مصاحبه با دکتر مرتضی گل محمدی رئیس پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری به مناسبت هفته پژوهش
مصاحبه با دکتر مرتضی گل محمدی رئیس پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری به مناسبت هفته پژوهش
دکتر مرتضی گل محمدی رئیس پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری به مناسبت هفته پژوهش و فناوری اقدامات و دستاوردهای پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری را تشریح کردند.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری، امسال از ۲۳ تا ۲۹ آذر با شعار پژوهش اثربخش، فناوری ارزش آفرین و رونق تولید به عنوان هفته پژوهش و فناوری نامگذاری شده است. به همین مناسبت مصاحبه ای با دکتر مرتضی گل محمدی رئیس پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری انجام شد و ایشان به تشریح دستاورها و اقدامات پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری پرداختند.
رئیس پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری با تبریک فرا رسیدن هفته پژوهش و فناوری به همه پژوهشگران و محققان کشور، بخصوص اعضای محترم هیات علمی، پژوهشگران، محققان و همه کارکنان پرتلاش پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری و با اشاره به اهمیت کارهای پژوهشی گفتند، همانطور که مقام معظم رهبری (مدظله عالی) فرمودند، علم و تحقیق کلید قطعی پیشرفت کشور است و با توجه به نامگذاری امسال به نام رونق تولید، پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری در حوزه پژوهش و فناوری گام های مهمی را برداشته است. پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری متولی تحقیقات در زمینه مرکبات، انار، کیوی، زیتون، خرمالو و انجیر در ایران می باشد. و در حال حاضر دارای ۶۵ پروژه و طرح تحقیقاتی با مشارکت اعضای هیات علمی ستاد پژوهشکده، ایستگاه های تحقیقات مرکبات خرم آباد تنکابن و ایستگاه تحقیقات مرکبات شهید یاسینی کترا و ایستگاه های واقع در استان های دیگر شامل ایستگاه تحقیقات جیرفت، میناب، حاجی آباد هرمزگان، جهرم، داراب استان فارس و ایستگاه های تحقیقاتی انار یزد، ساوه، کازرون و ایستگاه های تحقیقاتی زیتون طارم، کازرون، کرمانشاه و رودبار و ایستگاه انجیر استهبان و با مشارکت دانشگاه ها و بخش خصوصی در حال اجرا می باشد.
این پژوهشکده در سال جاری تعداد ۲۵ پروژه تحقیقاتی را باتمام رسانده و نتایج حاصل از آن که ۶ مورد به صورت یافته های قابل ترویج و ۱۲ نشریه فنی و ترویجی در اختیار باغداران، تولید کنندگان و کارشناسان قرار گرفته است.
همچنین از پروژه های خاتمه یافته، تولید و معرفی ارقام جدید نارنگی کلمانتین با نام های نارنگی زودرس زرین مناسب کشت در شمال کشور، نارنگی دیررس نارین مناسب کشت در مناطق خنک جنوب کشور، نارنگی کم بذر و زودرس تابش و نارنگی بی بذر و زودرس تابان و یک رقم زیتون جدید با نام آوان که تنها رقم روغنی مناطق نیمه گرمسیری کشور است و بیش از ۲۰ درصد روغن در میوه دارد و برای کشت در شرق استان خوزستان، مناطق نیمه گرمسیری استان فارس مثل کازرون و برخی مناطق استان کرمانشاه مناسب است. همچنین ۳۶ مقاله علمی پژوهشی و ۴ مقاله علمی ترویجی حاصل از نتایج پروژه ها در سال گذشته در نشریات معتبر علمی داخلی و خارجی به چاپ رسیده است.
رئیس پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری بیان داشت: پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری یکی از واحدهای تحقیقاتی پیشرو در تولید هسته های اولیه عاری از ویروس ارقام تجاری مرکبات در ایران می باشد. به طوری که در حال حاضر ۲۴ رقم عاری از ویروس در پژوهشکده تولید شده و طی قراردادهایی در اختیار بخش خصوصی و شرکت دانش بنیان ترنج شمال جهت تکثیر به صورت انبوه در اصلاح و جایگزینی باغات درجه ۳ و باغات جدید قرار گرفته است. همچنین پیوندک و قلمه سالم سایر میوه های نیمه گرمسیری شامل زیتون، انار و کیوی در اختیار سایر تولیدکنندگان قرار گرفته است. همچنین این پژوهشکده ۴ قرارداد با بخش خصوصی جهت انتقال فناوری ارقام سالم، اصیل و جدید منعقد کرده است.
وی در ادامه درباره اجرای طرح های خاص گفتند: علاوه بر اجرای پروژه های تحقیقاتی مستقل و مشترک با مراکز تحقیقاتی، یک طرح خاص با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با عنوان جمع آوری و تولید و ارزیابی ژرم پلاسم لیموترش کشور جهت دستیابی به رقم متحمل یا مقاوم به جاروک لیمو ترش در این پژوهشکده و با کمک محققین ستادی و مراکز تحقیقات استان های هرمزگان، فارس و کرمان و همچنین پژوهشکده بیوتکنولوژی شمال کشور در حال اجرا می باشد.
رئیس پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری درباره اجرای طرح جمع آوری و تولید و ارزیابی ژرم پلاسم لیموترش کشور جهت دستیابی به رقم متحمل یا مقاوم به جاروک لیمو ترش گفتند: بر اساس مطالعات انجام شده در این طرح تاکنون بیش از ۴۰ ژنوتیپ لیموترش بدون علائم با احتمال مقاومت بالا به بیماری از مناطق جنوب ایران جمع آوری و در دست ارزیابی است. همچنین از طریق دورگ گیری هیبریدهای لیموترش نیز تولید شده است که بر اساس بررسی ها، در حال حاضر ۴ ژنوتیپ امید بخش از بین توده هیبرید دوهزارتایی انتخاب و در مرحله ارزیابی مزرعه ای می باشد. لازم بذکر است بر اساس ارزیابی های انجام شده تاکنون علائم بیماری در ژنوتیپ های امید بخش مشاهده نشده است. در این طرح برای نخستین بار انواع ژنوتیپ های پرشین لایم که تحمل آنها به بیماری اثبات شده است، جمع آوری و تکثیر ژنوتیپ های مقاوم و با کیفیت توسط پژوهشکده به عنوان یکی از کشت های جایگزین آغاز شده است. در سال جاری دو ژنوتیپ امید بخش لیموترش و دو هیبرید لایم کوات متحمل به جاروک معرفی خواهد شد.
ایشان همچنین از آزمایش و معرفی دو ترکیب شیمیایی ارگانیک، موثر و مفید در کنترل آفات مرکبات توسط پژوهشگران پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری خبر دادند.
دکتر مرتضی گل محمدی با اشاره به اقدامات این پژوهشکده در زمینه ترویج و انتقال یافته ها گفتند: اطلاعات حاصل از یافته های پژوهشی به صورت نشریات و دستورالعمل های فنی و کاربردی و قابل ترویج به صورت منظم در سایت پژوهشکده بارگذاری می شود. همچنین بر اساس آخرین بررسی ها پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری با بارگذاری بیش از ۱۰۰ عنوان نشریه فنی و ترویجی در تالار ترویج، در بین مراکز و موسسات تحقیقاتی جایگاه مناسب و ویژه ای دارد.
همچنین ایشان بیان داشتند: این پژوهشکده بیش از ۱۰ عنوان روزهای مزرعه با حضور باغداران مرکبات، کیوی، انار، انجیر و زیتون در شمال کشور و استان های تولید کننده محصولات توسط محققین و اعضای هیات علمی برگزار نموده است. همچنین تعداد ۱۲ نشریه فنی و ترویجی، ۶ یافته قابل ترویج، خبرنامه پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری به صورت ماهانه، حضور در نمایشگاه های استانی و ملی، و ارائه برنامه های ترویجی با حضور پژوهشگران پژوهشکده در برنامه های مختلف صدا و سیما و خبرگزاری های رسمی و محلی و تولید و انتشار اپلیکیشن های کاربردی و ارسال به باغداران از جمله اقدامات این پژوهشکده در حوزه ترویج و انتقال یافته ها می باشند.
رئیس پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری در خصوص اقدامات انجام گرفته در حوزه مدیریت ذخایر ژنتیکی و تنوع زیستی گفتند: در حال حاضر منابع غنی ژرم پلاسم مرکبات، زیتون، انار، کیوی، خرمالو و انجیر که در ایستگاه های ستادی و مراکز تحقیقاتی نگهداری می شود، بالغ بر ۱۹۲۰ ژنوتیپ و رقم و پایه تجاری می باشد که منابع عظیم ارزشمند جهت معرفی ارقام جدید و استفاده در برنامه های اصلاحی جهت دستیابی به ارقام متحمل و مقاوم به تنش های زنده و غیر زنده و همچنین ارقام مناسب، زودرس، بازارپسند و اقتصادی برای اقلیم های مختلف کشور می باشند. حفظ و نگهداری این ژرم پلاسم ها در ایستگاه های تابعه یکی از وظایف مهم این پژوهشکده می باشد.
دکتر گل محمدی یکی از اقدامات شاخص سال جاری در ارتباط با دوره های و کارگاه های آموزشی در مدیریت و کنترل مگس میوه در مرکبات اعلام و محققین پژوهشکده در بیش از ۲۰ دوره کلاس آموزشی در استان مازندران و گیلان برگزار که نقش ویژه ای در شناسایی افت به باغداران و کنترل این آفت داشته است. ایشان همچنین یکی دیگر از فعالیت های پژوهشکده را مشارکت در برگزاری چندین همایش علمی در ارتباط با کیوی و مرکبات دانستند و خاطر نشان کردند ۴ نفر از محققین به ارائه آخرین یافته های علمی در زمینه مرکبات و کیوی پرداختند.