به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره و به نقل از خبرگزاری شفقنا رسانه، رییس دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره معتقد است که باید در کنار هشتگ «کرونا را شکست می دهیم»، هشتگ های فرعی دیگری بسازیم که به هشتگ اصلی کمک کنند. از طرفی این استاد ارتباطات تاکید دارد که وقتی وزارت بهداشت در کنار اطلاع رسانی، هشتگ «کرونا را شکست می دهیم» می زند، گام بعدی اش باید آموزش این باشد که چگونه آن را شکست می دهد. او می گوید: معتقدم اگر این هشتگ سازی بدون استراتژی مشخص اتفاق بیفتد، بیشتر از این که مثبت باشد، منفی است و ترس و وحشت ایجاد می کند. نکته مهم تر این که باید به اعتماد اجتماعی سازنده این پیام که قرار است من را برای شکست این ویروس هدایت کند، اعتقاد داشته باشم در غیر این صورت بیشتر جنبه مسخره یا طنز پیدا می کند که این مسئله در هشتگ های وزارت بهداشت دیده می شود.

یوسف خجیر می گوید: هشتگ سازی در امتداد بحث برجسته سازی و تکراری است که در رسانه سنتی داشتیم. اگرچه قبلا در بخش فنی از هشتگ سازی استفاده می شد، با این حال بعداً در توییتر برای بیشتر دیده شدن از آن استفاده شد. به عبارتی هشتگ سازی در شبکه های مختلف، کارکردهای خاصی پیدا می کند ولی در کل برای تکرار و برجسته کردن پیامی جهت بیشتر دیده شدن است. الآن هم کاربران قصد دارند تا پدیده ای را از نوع هشتگ رویدادی در شبکه های اجتماعی منتشر کنند. به عبارتی از طریق این هشتگ به مردم کمک می شود تا نسبت به رویداد کرونا ویروس اطلاع پیدا کنند. اما باید دید که آیا این هشتگ سازی می تواند از کارکرد اطلاع رسانی صرف خارج شود و جنبه های بهتر و قوی تری گیرد؟

او ادامه می دهد: برای پاسخ به این سوال باید دید آیا استراتژی مشخصی برای این هشتگ سازی وجود دارد یا خیر؟ در بازاریابی محتوایی با پدیده ای با نام استراتژی برندسازی محتوایی روبه رو هستیم. هشتگ در کلان بازاریابی اجتماعی بیشتر متناسب با استراتژی ای است که برایش در نظر می گیریم. خیلی وقت ها هشتگ ها به دلیل این که استراتژی و هدف مشخصی ندارند، جواب نمی دهند. به عبارتی تحت تاثیر یک رویداد خلق می شوند و خیلی زود هم کاربرد خودشان را از دست می دهند و از بین می روند. یا گاهی چون استراتژی مشخصی ندارند، تاثیر منفی دارند و ترس ایجاد می کنند.

با این حال هشتگ «کرونا را شکست می دهیم» چگونه می تواند موثر واقع شود؟ این استاد ارتباطات می گوید: مثبت و منفی بودن تاثیر هشتگ به این برمی گردد که ما برای ساخت جریان سازی، استراتژی مشخصی داشته باشیم. به عبارتی باید در کنار هشتگ «کرونا را شکست می دهیم»، هشتگ های فرعی دیگری بسازیم که به هشتگ اصلی کمک کنند. ما در کنار جنبه اطلاع رسانی درباره کرونا ویروس نیاز به آموزش هم داریم. باید ببینیم که آیا در زنجیره هشتگ سازیمان به آموزش هم توجه کردیم؟ یعنی وقتی من در کنار اطلاع رسانی، هشتگ می زنم «کرونا را شکست می دهیم» گام بعدیم باید این باشد که چگونه آن را شکست می دهم. به همین دلیل معتقدم اگر این هشتگ سازی بدون استراتژی اتفاق بیفتد، بیشتر از این که مثبت باشد، منفی است و ترس و وحشت ایجاد می کند.

خجیر ادامه می دهد: دومین مسئله ای که باید به آن توجه شود، این است که هشتگ در شبکه های اجتماعی مختلف کاربردهای مختلفی دارد. از کاربرد دسته بندی در توییتر گرفته تا کاربرد عمومی سازی و یا دیده شدن عمومی در اینستاگرام و کاربرد دسته بندی های موضوعی و نظم دهی در تلگرام. اینکه چه استفاده ای از این هشتگ می کنم، خیلی مهم است. خب ما در رابطه با کرونا ویروس با یک پدیده عمومی مواجه هستیم و در حال حاضر تلگرام و اینستاگرام بهترین رسانه مجازی هستند که مردم عادی از آن ها استفاده می کنند و ضریب نفوذ بالایی در بین آن ها دارند.

با این حال این هشتگ ها به لحاظ محتوایی باید چگونه باشند تا تاثیر بهتر و فراگیرتری داشته باشند؟ این استاد ارتباطات پاسخ می دهد: بهتر است این هشتگ ها یک عبارت ساده متشکل از ۴ تا ۶ کلمه باشند. از طرفی هم پیام این هشتگ ها باید خاص، روان و همه گیر باشد.

خجیر ضمن بیان این که هشتگ ها و یا هر پیام رسانه ای دیگر چه در فضای مجازی و چه فضای رسانه های توده ای زمانی تاثیر دارند که زمینه اجتماعی داشته باشند، می گوید: این زمینه اجتماعی است که می تواند تاثیرش را بگذارد وگرنه پیام به تعبیر دانشمندان ارتباطات فی النفسه تاثیر ندارد، مگر این که زمینه های اجتماعی و روانی آن در جامعه وجود داشته باشد. بنابراین باید دید که آیا زمینه های اجتماعی و روانی برای پذیرش این هشتگ ها وجود دارد یا همین مسئله خود اثر بومرنگی ایجاد می کند؟ زمانی می توانم بگویم «کرونا را شکست می دهم» که به اعتماد اجتماعی سازنده این پیام که قرار است من را برای شکست این ویروس هدایت کند، اعتقاد داشته باشم. در غیر این صورت بیشتر جنبه مسخره یا طنز پیدا می کند و این مسئله را هم در هشتگ های وزارت بهداشت می بینیم.  نکته ترسناک این است که وجود بی اعتمادی اجتماعی باعث شده است تا مردم منابع رسمی و سازنده این پیام را قبول نداشته باشند و به سراغ منابع فرعی بروند که احتمال فیک نیوز و شایعه سازی فراوان است.

او می گوید: اگر چند سال اخیر را در نظر بگیرید پدیده های مختلفی داشتیم که درگیری اجتماعی بالایی داشته اند و دلیل موفقیت برخی از آن ها اعتماد اجتماعی بالای مردم به صاحبان پیام بود.

به عقیده این استاد ارتباطات معمولاً در کشور به نهادهای سیاسی نگاه منفی وجود دارد، او می گوید: به لحاظ ارتباطات سیاسی جامعه نگاه نهادهای سیاسی را خیلی قبول نمی کند مگر این که خود با جستجوگری از طریق کانال های خبری دیگر به آن پیام برسد. خب این اتفاق الآن برای یک نهاد غیر سیاسی هم افتاده است. یعنی بنابر دلایلی اعتماد اجتماعی به وزارت بهداشت وجود ندارد، به همین دلیل پیام هایی که درباره نحوه کنترل کردن بیماری، تعداد مبتلایان، آمار فوتی ها و… می دهد، برای مردم قابل باور نیست. زمانی می توان در بحث بحران های زیست محیطی، اجتماعی و… موفق باشیم که بتوانیم اعتماد اجتماعی را جلب کنیم.

خجیر با اشاره به فرمول شایعه و لزوم اطلاع رسانی دقیق درباره شیوع کرونا ویروس در کشور می گوید: برای شایعه، یک فرمول خیلی ساده وجود دارد، به عبارتی شایعه از ترکیب اهمیت یک پدیده ضرب در ابهام آن ایجاد می شود. کرونا ویروس جدید به لحاظ دربرگیری، پدیده خیلی مهمی است و به همان اندازه هم شایعه درباره آن زیاد است. خب به نظر می رسد در یک جای این قصه، ستادی کار و مسئولیت خودش را درست انجام نمی دهد. زمانی می توانید خبر مهم را از ابهام خارج کنید که اطلاع رسانی دقیق، به موقع و به دور از ملاحظات سیاسی داشته باشید. وقتی این اطلاع رسانی به صورت دقیق صورت نمی گیرد گمانه زنی ها و شایعه سازی ها اتفاق میافتد که بهترین بستر همین شبکه های اجتماعی هستند.