تعیین اولویت های پژوهش های عصر آهن در پژوهشکده باستان شناسی
.
نخستین همایش بین‌المللی باستان‌شناسی "عصر آهن غرب ایران و مناطق همجوار" با همکاری وزارت میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی ، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگی ، اداره کل میراث فرهنگی استان کردستان و موزه ملی ایران برگزار شد .
روح ا... شیرازی که در این همایش بین‌المللی سخن می گفت با بیان این مطلب افزود :بر این باور هستیم که بدون درک درست از فرهنگ عصرآهن و پراکندگی جغرافیایی محوطه های عصر آهن امکان بازسازی و در کل روند تحولات این عصر امکان پذیز نیست.
رییس پژوهشکده باستان شناسی، خاطرنشان کرد : پژوهشگران حاضر در این همایش گام بزرگی برای برطرف کردن خلاء های اطلاعاتی در این عصر برداشته‌اند زیرا که پرسش های مبتنی بر داده‌های اساسی و کلیدی عصر آهن قطعاً می‌تواند به روشن تر شدن این وضعیت کمک کند.
شیرازی تصریح کرد : در حال حاضر عمده پژوهش ها مربوط به عصر آهن در حوزه غرب ایران قرار دارد که در برخی از آنها کاوش های دامنه دار و مستمر باستان شناسی انجام می گیرد و در برخی نیز محوطه های کمتر شناخته شده مانند زیویه با وجود معروفیت فراوان، هنوز کار چندانی انجام نگرفته است.
او با بیان اینکه عصر آهن در ایران یکی از دوره های مهم ، سرآغاز تغییرات بنیادین و جغرافیایی کشور در ابعاد مختلف است اظهار داشت: تغییرات انجام گرفته در عصر آهن زمینه‌های لازم را برای به وجود آمدن فرهنگ مناسب مهیا کرده است.
وی با اشاره به اینکه در دوره آهن با خلاء فرهنگی روبرو هستیم افزود: یکی دیگر از چالش‌های جدی در بخش پژوهش های عصر آهن یکسان سازی گاهنگاری است که باید با روشن کردن ابعاد مختلف گاهنگاری و یکسان سازی ، جدول قابل قبولی برای گاهنگاری تنظیم کنیم و برای همه به عنوان ملاک مورد استفاده قرار گیرد.
رئیس پژوهشکده باستان شناسی در ادامه از انجام مطالعات جدید رادیوکربن در محوطه هایی که مطالعات باستان شناسی از قبل روی آن انجام گرفته خبر داد و گفت: باید مطالعات در این محوطه‌ها به روز رسانی شود.
شیرازی با بیان اینکه از هر اقدام مشترکی که با کمک زبان شناس ها برای تقویت بازشناسی فرهنگی عصر آهن انجام شود استقبال می‌کنیم، اظهار داشت: یکی از مشکلات این بخش کمبود داده‌های اقلیم دیرین شناسی است، ضمن اینکه در دریاچه زریوار و برخی مناطق غرب مطالعاتی صورت گرفته اما هنوز جای کار بسیاری دارد.
ارسال ۴۷مقاله به دبیر خانه همایش
یوسف حسن زاده دبیر علمی همایش گفت: ۴۹مقاله علمی رسیده به این همایش در ۲جلد کتاب شامل ۱۷مقاله انگلیسی و ۳۲ مقاله فارسی به چاپ رسیده است.
او افزود: مقالات «عصر آهن فلات ایران ؛دانسته ها ، چالش ها و چشم انداز ها »، «پیشنهادی برای آغاز عصر آهن در نیمه غربی فلات ایران از دیدگاه مطالعات باستان شناسی ایلام» ، «نقد بازنگری میشل دانتی در ارتباط با گاهنگاری دوره گذر از عصر مفرغ به عصر آهن »،«عصر آهن در غرب فلات ایران ؛بحثی دامه دار »، «مروری بر مفرغ های لرستان» ، «نماهای آجر لعابدار از آشور در موزه آسیای برلین در بافت آجر های لعابدار شمال غرب ایران »و ... طی نشست های تخصصی در دو روز توسط باستان شناسان ارایه شد .
علی اکبر وحدتی دیگر دبیر علمی این همایش تصریح کرد : در این همایش بزرگترین متخصصان عصر آهن از داخل و خارج کشور از جمله ۹ باستان شناس خارجی حضور داشتند .
نمایش ۲۸۹اثر تاریخی از کاوش های ملی باستان شناسی
افتتاح نمایشگاه «آثار شاخص عصر آهن در موزه باستان شناسی سنندج » با همکاری موزه ملی ایران از برنامه‌های جانبی این همایش بود که به مدت یک ماه در محل موزه سنندج برپاست و علاقه مندان می توانند از این موزه بازدید کنند.
جبرئیل نوکنده رییس موزه ملی ایران و عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در خصوص این نمایشگاه گفت : ۲۸۹ اثر که بیشتر آنها از کاوش‌های ملی باستان شناسی به دست آمده و ۲۳ اثر از موزه ملی ایران در این نمایشگاه به معرض نمایش در آمده است
این نمایشگاه نخستین نمایشگاه تخصصی مربوط به عصر آهن در غرب کشور است که آثار مربوط به مقطع سه هزار و ۲۰۰ سال پیش تا ۲ هزار و ۷۰۰ سال پیش در آن دیده می‌شود.
این آثار از محوطه‌های مهمی همچون حسنلو، بسطام، زیویه، محوطه‌های شناخته شده دوره عصر آهن بویژه فرهنگ مانا که در جغرافیای کردستان یافته‌های بسیار مهمی از آن به دست آمده، تشکیل شده است.
تداوم منظم و هدفمند همایش‌های تخصصی باستان‌شناسی ایران
شرکت‌کنندگان، در بیانیه پایانی این همایش که توسط مهرداد ملک زاده باستان‌شناس قرائت شد خواستار تداوم منظم و هدفمند همایش‌های تخصصی باستان‌شناسی ایران به‌ویژه در حوزه عصر آهن شدند.
همچنین شرکت کنندگان در این همایش خواستار سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی علمی و فرهنگی برای پژوهش‌های پرسش‌محور مربوط به باستان‌شناسی عصر آهن ایران شدند.
در بیانیه پایانی این همایش آمده است به دلیل کمبود اطلاعات باستان شناختی از مناطف درونی‌تر فلات به‌ویژه شرق ایران در قیاس با لبه غربی فلات انجام پژوهش‌های هدفمند در این مناطق و ایجاد پوشش یکسان باستان‌شناختی در حوزه‌های مختلف جغرافیایی مورد توجه بیشتر قرار گیرد.
همکاری بیشتر با پژوهشگران بین‌المللی متخصص در این حوزه فرهنگی و تعامل بیشتر برای هم‌افزایی دانش و ارتقای جایگاه باستان‌شناسی ایران از دیگر تاکیدات شرکت‌کنندگان در بیانیه پایانی این همایش بود.