با حضور صاحب نظران حوزه زیست فناوری کشاورزی و اندیشمندان علوم اسلامی:
میزگرد " فقه و اخلاق زیست فناوری" از سلسلهنشست های پنجمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی در سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی برگزار شد

میزگردی با موضوع فقه و اخلاق زیست فناوری از سلسله نشست های پنجمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی با حضور دکتر کاظم خاوازی معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، آیت الله تقوی نماینده ولی فقیه در وزارت جهادکشاورزی، آیت الله علی اکبر رشاد رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، آیت الله ابولقاسم علیدوست رئیس انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه قم ، دکتر حکمت نیا معاون مالکیت فکری وزارت دادگستری، خانم دکتر خوش خلق سیما رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و محققان این بخش چهارشنبه ۶ آذر سال جاری در سالن اندیشه سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی برگزار شد.
دکتر خاوازی معاون وزیر و رئیس سازمان هدف از برگزاری این میزگرد را بررسی مباحث کلامی زیست فناوری عنوان داشت و یادآور شد: سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی به عنوان  بزرگترین سازمان تحقیقات کشاورزی کشور پشتیبان بخش کشاورزی است و در معرفی این سازمان، همین بس که هر فرد ایرانی با استفاده از واکسن های موسسه رازی این سازمان در بدو تولد و با تغذیه از ارقام گندم نانی که توسط محققان موسسه های تحقیقاتی این سازمان وارد سفره های آنان می شود از خدمات اثربخش این سازمان در طول حیات خود بهره مند می شوند.
وی با اشاره به توانمندی های تحقیقاتی پژوهشکده ها و موسسه های تحقیقاتی این سازمان بیان داشت: این سازمان دارای ۲۰ موسسه تحقیقاتی و یک پژوهشگاه مهم به نام پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی است که در حقیقت بزرگترین بیوتکنولوژی کشاورزی ایران است و در این میزگرد با حضور دانشمندان این پژوهشگاه، مسائل فنی زیست فناوری تشریح می شود.
دکتر خاوازی از تنظیم سندی تحت عنوان سند زیست فناوری در شورای عالی انقلاب فرهنگی خبر داد و افزود: یکی از مواردی که می تواند به تدوین پایدار این سند و جامعیت آن کمک کند، برگزاری امثال این میزگردهای علمی است که طی آن با حضور صاحب نظران علم کلام و فقه از سویی  و متخصصان بیوتکنولوژی از سویی دیگرموضوع  زیست فناوری از ابعاد مختلف پرداخته شود تا در سایه هم افزایی ایجاد شده، مردم از تصمیمات خدمتگزاران خود منتفع شوند.
بخش دیگر این میزگرد به سخنرانی آقایان آیت الله تقوی نماینده ولی فقیه در وزارت جهادکشاورزی، آیت الله علی اکبر رشاد رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، آیت الله ابولقاسم علیدوست رئیس انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه قم ،دکتر حکمت نیا معاون مالکیت فکری وزارت دادگستری اختصاص یافت.
آیت الله تقوی نماینده ولی فقیه در وزارت جهادکشاورزی این میزگرد را مقدمه ای بر نشست های کاربردی و سودمند در آینده دانست و بیان داشت: لازم است مدیران نظام جمهوری اسلامی در موضوعات علم های جدید و تکنولوژی های نوین به خصوص در مساله تراریخته که دارای موافقان و مخالفان بسیاری است، در چارچوب های موازین اسلامی و شرعی تصمیم گیری نمایند.
وی با انتقاد از آمیختن موضوعات علمی به جهت گیری های سیاسی ها تصریح کرد: هدف از تشکیل میزگردهای مشترک علمی بین پژوهشگران حوزه کشاورزی و اندیشمندان حوزه علمیه، این است که مستندات لازم فقهی و حقوقی برای انجام پروژه های علمی تقویت شود و  از آمیختن بحث های علمی به دیدگاه ها و رویکردهای سیاسی اجتناب شود چرا که اگر با موضوعات علمی، برخورد سیاسی شود ، پیشرفت علمی کشور دچار آسیب خواهد شد.
آیت الله تقوی با تاکید بر ضرورت پیوند بین سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی با حوزه علمیه و علوم اسلامی خاطر نشان ساخت: موضوع شناسی در حوزه زیست فناوری به منظور تبیین شفاف مساله، وظیفه محققان این سازمان است که انتظار می رود با ایجاد ساختاری مجزا به منظور برقراری ارتباط منسجم بین علوم کلامی و علمی، زمینه های لازم برای بررسی های فقهی حقوقی و اخلاقی موضوع زیست فناوری فراهم شود.
نماینده ولی فقیه در وزارت جهادکشاورزی با ابراز امیدواری از تداوم برگزاری این نشست های مشترک، تاسیس اندیشکده معرفتی در ذیل سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی را  با هدف بررسی های فقهی موضوعات جدید تحقیقات کشاورزی خواستار شد.
آیت الله علی اکبر رشاد رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به ضرورت توجه به پژوهش و آموزش در مسائل جدید علمی به ویژه زیست فناوری بیان داشت: آنچه مسلم است در این رشته علمی ما در ابتدای راه هستیم و این سرآغاز، برای حرکت در مسیر صحیح و پیوسته نیازمند سعی علمی قوی است؛ تربیت نیروی انسانی صاحب صلاحیت در این مساله به این اهمیت و گستردگی از دیگر ضروریات مورد توجه برای سیاستگذاران است.
وی با اشاره به ضرورت آگاهی بخشی به عموم مردم پیرامون موضوع زیست فناوری و کاربردهای آن در کشاورزی بیان داشت : موافقان و مخالفان این موضوع در گفت و گو با یکدیگر بعضا دچار فرآیندهای افراط و تفریط می شوند که این امر،  ضرورت توجه به مقوله آگاهی بخشی جامعه و گرفتار نشدن در تبلیغات سوء را بیش از پیش نمایان می سازد.
آیت الله رشاد زیست فناوری را به مانند یک ابزار دو لبه سودمند یا مرگبار توصیف کرد و خاطر نشان ساخت: این تکنولوژی در اختیار رقیبان ما در کشورهای توسعه یافته جهان قراردارد؛ آن چه در این بین اهمیت دارد این است که برای صدور حکم در کاربرد آن در راستای مصحلت مردم و جامعه خود، بررسی اصول هستی شناختی و گزاره های زیست فناورشناختی توامان با یکدیگر ضروری است.
وی با بیان مباحث کلامی پیرامون"اجازه تصرف در طبیعت" بیان داشت: مالکیت ذاتی این عالم  در یک نظام احسن علی و معلولی با خدای تبارک وتعالی است و تکامل موجودات در قالب این نظام اتفاق می افتد؛ اگر تصرفات انسان در این عالم برای مثال دستکاری ژن ها، به صرف اینکه این جهان در تسخیر اراده بشر است بر خلاف این نظام احسن حرکت کند در تقابل با اراده الهی قرار می گیرد.
آیت الله رشاد افزود : صرف قدرت تصرف انسانی نباید توقف در تکامل هستی موجودات این عالم را رقم بزند و  نقش آفرینی بشر در فرآیند توسعه فناوری باید، در خدمت ایجاد تمدن متعالی ، کمک به رشد انسان ها و سیر مراحل کمال طبیعی موجودات به کار گرفته شود.
آیت الله ابولقاسم علیدوست رئیس انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه قم با اشاره به نتایج مقاله ای تحت عنوان "مهندسی ژنتیک و نصوص دینی" بیان داشت : این مقاله و مطالعات متعددی در این باب از جمله شریعت و مهندسی و فناوری ناظر به این هستند که در شریعت ظرفیت لازم برای صدور حکم حرمت یا وجوب فناوری وجود دارد و جواز آن تا صدور احکام در این مساله بستگی دارد به آنچه در اطراف این پدیده رخ می دهد.
وی با اشاره به این موضوع که این مباحث نیازمند ارائه نظرات کارشناسان این رشته دارد بیان داشت: زیست فناوری به لحاظ فقهی و شرعی مشکلی ندارد و در این زمینه منع روشنی وجود ندارد البته باید در امور جانبی این موضوع از کارشناسی متخصصان این علم بهره مند شد، ضمن آنکه اکیدا توصیه می شود نباید سیاست و منافع اقتصادی وارد این جریان شود.
دکتر حکمت نیا معاون مالکیت فکری وزارت دادگستری با تاکید بر لزوم طراحی نظام حقوق زیست فناوری ، موضوع شناسی تا سیاستگذاری و اقناع را مهم ترین کارکرد این نظام برشمرد و افزود: مهم ترین بخش در موضوع زیست فناوری این است که موضوعات به درستی تبیین شود تا بتوانیم بین فقه و حقوق ارتباط برقرار کنیم و این نشست ها می تواند به نزدیک شدن مفاهیم و گفت و گو ها و پیدایش علوم بین رشته ای کمک کند.
وی با مطرح کردن دیدگاه های موافقان و مخالفان فناوری زیستی بیان داشت: عالم را آیت و نشانه الهی دانستن ، امانت دانستن هستی در دست بشر و حق هستی از مواردی است که می تواند در زمینه فناوری زیستی، موضوع ایجاد لوازم فقهی و حقوقی قرار گرفته و از خروجی آن در سیاستگذاری های ملی و طرح مساله در مجامع بین المللی استفاده کرد.
این میزگرد در بخش پنل با ارائه شفاهی مقالات برگزیده پنجمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی تحت عناوین "حق غذا به عنوان حق بنیادین یا کالای راهبردی" ، "اصل جواز تصرف در طبیعت" ، " امکان سنجی اجرای قانون اهم و مهم در تزاحم حقوق"، " مهندسی ژنتیک و نظام احسن"  ادامه یافت و حاضران پیرامون موضوعات مطرح شده به بحث و تبادل نظر پرداختند.

روابط عمومی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی