هشتاد و یکمین سخنرانی علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان ۱۱ دی ماه ۱۳۹۸ ، با عنوان " مدیریت اصلاحی برای بهبود مقاومت به خشکی در نخود " توسط دکتر پیام پزشکپور عضوهیئت علمی و محقق ارشد تحقیقات حبوبات دیم بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر مرکز، با حضور جمعی از اعضاء هیات علمی و کارشناسان مرکز در محل سالن جلسات برگزار گردید.

دکتر پزشکپور با بیان اهمیت حبوبات دیم ابراز داشت: حبوبات با توان تثبیت بیولوژیک نیتروژن، برآوردن نیازهای پروتئینی انسان ،کاهش فشار بر چراگاه‌های طبیعی برای تولید پروتئین حیوانی - نقش غیرقابل انکاری در حفظ بوم‌نظام های طبیعی شده و با جایگزینی به‌جای آیش در پایداری ‌تولید نقش مهمی دارند .

پزشکپور در ادامه با اشاره به این نکته که حبوبات طیف گسترده‌ای از کنج‌های ( نیچ های ) اکولوژیک را به خود اختصاص داده اند، تصریح کرد: بازده خسارت ناشی از کسری رطوبت بسته به زمان ، شدت و مدت زمان کسری ، همراه با تابش و درجه حرارت بالا متفاوت است و این امر باعث شکاف عملکرد کشاورزی در مناطق دیم می شود.

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان با اشاره به خسارت عملکرد جهانی به دلیل خشکی افزود: این امر علاوه بر تاثیر مستقیم خشکی بر عملکرد ، باعث کاهش اثرات مفید احتمالی ، بهبود روشهای مدیریت زراعی مانند کاربرد کود و یا برداشت محصول از نظر افزایش تولید می شود در این صورت هم جذب کربن و هم تثبیت نیتروژن کاهش پیدا خواهد کرد.

پزشکپور در ادامه با بیان اینکه خشکی با کمبود آب ، خاک یا رطوبت کم خاک مشخص می شود گفت: افزایش سطح پرولین در برگهای گیاهان وجود دارد که تحت تنش های مختلف قرار دارند و مقاومت به خشکی یک خاصیت فیزیولوژیکی کنترل شده ژنتیکی گونه های گیاهی است.

سخنران علمی جلسه بیان داشت: تحت شرایط خشکی، ارقام با طول دوره کوتاه (زودرس ) عموما بهتر از ارقام با دوره طولانی عمل می کنند که می تواند به دلیل توانایی آنها در فرار از خشکی پایانی باشد.

دکتر پزشکپور با تشریح نتایج طرح های تحقیقاتی انجام شده گفت: ژنوتیپ های با غلاف دهی دو تایی ، مانند ICCV ۹۶۰۲۹، یک لاین بسیار زودرس نخود، برای شرایط مستعد خشکی مناسب تر هستند و برای ارتقای کارایی مصرف آب، تبخیر خاک باید توسط سایه اندازی ژنوتیپ ها کاهش یابد.

دکتر پزشکپور در پایان گفت: تنش خشکی یکی از عوامل موثر در کاهش تولید حبوبات دیم می باشد از این رو به چند راهکار به نژادی جهت رفع این محدودیت اشاره نمودند:

۱- شناسایی ژن های موثر در گل دهی و ارتباط آن با مقاومت به خشکی در ارقام با استفاده از نشانگرهای مولکولی و مورفولوژیک

۲- بررسی سازوکارهای فیزیولوژیکی ،زراعی و ژنتیکی مقاومت به خشکی در ارقام نخود و عدس

۳- ارزیابی مقاومت به خشکی و تعیین خصوصیات فیزیولوژیکی ریشه

۴- بررسی تنش خشکی بر صفات فیزیولوژیکی و فعالیت های آنزیمی ارقام نخود و عدس

۵- بررسی اثر همزیستی سویه های مختلف رایزوبیوم بر تحمل به تنش خشکی در ارقام نخود و عدس

۶- بررسی بیان ژن و فعالیت آنزیم SOD در ژنوتیپ های نخود تحت تنش خشکی

۷- استفاده از تکنیک های ترانس کریپتومیک در مقابله با تنش های محیطی در ارقام و ژنوتیپ های نخود و عدس

۸- مبادله مواد ژنتیکی موجود در موسسه دیم و دانشگاه و استفاده از روش های دو رگ گیری برای دستیابی به ارقام متمل به خشکی

روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان