از جمله اهداف گروه پژوهشی تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه معارف اسلامی بازخوانی تاریخ صدر اسلام با رویکردهای مختلف است. تبیین گزارشی تاریخ صدر اسلام با تاکید بر بررسی نکات اخلاقی و تربیتی نیز در این راستا مورد اهتمام قرار گرفته و بر این اساس انتشار کتابی با عنوان «تاریخ صدر اسلام با رویکرد اخلاق نبوی» ضرورت یافت.

این پژوهه با هدف تبیین جایگاه اخلاقی پیامبر صلّی الله علیه و آله با بهره‌گیری از روش تاریخ‌نگاری سامان یافته است.  خانم دکتر نیکو دیالمه عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام و نگارنده کتاب سعی کرده است تلاش های حضرت برای تعالی انسانیت در پرتو بندگی خدای متعال را بررسی کند و تمایز ماهووی پیامبر صلّی الله علیه و آله با دیگر سیاست‌مداران و سلاطین را نشان دهد.

بنابر این باید توجه داشت که این جستار به هیچ وجه برای بازنمایی جامع تمامی گزاره‌های اخلاقی در تاریخ صدر اسلام و حیات پیامبر صلّی ‌الله علیه و آله سامان نیافته است. بلکه برخی از مهم‌ترین گزاره‌های اخلاقی در تاریخ زندگانی پیامبر صلّی الله علیه و آله برای مخاطب بررسی شده است. باید توجه داشت که «قابل ‌فهم بودن»، «سودمندی» و «قابلیت الگوبرداری» از مهم‌ترین معیارهای گزینش گزاره‌ های اخلاقی در حیات پیامبر صلّی الله علیه و آله برای دانشجویان است.  اگر به این شاخص توجّه نشود، ممکن است مخاطب دچار درک ناقص شود که در این صورت ممکن است آسیب­های معرفتی جبران‌ناپذیر یا دیراصلاح به‌دنبال داشته و حتّی عامل شکل گیری شُبهه در ذهن او گردد.

نگارنده در مقدمه کتاب یادآور می شود که این کتاب درصدد است تا نشان دهد: کدامین رفتارها و سجایای والای رسول خدا صلّی الله علیه و آله قلب ها را به جای سرزمین­ها فتح کرد و از اسباب مهم گسترش اسلام در جوامع بشری شد؟

رسول خدا صلّی الله علیه و آله چگونه شاخصه های منش موحدانه و تفاوت آن با زندگی غیرتوحیدی را در فرصت بیست و سه ساله رسالت خود، تبیین کرد؟ چرا و چگونه پس از رحلت پیامبر صلّی الله علیه و آله جامعه دینی به ناهنجاری های جاهلیت بازگشت و چگونه اهل بیت علیهم السلام صیانت از میراث انبیای عظام را در سرلوحه حیات خود قرار دادند؟

فصل اول این کتاب به مروری گذرا بر تاریخ انبیای سلف پرداخته و درصدد است تا گوشه ای از خصلت های والا و همت های بزرگ آنان را در مسیر آگاهی بخشی به جامعه را بازنمایی کند. فصل دوم با مروری بر پیشینه شخصیتی خاتم الانبیاء صلّی الله علیه و آله به تبیین رویدادها تا هجرت می پردازد تا اولین گام های استوار و خستگی ناپذیر پیامبر رحمت و ویژگی های اثرگذار او در راه آگاهی و تربیت انسان را نشان دهد.

فصل سوم و چهارم به مهم ترین بخش دعوت توحیدی رسول خدا صلّی الله و اله از هجرت تا رحلت اختصاص یافته است. واکاوی سبک زندگی و منش والای رسول خدا در جایگاه یک حکمران، در کنار بازشناسی رفتار یاران و ریشه یابی جریان های مخالف، از مهم ترین بحث های این دو فصل است.

فصل پنجم درصدد تحلیلی بسیار اجمالی از حوادث نیم قرن پس از حیات پیامبر اسلام، یعنی سال های ۱۱ تا ۶۰ هجری است تا نشان دهد که چگونه اهل بیت چگونه توانستند شخصیت واقعی پیامبر را برای جویندگان حقیقت زنده نگه دارند.

گروه پژوهشی «تاریخ و تمدن اسلامی» دانشگاه معارف اسلامی منتظر نظرات و پیشنهادهاى صاحب‏نظران، اساتید و دانشجویان گرامى در برطرف کردن کاستیهاى احتمالى کتاب است. از این­رو خواهشمند است با ارائه دیدگاه­های خود ما را در رفع نواقص و ارتقای کتاب یاری بخشید. شماره تلفن این گروه: ۳۲۱۱۰۲۳۴-۰۲۵ و صندوق پستی: ۶۱۷۳-۳۷۱۵۵ آماده دریافت دیدگاه­های شما بزرگواران است.

علاقه­مندان به این کتاب می­توانند این کتاب را از مدیریت پخش دفتر نشر معارف: قم، خیابان شهدا، کوچه ۲۳، تلفن و نمابر: ۳۷۷۴۰۰۴ و یا فروشگاه­های پاتوق کتاب سراسر کشور تهیه نمایند. و یا به نشانی الکترونیکی: E-mail:info@ketabroom.ir و پایگاه اینترنتی: www.ketabroom.ir مراجعه کنند.