به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به نقل از پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، در تحقیقی که در سال ۲۰۱۴ میلادی توسط «موسسه سیاست گذاری خاور نزدیک» در واشنگتن بر روی دانشجویان ایرانی در آمریکا انجام داده است نتایج قابل توجه‌ای به چشم می‌خورد.

این تحقیق بر روی ۴ موضوع سطح تحصیلات، رشته تحصیلی، وضعیت خدمت وظیفه و نرخ ماندگاری این دانشجویان صورت پذیرفته است.

بر این اساس، در گزارشی که توسط «پژوهشکده سیاست گذاری علم، فناوری و صنعت دانشگاه صنعتی شریف» تهیه و تدوین شده است، ۸۲ درصد از دانشجویان ایرانی در آمریکا، در مقطع کارشناسی ارشد و بالاتر تحصیل می‌کنند؛ این بالاترین درصد از میان کشورهایی است که به آمریکا دانشجو فرستاده‌اند که اکثریت این دانشجویان در مقطع دکتری ثبت نام کرده‌اند.

رشته تحصیلی ۷۵ درصد از دانشجویان ایرانی در ایالات متحده آمریکا «علوم و مهندسی» بوده است.

این میزان بالاترین درصد تحصیل در رشته‌های علوم و مهندسی از ۲۰ کشور اول دانشجو فرست به کشور آمریکا است. که از این میزان ۵۶ درصد دانشجویان ایرانی در رشته‌های مهندسی مشغول به تحصیل بوده‌اند و کشور هند با ۳۶ درصد به عنوان کشور دوم در این حوزه به ثبت رسیده است.

۶ درصد دانشجویان ایرانی در آمریکا رشته‌های علوم اجتماعی و انسانی انتخاب کرده‌اند

براساس همین گزارش، ۴ درصد دانشجویان ایرانی در رشته‌های کسب و کار تحصیل می‌کنند که این میزان پایین‌ترین نرخ میان کشورهای اول دانشجو فرست به آمریکا است. در ادامه این گزارش آمده است که ۶ درصد دانشجویان ایرانی در رشته‌های علوم اجتماعی و انسانی تحصیل می‌کنند.

موضوع بعدی این تحقیق خدمت وظیفه این دانشجویان است. که براساس این تحقیق ۷۰ درصد دانشجویان مرد خدمت وظیفه اجباری را در ایران نگذرانده‌اند، که از این میزان ۳۴ درصد از خدمت وظیفه معاف و ۳۶ درصد دارای معافیت تحصیلی هستند که در صورت برگشت به ایران باید خدمت وظیفه خود را سپری کنند.

از میزان ۳۰ درصدی که خدمت وظیفه خود را گذرانده‌اند، ۱۲ درصد در ارتش، ۵ درصد در ناجا، ۵ درصد در سپاه، ۲ درصد در وزارت دفاع و ۶ درصد در سایر نهادهای متفرقه خدمت کرده‌اند.

طبق گزارش «بنیاد ملی علوم آمریکا» که پیمایش سالانه‌ روی دارندگان مدرک دکتری رشته علوم و مهندسی انجام می‌دهد، در پیمایشی که طی سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۱ میلادی انجام داده است، به طور متوسط ۸۹ درصد دانشجویان ایرانی با دریافت مجوز اشتغال، به ماندن در آمریکا بعد از فارغ‌التحصیلی تمایل داشته‌اند.

این درصد که در اقتصاد نیروی کار و تحصیل به عنوان «نرخ ماندگاری» شناخته می‌شود بیشتر از سایر کشورهای دانشجو فرست است. اما از این میان به طور متوسط تنها ۵۵ درصد از این دانشجویان گفته‌اند که برنامه‌های مشخصی دارند که به آن‌ها اجازه اقامت می‌دهد.

براساس گزارش NSF ۲۰۱۷ نرخ ماندگاری دارندگان ویزای موقت دریافت کننده مدرک دکتری از ۱۰ کشور مبدا اول، کشور ایران با ۹۲ درصد در رتبه اول قرار دارد. همچنین کشورهای هند، چین و ترکیه به ترتیب در رتبه‌ دوم تا چهارم قرار دارند.

نمودار نرخ ماندگاری دارندگان ویزای موقت دریافت کننده مدرک دکتری از ۱۰ کشور مبدا اول