برنامه ریزی بهینه آبیاری گاوزبان ایرانی و اروپایی در منطقه گیلان
این پژوهش در دو سال زراعی 93 و 94 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گیلان با هدف ارزیابی آبیاری تکمیلی بر عملکرد و بهره وری آب گیاه دارویی گلگاوزبان، بررسی امکان کشت گونه جدید اروپایی در دشت و مقایسه نیاز آبی و عملکرد دو گونه انجام شد. مقایسه عملکرد و اجزای عملکرد دو گونه گاوزبان اروپایی و ایرانی نشان داد گونههای گاوزبان در این پژوهش در بسیاری از صفات رویشی اندازهگیری شده عکسالعملهای متفاوتی از خود نشان دادند. بهطوریکه گونه ایرانی دارای عملکرد گلتر و خشک (1358/9 و 0/ 759 کیلوگرم در هکتار) بیشتری در مقایسه با گونه اروپایی با عملکرد گلتر و خشک (786/4 و 2/ 393 کیلوگرم در هکتار) بود. بااینوجود از نظر حجم آب مصرفی (در محدودهی 1365 تا 1380 مترمکعب در هکتار) در یک گروه آماری قرار گرفتند. همچنین بهرهوری آب گلتر و خشک گونه گاوزبان ایرانی در تیمار آبیاریI 2 (به ترتیب 0/85و 0/48کیلوگرم بر مترمکعب در هکتار) در مقایسه با بهرهوری آب گلتر و خشک گونه اروپایی (به ترتیب 0/46 و 0/23 کیلوگرم بر مترمکعب در هکتار) بهطور معنیداری بیشتر بود. البته این مسئله بایستی مدنظر قرار گیرد که در گونه اروپایی عملکرد اقتصادی شامل مجموع عملکرد گل خشک و بذر میباشد. بهاینترتیب بهرهوری آب بر پایه عملکرد گاوزبان اروپایی در تیمار آبیاری I 2 برابر با 0/85 کیلوگرم بر مترمکعب در هکتار به دست آمد که به نظر میرسد قابلیت رقابت با گونه ایرانی را داشته باشد. بنابراین به نظر میرسد در شرایط منطقه موردمطالعه هر دو گونه توانایی کشت در دشت و تولید تجاری را دارند و در هر دو گونه موردبررسی، یکبار آبیاری تکمیلی در مرحله ساقه روی موجب افزایش عملکرد و بهرهوری مصرف آب میگردد.