على بن الحسین، امام سجاد (ع) با کنیه‌های ابوالحسن و ابومحمد در پنجم شعبان ۳۸ متولد شد.

البته در مورد تاریخ تولد ایشان، اختلاف نظرهایی وجود دارد. نیمه جمادی الثانی، نیمه جمادى الاولى، هفتم شعبان و نهم شعبان نیز در بعضی منابع به عنوان تاریخ ولادت آن حضرت ذکر شده اند. در هنگام ولادت امام سجاد (ع)، مادر ایشان شهربانو فوت کرد.

زین العابدین، سید الساجدین، سجّاد، زکىّ، امین از القاب امام سجاد (ع) هستند.

محمد بن سعد در کتابش می‌نویسد:

«علی بن الحسین علیه السلام در واقعه کربلا همراه پدرش بود و در آن هنگام از عمر شریفش ۲۳ سال می گذشت. فرزند ایشان، امام محمد باقر علیه السلام که از کربلا تا شهادت همراه پدر بود، سه یا چهار ساله بود. امام زین العابدین (ع) در آن هنگام به سبب بیماری در جهاد شرکت نکرد و خداوند او را برای هدایت مسلمانان نگه داشت و نسل رسول الله صلی الله علیه و آله از فاطمه (س) در ذریه امام حسین علیه السلام به امام سجاد علیه السلام و اولاد او منحصر گردید.»

آن حضرت به مدت ۳۴ سال امامت کردند. در این مدت امام سجاد علیه السلام از یک سو تحت مراقبت شدید ماموران شام بودند. ماموران مراقب بودند بر آنکه مبادا از آل علی و خاندان او نامی به نیکی برده شود و به همین جهت مردم تلاش می‌کردند خود را از چشم آنان دور نگاه دارند مبادا متهم شوند، تا آنجا که امام سجاد علیه السلام می‌فرماید: «در مکه و مدینه بیست تن نیست که ما را دوست بدارد.»

صحیفه سجادیه که نیایش‌های حضرت سجاد (ع) را در بر دارد، شمال ۷۵ دعاست. دعاهای صحیفه که در ظاهر جهت راز و نیاز با خداست، در واقع صحبت های امام با شیعیان و مبارزات سیاسی آن امام بزرگوار است. بینش سیاسی امام و موقعیت و شرایطی که امام سجاد در آن حضور داستند را در نیایش های این کتاب می توان یافت. حقایق و معارف اسلامی، قوانین شرعی و مسائل اجتماعی از دیگر موضوعات صحیفه سجادیه است.

آن امام بزرگوار روز ۱۸ یا ۲۲ یا ۲۵ محرم، توسط ولید بن عبدالملک به شهادت رسید.