواد یا الکل دارند ممکن است به صورت تفریحی اما مکرر مواد مصرف کنند اما هنوز علائم وابستگی و تحمل را نشان نداده اند و به اختلال مصرف مواد دچار نیستند.

گروه هدف از مدارس تحت پوشش مراکز خدمات جامع سلامت که در مناطق آسیب خیز قرار دارند انتخاب شده اند. شبکه بهداشت و درمان شهرستان ورامین با انتخاب مرکز خدمات جامع سلامت خیرآباد مجری این برنامه در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شد و به سه گروه از نوجوانان آموزش ارائه شد.

برنامه خانواده توانا نیز از طرف دفتر مبارزه با جرم و مصرف مواد سازمان ملل در ایران و در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در دو مرکز خدمات جامع سلامت شهری حکیمیه ( مرکز بهداشت شمال تهران ) و مرکز اکبری ( شبکه بهداشت شهرستان پردیس ) در زمستان سال ۱۳۹۸ با هدف آموزش مهارت های فرزند پروری به والدین دارای نوجوان ۱۴-۸ سال و خود نوجوانان که در مناطق محروم و کم برخوردار زندگی می کنند آغاز شد.

اگرچه این دوره برای سه گروه والدین و نوجوانان طراحی شد، اما با توجه به شیوع بیماری کرونا و عدم امکان تجمع گروه هدف در مراکز مذکور برنامه جهت دو گروه اجرا شد.

انتهای پیام/

کدخبرنگار: ۷۷۰۳م.ر