میزان کل مصرف آب در صنایع فولادی اکنون به بیش از ۲۷۵ میلیون متر مکعب در سال می‌رسد که این مقدار ۴۶ درصد مصرف آب کل صنایع کشور می باشد. از آنجایی که ایران در منطقه خشک و کم آبی قرار گرفته، خشکسالی‌های سال‌های اخیر نیز مزید برعلت شده و باعث گردیده که میزان مصرف آب و راهکارهای کاهش آن در صنعت فولاد اهمیت بسیاری پیدا نماید. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف «بررسی نقش آب در تولید فولاد حاصل از آهن آلات بازیافتی و فولاد تولید شده از سنگ آهن» انجام شد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و ماهیت به صورت توصیفی – تحلیلی می باشد. مقایسه مصرف آب بین دو شرکت فولاد مبارکه اصفهان (که یکی از مدرنترین کارخانه های خاورمیانه در زمینه تولید فولاد از سنگ آهن می باشد) و شرکت فولاد آلیاژی ایران (که تنها کارخانه فرآوری آهن قراضه در مرکز و جنوب کشور است) در بخشها و واحد های مختلف در بازه زمانی ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته است. جهت تحلیل و مقایسه میزان مصرف آب در هرتن فولاد تولیدی به وسیله سنگ آهن و قراضه های بازیافتی از جداول و نمودار های نرم افزار Microsoft Excel استفاده شده است. میانگین مصرف آب بر اساس متر مکعب بر تن تولید آهن اسفنجی در فولاد مبارکه برابر ۲.۶۹ متر مکعب از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ بوده و میانگین این مقدار برای تولید فولاد خام برابر ۲.۴۴ متر مکعب آب می باشد. میزان مصرف آب فولاد مبارکه در سالهای اخیر برابر ۳۸.۲۰ میلیون متر مکعب بوده است. میانگین مصرف آب در شرکت فولاد آلیاژی ایران برای تولید هر تن فولاد خام در سالهای مورد مطالعه برابر ۱.۲۳۳ مترمکعب و این مقدار برای تولید محصولات فولادی برابر ۰.۲۸۳ متر مکعب می باشد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که میانگین میزان مصرف آب برای تولید فولاد خام و محصولات فولادی از سنگ آهن تقریبا دوبرابر استفاده از ضایعات بازیافتی آهن می باشد. در مجموع میانگین مقدار مصرف آب در واحدهای کوره اکسیژن، کوره قوس الکتریکی، ریخته گری مداوم، آسیاب نورد گرم، نورد صفحه، اسید شویی، نورد سرد و خطوط پوشش دهی در کارخانه با مواد اولیه قراضه، ۳۸.۶۴ درصد کمتر از کارخانه با مواد اولیه سنگ آهن بوده است.
واژه های کلیدی: نقش آب ، تولید فولاد، بازیافت، سنگ آهن، فولاد مبارکه، فولاد آلیاژی ایران.

---

ارائه دهنده: آقای مهندس رضا سرو امجد، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مهندسی عمران گرایش مدیریت و ساخت
استاد راهنما: آقای دکتر ابراهیم قیاسوند، استادیار رشته مهندسی عمران گرایش مدیریت و ساخت
استاد ممتحن: آقای دکتر سید مهدی حسینیان، استادیار رشته مهندسی عمران گرایش مدیریت و ساخت
استاد ممتحن: آقای دکتر صلاح الدین حمیدی، استادیار رشته مهندسی عمران گرایش ژئوتکنیک