عمومی | انجمن ایرانی روابط بین الملل

گزارش سومین پیش نشست دهمین همایش انجمن علمی ایرانی روابط بین‌الملل" نظام بین‌الملل و نظم‌های در حال ظهور"

در ادامه سلسله نشست های انجمن ایرانی روابط بین الملل با موضوع نظام بین الملل و نظم های در حال ظهور، مجمع بین المللی اساتید دانشگاههای مسلمان میزبان جمعی از دانش پژوهان روابط بین الملل و اساتید دانشگاهی این حوزه بود. این نشست که در روز دو بهمن ماه در محل مجمع بین المللی اساتید مسلمان دانشگاهها برگزار شد؛ سومین پیش نشست  دهمین همایش سالیانه انجمن روابط بین الملل بود.

دکتر زهره پوستین چی دبیر علمی همایش سخنران نخست نشست بود با بیان اینکه روابط بین الملل عرصه تحول و دگردیسی های فراوان است تاکید داشت نظم های بین المللی دائم در حال عوض شدن است و برای فهم درست از ماهیت سیاست بین الملل جهت اتخاذ سیاست خارجی هوشمندانه نیازمند مطالعه نظم های بین المللی و قواعد این نظم ها هستیم.

دبیر علمی همایش در ادامه افزود  همان طور که در نظریه های اخیر روابط بین الملل به درستی بدان اشاره شد، نظم بین المللی از حاکمیت محور غرب به رهبری آمریکا در حال انتقال به حوزه آسیا- پاسیفیک است. امروز ظهور قدرت های جدید صنعتی مثل گروه بریکس این نشانه را به ما تحلیل گران روابط بین الملل می دهد که دیگر آمریکا هژمونی اش را در اقتصاد و سیاست بین الملل از دست داده و این قدرتهای جدید جهانی مثل چین، هند هستند که اقتصاد بین المللی را جهت و شکل می دهند.

ضرورت رویکرد سیاست خارجی توسعه گرا

دکترعلیرضا سلطانی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی سخنران دیگر نشست بود که با موضوع  « تغییر رویکرد توسعه ای ایران از غرب به کشورهای نوظهور اقتصادی ؛ضرورت ها و الزمات » چالش های سیاست توسعه در کشور را مورد تحلیل قرار داد. از نگاه دکتر سلطانی پیش شرط توسعه اقتصادی، تنش زدایی روابط سیاسی با آمریکا و قدرت های بزرگ جهانی است. بدون داشتن روابط سالم و پایدار سیاسی با قدرت های بزرگ هر گونه سیاستگذاری در جهت پیشرفت و توسعه محکوم به شکست است. چین کشوری است که توانسته با سیاست صلح با جهان امروز اقتصاد دنیا را به چنگ خود در آورد. مطابق آمارها ۷۰ درصد کالای مصرفی مردم آمریکا، ساخت چینی هاست. روش و سیره رفتاری چین در مقایسه با اتحاد جماهیر شوروی گویای این است که تقابل آشکار در نهایت منجر به اضمحلال و ضعیف و عقب ماندگی می شود. اما در برابر رویکرد توسعه در سیاست خارجی و بهره گیری از ظرفیت های اقتصاد جهانی می تواند منجر به شکوفایی اقتصاد داخلی کردد.

سخنران بعدی نشست دکترآناهیتا سیفی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی با عنوان مقاله « جنگ های نیابتی و مسولیت بین المللی کشورهابود. دکتر سیفی به این مساله کلیدی اشاره کرد که جنگ های امروز در سطح بین الملل از نوع جنگ های نیابتی است. با توجه به حجم و گستره بالای تخریب، تلفات و آسیب در جنگ های رودرو، قدرت های بزرگ به سمت جنگ های نیابتی جهت ضربه زدن به منافع و موقعیت رقبایشان روی آورده اند.

دکتر حمید رضا سعیدی نژاد، عضو هیات علمی  دانشگاه آزاد اسلامی واحدکرمانشاه سخنران بعدی نشست با عنوان مقاله « رویکردی سازه انگارانه به تغییر وتداوم در جهت گیری کشور هژمون نسبت به جمهوری اسلامی ایران» به بررسی یکی از نظریه های مهم در روابط بین الملل رویکرد سازه انگاری است پرداخت  این نظریه گویای این است که واقعیت ها در روابط بین الملل برساخته است و دوستی و دشمنی ها بر اساس رابطه بین الاذهانی بازیگران شکل می گیرد. امروز وضعیت در روابط ایران و آمریکا از منطق هابزی تبعیت می کند. به این دلیل که دو بازیگر نگاه تهدید آمیز به همدیگر دارند و هویت خودشان را در غیریت با دیگری جست و جو می کنند.  این هویت در طی دهه ها رفتار و کنشگری متقابل شکل گرفته است. تهدید، تحریم در طی چهار دهه حاکم بر روابط ایران و آمریکا بوده و به تاسی از همین فضا، نگاهها به همدیگر تهدید آمیز است. طبیعی است که تغییر در این نگاه نیازمند تغییر در رفتار و اقدامات تنش زا است. از این جهت تا زمانی که دو بازیگر وارد مرحله تنش زدایی نشوند، تهدید و دشمنی تداوم خواهد یافت.

سخنران آخر نشست دکتر حسین آجرلو، عضو هیات علمی موسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران با عنوان مقاله « نظم امنیتی مطلوب محور مقاومت در ابعاد منطقه ای و بین الملل»  بود که در آن دیدگاه اش را نسبت به وضعیت امنیتی منطقه به خصوص دو بحران مهم منطقه عراق و سوریه و خروج نظامی آمریکا ارائه داد.

گفتنی است در پایان این نشست، تعدادی از حضار و اعضای انجمن ایرانی روابط بین‌الملل به طرح دیدگاه‌ها، نقطه نظرات خود ، پرسش و پاسخ با سخنرانان حاضر در جلسه پرداختند.