به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل دکتر حسین کربلائی خیاوی رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل در گفتگو با روابط عمومی به مناسبت دهه فجر انقلاب اسلامی اجرای پژوهش‌های کاربردی و تقاضامحور را در اولویت فعالیت‌های تحقیقاتی آن مرکز برشمرد و بر رفع چالش‌های موجود در بخش کشاورزی با بهره‌مندی از تحقیقات کشاورزی تاکید کرد .

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل به حوزه فعالیت‌های مرکز اشاره کرد و بیان داشت: عمده فعالیت‌ها و برنامه‌های مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل در راستای شش حوزه وظایف حاکمیتی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی است که با توجه به خشکسالی، بحران آب و افزایش دما که در نتیجه تغییرات شرایط اقلیمی اتفاق افتاده باید بیشتر پروژه‌های تحقیقاتی به سمت پایداری منابع آب موجود، اصلاح و معرفی ارقام محصولات زراعی با نیاز آبی کمتر و مقاوم به شوری و تنش‌های آخر فصل، تنوع‌بخشی به ارقام زراعی و باغی، اصلاح الگوی کشت، توجه به دیم‌زارها، کاهش مصرف سموم، راه‌اندازی و تقویت مراکز رشد و فناور کشاورزی و افزایش حضور محققان مرکز در مزارع کشاورزان سوق داده شود .

دکتر کربلائی خیاوی با بیان اینکه اثربخشی تحقیقات کشاورزی تاثیر مستقیمی در عرصه‌های زراعی و نقش اقتصادی و درآمدزایی برای کشاورزان و بهره‌برداران و نهایتاً بهبود تولید و عدم خروج ارز از کشور‌ دارد، بیان داشت: اجرای ۱۸۰ فقره طرح تحقیقاتی در دیسیپلین‌های مختلف، تهیه و تدوین ۱۵۱ نشریه علمی، ترویج و دستورالعمل فنی، همایش‌ها و کنگره‌های داخلی و خارجی، انعقاد ۱۳ تفاهم‌نامه همکاری با دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی، تهیه و تدوین ۷۳ فقره نشریه فنی و ترویجی، برگزاری ۱۵۲ برنامه هفته انتقال یافته‌های تحقیقاتی و روز مزرعه، کارگاه آموزشی و جلسه محققین معین با کارشناسان و بهره‌برداران مراکز خدمات کشاورزی در راستای برنامه‌های نظام نوین ترویج، ۶۰ مورد پایش و بازدید از مزارع زارعین توسط محققان و کارشناسان مرکز، اجرای ۴۰ پایان‌نامه دانشجویی در مقطع دکتری و کارشناسی ارشد، تولید ۱۴۰۰ تن غلات و دانه‌های روغنی، نظارت و کنترل محصولات مختلف زراعی با تولید بیش از ۴۸۵۰۰ تن بذر گواهی شده و باکیفیت و نظارت و کنترل ۵ نهالستان با تولید بیش از ۱۲۵ هزار اصله نهال بخشی از عملکرد مرکز در سال ۱۳۹۸ بوده است.

وی تامین هسته‌های اولیه بذری را از اقدامات مهم تحقیقاتی این مرکز برشمرد و تصریح کرد: مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل در حوزه تولید محصولات فناورانه موفق به تولید ۹ تن بذر پرورشی یک، ۱۵۰ تن بذر پرورشی دو، ۲۷۰ تن بذر پرورشی سه و بالغ بر ۳۰۰ تن بذر مادری ویژه مناطق نیمه گرمسیر و سردسیر استان شده است .

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل با بیان اینکه ۱۰۰ درصد چغندر و سورگوم بذری و حدود ۹۰ درصد ذرت بذری کشور را استان اردبیل تامین می‌کند، گفت: استان اردبیل در تولید عدس و کلزا رتبه اول، در تولید سیب‌زمینی رتبه دوم و در تولید عسل رتبه سوم را در سطح کشور از آن خود کرده و از نظر سطح زیر کشت محصولات زراعی رتبه دهم را داراست .

دکتر کربلائی خیاوی با اشاره به اینکه در چهارمین جشنواره معرفی ارقام زراعی و باغی از ۵۱ رقم جدید، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل در معرفی ۲۱ رقم زراعی حضور گسترده‌ای داشت، گفت: در این جشنواره تعداد ۲۱ رقم زراعی از محصولات مختلف شامل پنج رقم گندم نان آبی ترابی، ستاره، کلاته، برزگر، معراج، چهار رقم گندم نان دیم با نام‌های رحمت، واران، کمال و شالان، جو آبی رقم گلشن، سه رقم جو دیم با نام‌های قافلان، فردان و آرتان، ارقام سیب‌زمینی آنوشا و آتوسا، نخود دیم رقم آتا، پنبه ارقام پرتو و تابان، کلزای بهاره رقم صفار، اولین رقم چغندر علوفه‌ای کارا و اولین رقم عدس با نام سنا برای کشت بهاره در مناطق سردسیر دیم کشور که با مشارکت اعضاء هیات علمی و محققان مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل نام­گذاری شده‌اند رونمایی شد.

وی با اشاره به اقدامات محققان مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل در راستای انتقال یافته‌های تحقیقاتی به بهره‌برداران و مروجین کشاورزی و حضور مستمر ۳۷ نفر از محققان مرکز به عنوان محقق معین در مراکز خدمات کشاورزی و بارگذاری بیش از ۱۵۱ نشریه فنی و ترویجی در تالار ترویج دانش و فنون کشاورزی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گفت: با توجه به رتبه‌بندی تالار ترویج دانش و فنون کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل با ۱۵۱ رسانه ترویجی رتبه نخست را در بین مراکز تحقیقاتی سراسر کشور کسب کرده است .

دکتر حسین کربلائی خیاوی با بیان اینکه افزایش دانش بهره‌برداران کشاورزی و به‌کارگیری شیوه‌های نوین علمی در بخش کشاورزی از طریق ارائه آموزش‌های مهارتی امکان‌پذیر است، افزود: مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل در حوزه آموزش‌ بهره‌برداران رتبه اول کشوری را در سال ۱۳۹۷ در حوزه آموزش کارکنان رتبه دوم کشور را در بین مراکز تابعه سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در سال ۱۳۹۸ کسب نمود.

دکتر کربلائی خیاوی با اشاره به تفاهم‌نامه همکاری ستاد کل نیروهای مسلح با وزارت جهاد کشاورزی در طرح مهارت‌آموزی کارکنان وظیفه نیروهای مسلح گفت: در راستای تحقق اهداف تفاهم‌نامه همکاری ستاد کل نیروهای مسلح با وزارت جهاد کشاورزی در طرح مهارت‌آموزی کارکنان وظیفه نیروهای مسلح، ۳۰۴۸ نفر از سربازان وظیفه ناجا و سپاه حضرت عباس (ع) در ۴۰ دوره آموزشی معادل ۱۲۵۹۳ نفر روز در زمینه‌های زراعت، باغبانی، دامپروری، پرورش گیاهان دارویی، شیوه‌های نوین آبیاری و مهار آب‌های مرزی مهارت‌های لازم را در سال ۱۳۹۸ کسب کردند.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل در زمینه حفظ ذخایر ژنتیکی به احداث کلکسیون گیاهان دارویی شمال غرب کشور در پایگاه تحقیقاتی سامیان، شترهای دوکوهانه در پایگاه تحقیقاتی جهادآباد مشگین شهر، معرفی ارقام زراعی و باغی جدید با استفاده از منابع ژنتیکی بومی، شناسایی، احیاء، حفظ، نگهداری و تقویت بانک‌های ژن گیاهی، سالم‌سازی ژرم پلاسم ها و ایجاد هسته‌های اولیه بذری عاری از بیماری اشاره نمود.

وی در ارتباط با اقدامات انجام گرفته در حوزه حفاظت خاک و آبخیزداری اظهار داشت: استان اردبیل با داشتن خاک‌های حاصلخیز و منابع آبی مناسب و سه حوزه آبخیز ارس، قزل اوزن و بالهارود پتانسیل بسیار خوبی جهت تولید محصولات کشاورزی و منابع طبیعی را دارا می‌باشد اما مشکل فرسایش، عمق کم خاک، سیل گیری، بیرون زدگی‌های سنگی، زمین‌لغزش، زهکشی نامناسب و شوری خاک، ۴۰ درصد اراضی استان را تهدید می‌کند. ارزیابی خطر و ریسک زمین‌ لغزش‌های مناطق لغزش خیز استان، ارائه روش‌های نوین و عملی جهت کنترل و تثبیت اراضی خندقی، معرفی گونه‌های مرتعی بومی مناسب جهت کنترل اشکال مختلف فرسایش در اراضی حساس و فوق حساس به فرسایش و معرفی روش‌های استحصال آب با استفاده از سطوح آبگیر در اراضی شیب‌دار استان از جمله دستاوردهای محققان حفاظت خاک و آبخیزداری مرکز در سال ۱۳۹۸ بوده است .

دکتر کربلائی خیاوی در ارتباط با اقدامات انجام شده در حوزه جنگل و مرتع بیان کرد: موفقیت در دستیابی به روش رویاندن بذور ارس جهت تولید نهال، تهیه نقشه نهایی پوشش گیاهی استان، توسعه کلکسیون گیاهان دارویی شمال غرب کشور با ۱۸۹ گونه اندمیک، انحصاری و بومی استان در پایگاه تحقیقاتی سامیان اردبیل و تهیه شناسنامه برای ۵۴ اصله از درختان کهنسال استان اردبیل، تولید نهال میکوریزی فندق، جمع‌آوری و شناسایی و گیاهان بومی استان اردبیل و تشکیل هرباریوم استان با بیش از ۵۰۰۰ نمونه و شناسایی بیش از ۶۲۵ نمونه بذر مرتعی از اراضی مرتعی استان متعلق به ۸۴ جنس و ۲۲ تیره از بذور گیاهان مرتعی و ارسال به بانک ژن موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور جهت حفاظت از ژرم­پلاسم گونه‌های مرتعی استان اردبیل از جمله دستاوردهای محققان بخش جنگل و مرتع بوده است.

وی با بیان اینکه استان اردبیل با داشتن چهار میلیون واحد دامی رتبه پنجم تولید گوشت کشور را به خود اختصاص داده است، اظهار داشت: استان اردبیل به دلیل داشتن مراتع سرسبز سبلان، مغان و باغرو و استقرار سومین ایل بزرگ کشور بنام ایل شاهسون و کشت و صنعت‌های مغان و پارس یکی از مناطق مهم دامپروری و تولیدات دامی کشور محسوب می­شود. از نظر تنوع دامی دارای گوسفند نژاد مغانی، بز خلخالی، گاو بومی، گاومیش و شتر دوکوهانه خالص بوده و از دیر باز یکی از استان‌های مطرح در تولید عسل است.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل به جایگاه کشوری تولیدات دامی استان اردبیل اشاره کرد و افزود: این استان در تولید عسل رتبه سوم، گوشت قرمز رتبه پنجم، تولید شیر رتبه ۱۴، گوشت طیور رتبه ۱۹ و تولید تخم‌مرغ رتبه ۲۱ کشوری را دارد.

بهبود وضیعت دامپروری استان، افزایش کمی و کیفی محصولات دامی، حفظ، احیا و بهبود ذخایر ‍ژنتیکی دام­های بومی استان، بهبود مدیریت پرورش زنبورعسل در سطح استان، ارتقاء مدیریت تغذیه و پرورش طیور در واحدهای صنعتی پرورش طیور، تعیین ارزش غذایی گیاهان مرتعی دامنه سبلان، تعیین غلظت خونی عناصر معدنی ماکرو و میکرو در گوسفندان چرا کننده در دامنه سبلان، ابداع رقیق کننده جهت نگهداری اسپرم شتر، تاثیر روش­های مختلف کوچ بر تغییرات وزن بره‌های نر و ماده مغانی، تولید گوشت ارگانیک در جوجه‌های گوشتی ، ارائه الگوی مناسب پرورش بره در سیستم عشایری، استفاده از تغذیه کمکی در کلنی های های زنبور عسل با کیک جانشین گرده، بهبود عملکرد میش مغانی در شرایط مرتع، تعیین ارزش غذایی و زیست فراهمی صدف معدنی تولیدی در استان اردبیل و استفاده از مولتی آنزیم در جیره‌های حاوی سطوح مختلف کنجاله کلزا و ضایعات بوجاری گندم در جیره غذایی جوجه‌های گوشتی، دورگ‌گیری شتر دوکوهانه با تک کوهانه، تکثیر و حفظ انجماد اسپرم شتر دوکوهانه و انتقال جنین دوکوهانه به تک کوهانه از جمله طرح‌های اساسی و موثر تحقیقاتی انجام شده در پایگاه تحقیقات شتر دوکوهانه جهادآباد توسط محققان بخش تحقیقات علوم دامی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل است.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل به یافته‌های محققان حوزه علوم باغبانی پرداخت و توضیح داد: به طور متوسط ۳۸ هزار هکتار باغات میوه در استان اردبیل وجود دارد که حدود ۴۳۰ هزار تن انواع محصولات سردرختی از این باغات استحصال می‌گردد. تعیین نیازهای تحقیقاتی استان، شناسایی و جمع‌آوری ژنوتیپ های بومی درختان میوه، به نژادی و به زراعی درختان سیب، انگور، آلبالو، گیلاس، هلو، شلیل، گوجه سبز و آلو، تعیین نیاز سرمایی ژنوتیپ های امیدبخش درختان میوه به منظور معرفی ارقام مقاوم به سرمازدگی، شناسایی و معرفی مقاومت ارقام مختلف درختان میوه در مقابل بیماری‌های گیاهی و معرفی آفت‌کش‌های جدید جهت کنترل آفات و بیماری‌های درختان میوه از جمله اقدامات محققان مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل در زمینهٔ باغبانی بوده است .

دکتر حسین کربلائی خیاوی نظارت بر انتخاب پیمانکاران تولید بذر، نظارت بر مزارع و صدور گواهی جهت تعیین کلاس بذری، نظارت بر کار برداشت و حمل محموله‌های بذری، نظارت بر حمل و تخلیه در سایت‌های بوجاری از طریق نمونه‌گیری و کنترل کیفی، تعیین افت آزمایشگاهی و صدور برگه افت، نظارت بر کار بوجاری، سم زنی، کیسه گیری و نمونه‌گیری بعد از بوجاری جهت صدور یا عدم صدور اتیکت با توجه به استانداردهای تعیین شده و تعیین قوه نامیه برای بذور سنواتی و بذوری که وارد استان می‌شوند، از وظایف بخش تحقیقات ثبت و کنترل بذر و نهال برشمرد.

دکتر کربلائی خیاوی در رابطه با برنامه‌های مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل در راستای آینده پژوهی و پایداری تولید در حوزه کشاورزی اعلام داشت: با توجه به بحران آب و خشکسالی در کشور و به منظور افزایش بهره‌وری آب، توجه جدی به اصلاح الگوی کشت، تولید ارقام مقاوم به شرایط نامساعد محیطی، تنوع بخشیدن به ارقام مختلف زراعی و باغی، سوق دادن کشت‌های بهاره به پاییزه، اصلاح و بهینه‌سازی روش‌های آبیاری از طریق توسعه سیستم‌های آبیاری تحت‌فشار، استفاده از بذور متحمل به شوری و خشکی، اجرای برنامه‌های کشاورزی حفاظتی، توسعه کشت نشایی، توسعه گلخانه‌ها و توجه جدی به دیمزارها ضرورت دارد.

رئیس مرکز در زمینهٔ رفع چالش‌های موجود در بخش کشاورزی و تحقیقات کاربردی اظهار داشت: رسالت اصلی ما در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی، شناسایی چالش‌ها و محدودیت‌های بخش کشاورزی استان و ارائه راهکارهای لازم به منظور حل آن است. اجرای پروژه‌های تحقیقاتی در زمینهٔ علوم زراعی و باغی، خاک و آب، فنی و مهندسی کشاورزی، گیاه‌پزشکی، علوم دامی، منابع طبیعی، حفاظت خاک و آبخیزداری در مرکز بر مبنای وظایف حاکمیتی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی دنبال می‌شود .