پژوهشگران دانشگاه صنعتی سهند با حمایت ستاد توسعه علوم شناختی موفق به طراحی الکترود های مغزی شدند.
محققان پژوهشکده مواد پلیمری دانشگاه صنعتی سهند تبریز در جریان ساخت آرایه های الکترودی نفوذی، موفق به طراحی نوع جدیدی از الکترودهای درون-قشری چهار ساقه جهت افزایش تعداد کانال های تحریک و ثبت به ازای یک مقدار مشخص کاهش یافته از پهنای ساق الکترود شدند.
به گزارش روابط عمومی ستاد علوم و فناوری های شناختی ، دکتر"کیومرث جلیلی" مسوول این تیم تحقیقاتی تحت حمایت ستاد توسعه علوم و فن آوری های شناختی گفت: برای حصول به یک طرح مکانیکی مناسب و سازگار با بافت و در عین حال حصول یک دانسیته بالایی از کانالهای تحریک و ثبت بدون افزایش ابعاد فیزیکی ساق الکترودی، معماری پیشنهاد شده متشکل از دو لایه با پوشش فلزی میباشد که این دو لایه میتوانند بوسیله یک فیلم دیالکتریک از هم جدا شوند.
وی افزود: لایه پایینی این الکترودها تراکهای هادی را تشکیل داده و لایه بالایی هم به عنوان حامل پد های اتصالی و تحریک کننده عمل می کند، بطوری که در این طراحی پد ها و تراک ها میتوانند از میان لایه دیالکتریک بوسیله راهگاه های مدفون به همدیگر متصل شوند.
محقق دانشکده مهندسی پلیمر دانشگاه صنعتی سهند و پژوهشکده مواد پلیمری تبریز خاطر نشان کرد: معماری مورد نظر بر روی قرص سیلیکون سخت و با استفاده از فرایند میکروفابریکیشن ایجاد شده و محصول حاصل دارای چهار ساق الکترودی بطول mm ۹ با ۱۶ سایت ثبت و تحریک کوچک (mm ۳۴ ´ mm ۲۰) به ازای هر ساق (در مجموع ۶۴ کانال ثبت) برای ثبت سیگنال های الکتروگرافیک جهت آشکارسازی و اصلاح رفتارهای عصبی با میزان استهلاک توانی پایین و در نتیجه قابلیت کاربردهای کلینیکی میباشد.
دکتر"جلیلی" می افزاید: یکی دیگر ازدستاوردهای مهم این کار توسعه تکنیک کنده کاری نوری بصورت پساآمایش با استفاده از پرتو لیزر فوق سریع جهت ایجاد الگوهای نانو/ میکرومتری بیساخت (Unstructured) برای بهبود کارایی الکتریکی آرایه میکروالکترودی است و عملکرد الکترودها برای کاربردهای ثبت و تحریک در قالب آزمونهای in vitro بر روی برش مغزی هیپوکامپوس انسانی کمیسازی و پتانسیل برانگیخته بطور موفقیت آمیزی ثبت شده است.
وی می گوید: نتایج آزمونهای الکتریکی نشان داد که روش پساپردازش با حکاکی لیزر توانسته است بطور موفقیت آمیزی آمپدانس فصل مشترک الکترود-بافت را از مقدار متوسط MW ۳ تا kW ۳۰ در فرکانس Hz ۱۰۰ کاهش داده که این مقدار به میزان حداقل ۱۰۰ برابر کمتر از نتایج بدست آمده در نمونه های ساخته شده تجاری (مثل نمونه تجاری ۶۴ کاناله چهار ساق محصول شرکت NeuroNexus ) میباشد.
آرایه های الکترودی درونقشری نفوذی که بصورت طولی فعالیتهای مغز را ثبت میکند، ضمن اینکه ابزارهای بسیار قدرتمند برای تحقیقات پایه ای علوم اعصاب محسوب می شوند، در کاربردهای کلینیکی نیز ورود پیدا کرده اند.
این نوع پروتزهای عصبی نقش بسیار مهمی در عملکرد سامانه های واسط عصبی داشته و بستر مناسبی را برای ثبت فعالیتهای عصبی و میزان کردن رفتار آنها از طریق تحریک الکتریکی فراهم میآورند.
به گفته عضوهیات علمی دانشگاه صنعتی سهند تبریز درحال حاضر، زمینه های نوظهور در دنیا در علم ساخت پروتزهای عصبی متمرکز شده اندکه دربین این روشها، سودمندترین آنها نسل جدیدی از آرایه های میکروالکترودی (MEAs) نفوذی هستند که امکان دسترسی بی سابقه ای را به نورون های سیستم عصبی مرکزی (CNS) فراهم میآورند.
دکتر "جلیلی " اضافه کرد: این میکروالکترودها دارای نوک های فعالی هستندکه ابعاد آنها قابل مقایسه با اندازه نورون ها بوده (در حدود چند میکرون) و بنابراین میتوانند به سیستم عصبی نفوذ کرده و دسترسی گزینشی به این نوع سلولها را داشته باشند.
محقق دانشگاه صنعتی سهند تبریز همچنین خاطر تشان کرد: این فن آوری برای تحریک و ثبت سیگنال های عصبی مغزی با سطح بزرگ و تعداد بالایی از سایت های الکترودی و میدان و وضوح فضایی بهبودیافته از طریق افزایش تعداد کانال ها به ازای هر الکترود و نیزعمق نفوذ با کاربردهای ثبت تک واحدی، چند واحدی و تحریک کارا ، مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
دکتر"جلیلی" گفت: طرح ساخت میکروالکترود نفوذی تاکنون با پیشرفت زیادی همراه است و بهره برداری از این پروژه،گام بسیار مهم در توسعه تحقیقات درحوزه علوم شناختی بحساب می آید.