عمومی | دانشگاه علوم پزشکی بابل

ضرورت شکستن تابوهای آموزشی و اطلاع رسانی ایدز در رسانه های همگانی

معاون بهداشت در مراسم روز جهانی ایدز تاکید کرد: باید بتوانیم درباره این بیماری در رسانه های همگانی با رعایت موازین و فرهنگ کشورمان، آموزش داده و اطلاع رسانی کنیم و این تابو را در جهت بیماریابی بیشتر برای پیشگیری از ایدز بشکنیم.

به گزارش وبدا، دکتر علیرضا رئیسی با اشاره به برنامه ۹۰۹۰۹۰ سازمان بهداشت جهانی که افزایش ۹۰ درصدی بیماریابی، پوشش ۹۰ درصدی درمان این بیماران و سرکوب ویروس ۹۰ درصدی در بیماران تحت درمان در این افراد را مورد تاکید قرار می دهد، بیان داشت: ایران در ۹۰ درصد اول یعنی بیماریابی به دلیل محدودیت های آموزشی و اطلاع رسانی ضعیف بوده ولی در دو ۹۰ درصد دیگر عالی عمل کرده است.

وی افزود: برآورد می شود که ۳۷.۹ میلیون نفر در دنیا با ایدز زندگی می کنند که ۷۹ درصدشان از بیماری شان آگاهند و ۷۸ درصدشان به درمان دسترسی داشته و ۸۶ درصد افزاد تحت درمان پاسخ ویرولوژیک مناسب داشته اند.

معاون بهداشت تصریح کرد: دنیا برای مهار ایدز منابع زیادی هزینه کرده است، به نحوی که منابع از ۴.۸ بیلیون دلار در سال ۲۰۰۰ به ۱۹ بیلیون دلار در سال ۲۰۱۹ رسیده است. بنابراین مرگ ناشی از این بیماری از ۱.۴ میلیون نفر در سال ۲۰۰۰ به ۷۷۰ هزار نفر و موارد جدید نیز از ۲.۸ میلیون نفر به ۱.۷ میلیون نفر رسیده است که نشان از روند کاهشی بیماری دارد.

دکتر رییسی افزود: موارد جدید ابتلا در کل جهان ۵۴ درصد است که این آمار در منطقه ما واقع در مدیترانه شرقی ۹۵ درصد است. بنابراین ما در این منطقه وظیفه سنگینی داریم و باید برای ایمن سازی بیشتر به سراغ افراد در معرض آسیب های اجتماعی برویم، که این کار هم وظیفه یک وزارتخانه به تنهایی نیست و باید همه دستگاه ها در آن مشارکت کنند.
وی خاطرنشان کرد: پوشش درمان در منطقه امرو در مقایسه با دنیا پایین ترین سطح را داراست، به طوری که در دنیا زنان باردار مبتلا به HIV مثبت ۲۸ درصد و در این منطقه ۸۲ درصد است. درصد کلی افراد مبتلا نیز در دنیا ۳۲ و در منطقه امرو ۶۲ درصد است.

وی در خصوص آمار بیماری ایدز در ایران گفت: تخمین می زنیم که در ایران بالغ بر ۶۰ هزار مورد بیمار ایدز زنده داریم ولی کل موارد ثبتی ۴۰ هزار و ۵۷۳ نفر هستند که ۱۸ هزار و ۹۳۸ مورد فوت شده اند و ۲۱ هزار و ۶۳۵ نفر در قید حیات هستند و ۱۵ هزار و ۶۴۶ نفر تحت درمان قرار دارند.

وی ادامه داد: تا ۶ ماهه اول سال ۹۸ تعداد مبتلایان مرد ۶۹ درصد و تعداد زنان مبتلا ۳۱ درصد هستند. تعداد افرادی که از راه سرنگ مشترک مبتلا شده اند نیز ۲۲ درصد و تعداد مبتلایان جنسی به ۴۶ درصد رسیده است که نشان از پیشرفت ابتلا از این طریق است.


معاون بهداشت حوادث لردگان را مورد اشاره قرار داد و اظهار داشت: در طی سالها بیماریابی درباره ایدز احدی از بیماریابی خبر دار نمی شد. کارشناسان یک منطقه از بیماران منطقه دیگر به هیچ وجه خبر ندارند. حتی وزرا از وجود یک بیمار در مناطق مختلف آگاه نمی شده‌اند، حال چگونه می شود که در قضیه لردگان و فلان روستای آن منطقه نه تنها تمام کشور که کل دنیا وجود بیمار در آنجا را می فهمند؟ آیا سیستم ما با این حد از محرمانگی که گفتم مشکل داشت یا اشکال در جای دیگری بود؟ آیا باید یک فردی که در خارج ساکن است برای ما نسخه بپیچد که چه کنیم؟ اینها سئوالاتی است که با پاسخ به آنها ابعاد ماجرا روشن تر می شود.

وی افزود: من بعنوان معاون بهداشت وظیفه شرعی و قانونی دارم که با پدیده ایدز مبارزه کنم و هر تاوانی داشته باشد بپردازم تا از مردم کشورم در مقابل این بیماری محافظت کنم.
دکتر رییسی افزود: حتما باید تابوهای آموزش و اطلاع رسانی برداشته شود وگرنه بیماریابی که مهم ترین عامل ممانعت از انتقال بیماری است به سرانجام نمی رسد. البته قبول داریم که آموزش و اطلاع رسانی ها باید در چارچوب فرهنگ کشورمان باشد.
وی اضافه کرد: ما در زمینه بیماریابی و انگ زدایی از ایدز دچار ضعف شدید هستیم و هرگاه خواستیم اطلاع رسانی کرده یا مردم را آگاه تر کنیم با موانع سازمان ها و برخی افراد روبرو شده‌ایم.

معاون بهداشت گفت: متاسفانه با تناقض های زیادی در این زمینه مواجهیم. وقتی بیماریابی را فعال می کنیم هیاهو می کنند که ایدز زیاد شد، بعد که بیمار را یافتیم هیاهو می کنند که چرا چند سال پیش این کار را نکردید؟ باید تکلیفمان روشن شود.

وی ادامه داد: در بیماریابی حتما نیاز به رویکرد و برنامه های جدید داریم. بهترین و موثرترین گام برای جلوگیری از انتشار اچ آی وی آگاهی بخشی است. زیرا فرد آلوده در صورت شناسایی طول عمر طبیعی دارد و دیگر اصلاً انتقال دهنده نخواهد بود.
دکتر رییسی افزود: در حال حاضر در دنیا درمان های بسیار موثری پیدا شده است به نحوی که آنقدر ویروس در بیمار ضعیف می شود که می تواند تا سن امید به زندگی همچون همه افراد تا ۷۵ سال عمر کند و شانس انتقال در این فرد به صفر می رسد.
وی تصریح کرد: هرجا افراد غیرمتخصص وارد یک مساله تخصصی شدند دچار مشکل شدیم. مساله انتقال به واسطه تست قند خون در لردگان بسیار غیرعلمی و غیر دقیق مطرح شد، زیرا درصد ابتلای پزشکی که یک بیمار مبتلا به ایدز را درمان می کند در حالی که شکم او را کاملا شکافته باشد و با تیغ دست خود را هم ببرّد تنها ۳۷ صدم درصد است، تا چه رسد به تست قند خون که یک قطره خون را از دست فرد می گیرند و مورد آزمایش قرار می دهند، بدون انتقال خون به آزمایش گیرنده و دیگران.

معاون بهداشت در بخش دیگری از سخنانش به سل و ایدز توام با هم پرداخت و گفت: ایدز به خودی خود کشنده نیست مگر اینکه بیماری دیگری به سراغ فرد مبتلا که بر اثر ایدز سیستم ایمنی بدنش ضعیف شده برود که سل این ویژگی تهاجمی را زیاد دارد. به طوری که سل عامل مرگ ۱.۳ میلیون نفر از مبتلایان به HIV در جهان است. ۹ درصد موارد ایدز  در دنیا، همزمان سل داشته اند و ۴۹ درصد از عفونت همزمان سل و ایدز خود مطلع نبوده اند. بنابراین هر کجا سل بود باید بیماریابی ایدز هم انجام شود و بالعکس.

وی برنامه های پیشگیری و کنترل ایدز در کشور را چنین تشریح کرد: امسال سال آخر چهارمین برنامه استراتژیک پیشگیری و کنترل ایدز است و پنجمین برنامه نیز در دست تدوین است. با وجود تحریمها ۱۹ آزمایشگاه قطب برای تشخیص ایدز در کشور ایجاد شده است.

وی امکان انجام شمارش CD۴ در ۴۱ مرکز، بکارگیری کلینیک های درمانی در مناطق محروم، وجود ۱۰ دستگاه فعال جین اکسپرت برای تقویت مراقبت HIV را برنامه های دیگر معاونت بهداشت در پیشگیری و کنترل ایدز برشمرد و گفت: پایش و ارزشیابی مداوم برنامه ها، ارتقای مستمر سیستم مدیریت داده ها، تدوین راهنماهای ویژه برای گروه های در معرض خطر نیز سالیانه در دست انجام است.

دکتر رییسی افزود: در سیلی که ۲۵ استان را مستقیم و غیر مستقیم تحت تاثیر قرار داد از ۲۰۳۷ مورد بیمار ایدز بالغ بر ۲۰۱۹ نفر در طی ماه اول پس از سیل با حفظ کامل حریم خصوصی، تحت درمان قرار گرفتند.
معاون بهداشت ادغام خدمات ایدز در شبکه مراقبت های اولیه بهداشتی را افتخار منحصر بفرد ایران دانست و گفت: اگر مادر بارداری را شناسایی کرده و تحت درمان قرار دهیم نوزاد او دیگر مبتلا نمی شود‌ که باارزش ترین کار ممکن است. لذا تاکنون ۸۶۵ هزار زن بار دار را تست کرده ایم و ۷۱۵ هزار زن را با رضایت خودشان تحت آزمایش اچ آی وی قرار داده ایم که موفق شدیم ۷۷ مورد بیمار اچ آی وی کشف کنیم و از ابتلای فرزندانشان جلوگیری کنیم.
وی در پایان بار دیگر بر تابوشکنی در امر آموزش و اطلاع رسانی درباره بیماری ایدز در رسانه های همگانی همچون صدا و سیما تاکید کرد و گفت: این مساله را هفته آینده در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس برای پشتیبانی بیشتر از بیماریابی اچ آی وی در سطح کشور، مطرح خواهد کرد.