فناوری‌های خواندن و نوشتن در مغز، پایه و اساس روش‌های درمانی نوین برای مشکلات شناختی و ابزار اصلی واسط‌های مغز-ماشین هستند. این ابزارها عموماً متکی بر ابزارهای الکترونیکی، مغناطیسی، نوری و فراصوت است. به علاوه، به همراه توسعه فهم کارکرد مغز، نیاز به ابزارهای نوین برای مطالعه مغز گسترش می­یابد. از سال ۱۳۹۵ تاکنون، ستاد علوم شناختی معاونت علمی به صورت مستمر به توسعه مجموعه­ای از ابزارهای مطالعه مغز پرداخته و از یک سال اخیر مرحله گسترش کاربرد آن­ها را در مراکز علمی هدف قرار گرفته است. در این راستا، ستاد از ابتدای سال ۱۳۹۸ نسبت به ایجاد کارگروه توسعه فناوری­ها و ابزارهای نوین برای ارتباط دو سویه با مغز با هدف درمانی اقدام کرده است. این کارگروه متشکل از متخصصانی از دانشگاه، صنعت، کارآفرینان، و بازیگران و قانونگذاران ملی است.

به طور کلی، مجموعه ستاد همواره تلاش می­کند تا با تمرکز بر توسعه فناوری‌های خواندن و نوشتن در مغز، تجهیز آزمایشگاه‌ها و آماده­سازی ابزارها و زیرساخت­های مورد نیاز حوزه علوم شناختی در مراکز علمی و تخصصی را در دستور کار خود قرار دهد. در این خصوص، حمایت از تولید تجهیزات داخلی و محصولات شرکت­های دانش بنیان در حوزه علوم شناختی در الویت ستاد است و با توجه به سیاست­های کلی ستاد، بازدیدها، تعاملات و جلسات متعددی با شرکت­های مختلف برگزار می­شود تا بدین وسیله علاوه بر شناسایی پتانسیل شرکت­های موجود، نیاز محققان داخل کشور به برخی از تجهیزات حوزه علوم شناختی مرتفع شود. در واقع ستاد توسعه علوم شناختی در این رهگذر تلاش می­کند از یک سو سیاست تشویق و ترغیب محققان و متخصصان برای دستیابی به خودکفایی و بومی سازی تجهیزات درحوزه علوم شناختی را مورد حمایت و پشتیبانی قرار دهد و از طرف دیگر دانش علوم شناختی در مراکز علمی و دانشگاهی توسعه و گسترش یابد.

در این راستا، با حمایت­های ستاد در سال­های گذشته و با تعاملی که با بیش از ۲۰ شرکت فعال در حوزه علوم شناختی انجام شده است، تاکنون حدود ۱۰ مرکز درمانی و دانشگاهی به دستگاه­ها و تجهیزات پیشرفته ساخت داخل از جمله سیستم ثبت فعالیت­های الکتریکی مغز (الکتروانسفالوگرام) ۶۴ کاناله، سیستم رهگیر چشمی، دستگاه طیف‌نگاری کارکردی فروسرخ نزدیک، و سیستم تحریک الکتریکی فراجمجمه­ای با ارزش حدودی ۱۸ میلیارد ریال مجهز شده­اند. همچنین ستاد در طی سال­های اخیر به صورت غیرمستقیم از شرکت­های مختلف برای حضور در نمایشگاه­های جانبی کنگره­ها و رویدادهای علمی کشور حمایت کرده است. امید است با فعالیت­های مستمری که در این حوزه در حال انجام است، در کشور شاهد افزایش کمی و کیفی قراردادهای منعقد شده برای ساخت تجهیزات حوزه علوم شناختی شویم تا این امر سبب شود امنیت ملی کشورمان با استفاده از علوم و فناوری‌های شناختی در عرصه‌های ملی و بین‌المللی ارتقاء یافته و بسیاری از تجهیزات و امکانات مورد نیاز طرح­های تحقیقاتی و علمی در داخل کشور با هدف کاهش وابستگی­ها و صرفه­جویی­های ارزی در این زمینه تامین شود.

*عضو هیات علمی دانشگاه شهید رجایی

منبع: isti.ir

پایان پیام/