تشریح اثربخشی فعالیتهای تحقیقاتی انجام شده توسط محققان بخش تحقیقات علوم دامی در حوزه دام سبک در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل
به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل دکتر کربلائی خیاوی در رابطه با پایش و اثربخشی مطالعات تحقیقاتی انجام شده در حوزه دام سبک در سطح استان توسط محققان بخش تحقیقات علوم دامی مرکز اظهار داشت: بر اساس اسناد بالادستی، از جمله برنامه پنجم توسعه و سند توسعه بخش کشاورزی، رشد بخش کشاورزی باید با پیشرفت علوم مرتبط شود و برای برقراری این ارتباط و در نتیجه، تحقق اهداف رشد مناسب بخش کشاورزی، تحقیقات کشاورزی باید از توسعه و گستردگی لازم برخوردار باشد. در بین زیر بخشهای کشاورزی پرورش دام و طیور به منظور تولید گوشت و شیر و سایر مواد لبنی، نقش قابل ملاحظهای در تامین امنیت غذایی، درآمد و اشتغال دارد.
رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل افزود: در ایران پرورش دام به شیوه عشایری و کوچرو سابقه چند هزارساله دارد. هم اکنون و علیرغم افزایش تولید گوشت گوساله، سهم دامهای سبک (گوسفند و بز) در تامین گوشت قرمز کشور بیش از۳۰ درصد است. پرورش گوسفند و بز بیشتر در سیستمهای سنتی روستایی و عشایری انجام میشود. در این شیوهها در گذشته و به دلیل استفاده گسترده از مراتع و پسچرهای زراعی، هزینههای تولید پایین بود. ولی با افزایش تراکم کشت در مزارع و کاهش فرصت چرا در پسچرهای زراعی و کاهش میزان تولید علوفه در مراتع، ادامه شیوههای گذشته پاسخگو نبوده و سهم تغذیه دستی در دامداریها افزایشیافته است. این وضعیت هزینههای تولید را افزایش داده و به همین دلیل افزایش راندمان تولید بهمنظور اقتصادی شدن پرورش دام اهمیت یافته است.
دکتر محموذ صحرائی رئیس بخش تحقیقات علوم دامی مرکز در رابطه با پایش و مطالعه اثربخشی تحقیقات انجام شده در حوزه دام سبک در سطح استان بیان داشت: دسترسی به این اهداف از طریق روشهایی مانند اصلاح نژاد، بهبود روشهای تغذیه، اصلاح روشهای جیره نویسی و تهیه خوراک و پیشرفت در وضعیت بهداشتی و دامپزشکی میسر است. رسیدن به این اهداف نیز مستلزم انجام پژوهشهای بنیادی و کاربردی است. که یکی از روشهای اولویتگذاری در سرمایهگذاری در فعالیتهای مختلف، ارزیابی پروژهها و طرحهای مرتبط با آن فعالیت، پیش یا بعد از اجرای آنها است.
وی افزود: تخصیص بودجه به تحقیقات دامهای سبک نوعی سرمایهگذاری بلندمدت است که همچون سایر سرمایهگذاریها قابل ارزیابی اقتصادی است. برای ارزیابی این نوع سرمایهگذاری بایستی هزینهها و فواید مربوطه را محاسبه نمود و با استفاده از شاخصهای مناسب اثربخشی فعالیتها را برآورد کرد. حاصل تحقیقات در حوزه دامهای سبک ممکن است بهصورت یک فنآوری جدید مانند نژاد اصلاحشده دام، روش جدید تغذیه، بهبود ضریب تبدیل، استفاده از پسماندها در تغذیه دام و بهبود نرخ تولید مثل تولید و یا حذف یک مشکل در مراحل مختلف تولید، ظاهر شود. فواید این تحقیقات پس از کاربرد نتایج، کاهش هزینههای تولید یا افزایش کارایی و درآمد است. بر این اساس با توجه به اینکه استان اردبیل یکی از قطب کشاورزی و دامپروری کشور محسوب میشود مطالعات نتایج و اثربخشی تحقیقات انجام شده در طی سالهای اخیر بهویژه در حوزه دام سبک استان که نقش موثری در تولید گوشت قرمز دارند ضروری است بر این اساس نتایج تحقیقات انجام یافته در این حوزه در سطح استان و در سامانههای عشایری و روستایی توسط مجری پروژه دکتر محمود صحرائی عضو هیات علمی بخش تحقیقات علوم دامی مرکز با تکمیل و تجزیه و تحلیل پرسشنامههای مربوطه در طی فصل زمستان در سال جاری انجام خواهد شد.