با دستیابی محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به پروتکل تکثیر و بلوغ پداژه دو رقم تجاری گلایول، زمینه بی نیازی کشور از واردات پداژه ​ های این گیاه زینتی محبوب فراهم شد

دکتر پریسا کوباز، عضو هیات علمی بخش تحقیقاتی فیزیولوژی مولکولی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و مجری پروژه در گفت و گو با روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی اظهار داشت: گلایول، بزرگترین جنس از تیره زنبق‌ها است که دارای گونه های متعددی است که برخی در درمان بیماری و اغلب به صورت زینتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. نیاز کم گیاه، مشکلات کمتر نسبت به سایر گیاهان شاخه بریده و پیازی بودن از دلایل محبوبیت گلایول در بازار ایران است که آن را جزء و اولین گیاهان پیازی مورد استفاده زینتی قرار داده است. به دلیل تقاضای زیاد برای این گل و زمان طولانی برای ایجاد پداژه‌های جدید (سه سال) دارای تولید تجاری، هر ساله از کشورهای اروپایی (به خصوص هلند) پداژه گلایول به کشور وارد می‌شود.

وی با بیان این که بر اساس آمارنامه منتشر شده در سال ۱۳۹۶، کل سطح زیرکشت گل و گیاهان زینتی ۳۶۶ هزار و ۹۷۹ هکتار و میزان تولید گل شاخه بریده در این سال، دو میلیارد و ۵۶۱ میلیون و ۹۷۵ هزار و ۱۴۰  شاخه بوده است، اظهار داشت: در سال ۹۶ بالغ بر ۱۲۰ میلیارد تومان پداژه گلایول به کشور وارد شده که علاوه بر خروج مقادیر متنابهی ارز، موجب ورود بسیاری از عوامل بیمار‌گر قارچی خاکزاد به خاک ​ های استان مرکزی شده است.

کوباز در خصوص طرح تحقیقاتی اجرا شده در بخش تحقیقات فیزیولوژی مولکولی پژوهشگاه گفت: هدف نهایی در ریزازدیادی گلایول، ایجاد پداژه به طور مستقیم از قطعات مختلف جداکشت در محیط کنترل شده است. تولید این پداژه‌ها و ذخیره آنها مانند بذر می‌تواند مشکلات جابجایی و سازگاری آنها را کمتر کند. بدین منظور اثر تنظیم‌کننده‌های رشد، غلظت ساکاروز و استفاده از قطعات مختلف پداژه برای تکثیر و تیمار سرمایی بر ریزازدیادی و رفع خواب دو رقم گلایول تجاری مورد بررسی قرار گرفته است.

عضو هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی تصریح کرد: بر اساس پروتکل بهینه شده برای تولید، در یک دوره چهار ماهه می توان ۲۰ تا ۳۰ پداژک با قطر یک‌سانتی متری در شیشه تولید کرد. با گذراندن یک دوره دیگر در شرایط درون شیشه، افزایش سایز بیشتر شده و با استفاده از هورمون های گیاهی می توان زمان رفع خواب در پداژک ها را کوتاه کرد. سازگاری این پداژک ها با استفاده از ترکیب خاک مزرعه، ماسه و پیت موجب شد بیشتر از ۹۰ درصد آنها در فیتوترون و سپس در گلخانه زنده مانی خوبی داشته و سایز پداژه پس از دوره سه ماهه و اتمام دوره رشد رویشی اولیه گیاه به خوبی افزایش یابد.

وی تصریح کرد: به منظور بلوغ، پداژک​های دارای سایز مناسب با گذراندن دو دوره رشد می​توانند گل‌هایی با سایز تجاری تولید کنند و در نهایت در زمان ۲۴ تا ۲۶ ماه می​توان پداژه‌های عاری از آلودگی با سایز مناسب تجاری تولید کرد. با بررسی و استفاده از این پروتکل روی پداژک‌های ارقام جدید تولید شده از طریق روش دورگ​گیری و پرتوتابی (انجام شده در پژوهشکده گل و گیاهان زینتی محلات) می​توان ارقام جدیدی را به باغدار ارایه داد که می​تواند جایگاه مناسبی در حوزه داخلی و صادرات داشته باشد.