آریا الستی؛ معاون سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد ملی نخبگان با اشاره به دیدار سالانه نخبگان و مستعدان‌برتر با مقام‌معظم‌رهبری، گفت: در این دیدارها علاوه بر رهنمودهای رهبر معظم‌انقلاب، نخبگان و مستعدان‌برتر بعضاً به نکات بسیار مهمی اشاره می‌کنند که می‌تواند افق‌های تازه‌ای پیشروی مسیر بنیاد ملی نخبگان قرار دهد.

وی افزود: بنیاد ملی نخبگان در آینده‌ای نزدیک تلاش دارد در نشست‌های تخصصی با این افراد، نظرات و ایده‌های مطرح‌شده توسط آنان را بررسی کند.

الستی در ادامه به محورهای سخنان رهبر معظم‌انقلاب اشاره کرد و ادامه داد: سند راهبردی کشور در امور نخبگان، مصوب شورای‌عالی‌انقلاب ‌فرهنگی و اجرایی‌سازی آن همواره یکی از تاکیدات مقام‌معظم‌رهبری است؛ بطوریکه ایشان در دیدار اخیر با جامعه نخبگانی فرمودند اگر این سند به درستی و دقیق اجرایی می‌شد، بسیاری از نقدهایی که امروز توسط نخبگان و مستعدان‌برتر مطرح می‌شود، اصلاً موضوعیت پیدا نمی‌کرد.

معاون سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان اظهار داشت: این سند برای کل کشور است و نه فقط برای بنیاد ملی نخبگان؛ در واقع در سند راهبردی کشور در امور نخبگان، همه دستگاه‌های اجرایی و همچنین شورا‌ی‌عالی‌انقلاب‌فرهنگی وظایفی دارند؛ در این بین، بنیاد ملی نخبگان نیز به عنوان نهادی مهم و راهبر، در این سند نقش مهمی را بر عهده دارد.

وی اضافه کرد: در این سند، شورا‌ی‌عالی‌انقلاب‌فرهنگی باید گزارش عملکرد دستگاه‌های اجرایی را از بنیاد ملی نخبگان مطالبه کند و سپس براساس آن ارزیابی کلانی از این عملکردها داشته باشد.

الستی اضافه کرد: پیش از تغییر ساختار سازمانی بنیاد ملی نخبگان، ستاد اجرایی‌سازی سند راهبردی کشور در امور نخبگان در این بنیاد فعال بود که وظیفه آن زمینه‌سازی برای اجرایی‌سازی سند بر مبنای مشارکت دستگاه‌‎های اجرایی بود. این بخش گرچه در ابتدا نتوانست به نتیجه قابل‌توجهی در تعامل با دستگاه‌های اجرایی برسد اما در ادامه با قرار دادن بند ث ماده ۶۴ در برنامه ششم توسعه توانست نقش‌ خوبی ایفا کند. طبق این بند، دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط وظیفه دارند ماموریت و وظایف خود را در حوزه نخبگان متناسب با سند راهبردی کشور در امور نخبگان احصاء کرده و برای اجرایی‌سازی آن برنامه‌ریزی و نتیجه را به بنیاد ملی نخبگان اعلام کنند تا این بنیاد نیز ضمن بررسی این داده‌ها، نتایج را به شورای‌عالی‌انقلاب‌فرهنگی و مجلس‌شورای‌اسلامی ارائه دهد.

معاون سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان یادآور شد: در سال اول به جز ۵ دستگاه، همه نهادها و دستگاه‌ها با بنیاد ملی نخبگان همکاری کردند که نتایج در قالب کتابچه میثاق‌نامه که حاوی برنامه‌ها و تعهدات اعلام‌شده توسط دستگاه‌های مذکور بود، به خودِ دستگاه‌ها و همچنین مجلس‌شورای‌اسلامی ارائه شد. در سال جاری نیز میزان پیشرفت‌کار به بنیاد ملی نخبگان گزارش شده که در حال‌حاضر بنیاد در حال جمع‌آوری و دسته‌بندی این اطلاعات برای ارائه به مجلس‌شورای‌اسلامی و شورای‌عالی‌‌انقلاب‌فرهنگی است.

وی تصریح کرد: برای نیل به اهداف تعیین‌شده در حوزه نخبگان و تحقق فرمایشات رهبرمعظم‌انقلاب در این حوزه، توجه به سند راهبردی کشور در امور نخبگان و انجام امور بر مبنای آن، یکی از ملزوماتی است که همه دستگاه‌های ذی‌ربط حتی بنیاد ملی نخبگان و شورای‌عالی‌انقلاب‌فرهنگی باید به آن عمل کنند. علاوه بر آن، دستگاه‌ها باید بدانند عمل بر مبنای محورهای این سند، نه‌تنها اقدامی اضافه بر کارهای سازمانی آنها نیست بلکه در جهت ارتقاء و توسعه سازمان‌ها و دستگاه‌های مربوطه در مسیر انجام رسالت‌های ذاتی است.

الستی تاکید کرد: اجرایی‌سازی سند راهبردی کشور در امور نخبگان به معنای بی‌نیازی آن از اصلاح نیست؛ به عبارت بهتر، به دلیل تغییر شرایط و به وجود آمدن چالش‌ها و موضوعات جدید در حوزه نخبگان بعضاً نیاز به اصلاح این سند حس می‌شود اما این نکته نباید به معنی متوقف‌شدن روند اجرایی‌سازی آن باشد. در واقع، تاخیر در اجرایی‌سازی سند راهبردی کشور در امور نخبگان به بهانه بازنگری آن، روند حرکتی کشور در مسیر نخبگان را متوقف می‌کند.

معاون سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان تصریح کرد: برای اجرایی‌شدن هر سندی در کشور باید در وهله اول فرآیندها به درستی و دقیق تدوین شوند تا در اثر تحولات مدیریتی و به دلیل فقدان‌حافظه سازمانی ساختار مدیریتی کشور، اجرایی‌شدن اسناد دچار خلل نشود.

الستی با اشاره به سخنان رهبرمعظم‌انقلاب در دیدار با نخبگان و مستعدان‌برتر و تاکید ایشان بر پرهیز از بددلی در جنبش علمی کشور، اظهار داشت: نباید به بهانه وجود برخی مشکلات و کاستی‌ها، این جنبش را کوچک و اصل آن را زیر سوال برد. باید دانست، هر ملتی در سیر جنبش علمی خود دچار اختلالات و اشتباهات سهوی و عمدی از سوی افراد کم‌‎توجه و یا حتی مغرض می‌شود اما این موضوع نباید دست‌انداز مسیر پیشرفت‌های علمی باشد.

وی در ادامه به موضوع تنوع ساحت نخبگانی به عنوان یکی از تاکیدات رهبر‌معظم‌انقلاب اشاره کرد و گفت: نخبه در هر حوزه‌ای که فعال باشد، باید آثار او مورد توجه  قرار بگیرد چراکه توجه به یک حوزه خاص و یا یک دانشگاه خاص در نظام و جامعه نخبگانی مضرات بسیاری در پی دارد. علاوه بر آن، فرهنگ نیز باید دوشادوش علم مورد توجه باشد چراکه به تعبیر رهبرمعظم‌انقلاب، علم بدون فرهنگ منتج به بمب اتم می‌شود.

معاون سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان در ادامه بیان کرد: یکی از دانشمندان مسیحی و فلسطینی به یکی از رهبران کاتولیک که به مسلمانان توهین کرده بود، در قالب نامه‌ای پاسخ داد که در زمان کاروانسالاری مسلمانان و تمدن اسلامی در علم و فناوری، علی‌رغم تمام توسعه‌ها که در زمینه‌های علمی، فرهنگی، ادبی، نجوم و غیره محقق شد، هرگز تجهیزات و ادوات جنگی و نظامی رشد و توسعه نیافت. به عبارت دیگر، مسلمانان شمشیر گرفتند و شمشیر پس دادند اما در نقطه مقابل، در زمان کاروانسالاری غرب در علم، پیکان رشد علم و فناوری در حوزه تجهیزات نظامی و دفاعی بود و حتی بسیاری از پیشرفت‌های علوم دیگر نیز سرریز توسعه ادوات جنگی بود. این رویه به خوبی بیانگر نقش فرهنگ در علم است.

وی با اشاره به اینکه علوم انسانی در وهله اول به عنوان یک «علم» اصالت دارد، یادآور شد: در زمان تمدن ایرانی-اسلامی، فرهنگ سینه‌به‌سینه منتقل می‌شد و شاخص‌های فرهنگی جامعه به خوبی مشهود بودند. به همین دلیل تمام پیشرفت و توسعه علمی و فناوری از معماری تا نحوه مصرف انرژی بر مبنای فرهنگ انجام می‌گرفت؛ بنابراین نمی‌توان و نباید یک ادیب را از چرخه نخبگانی حذف کرد چراکه حذف فرهنگ سبب نارکارآمدی علم خواهد شد. در واقع، برای تربیت یک دانشمند کاردانِ متعهد، علاوه بر آموزش‌های علمی، باید آموزش‌های فرهنگ نیز مورد توجه قرار بگیرند.

معاون سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان در ادامه بر لزوم توسعه دیپلماسی عمومی از منظر رهبر انقلاب اشاره کرد و گفت: گرچه مخاطب رهبری‌معظم در موضوع دیپلماسی عمومی نخبگان، خودِ نخبگان بودند و ایشان بر هم‌افزایی و ارتباطات علمی با نخبگان منطقه، حوزه مقاومت، جهان اسلام و حتی جهان تاکید داشتند اما باید دانست این دیپلماسی نیازمند زیرساخت‌هایی است که لازم است به همت دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط فراهم شود تا فرد نخبه بتواند با یکی از همترازان خود در جهان دیدار و تعامل کند.

الستی یادآور شد: موضوع دیپلماسی عمومی نخبگان یکی از موضوعات مورد تاکید سند راهبردی کشور در امور نخبگان است تا جاییکه ۹ اقدام ملی از ۷۰ اقدام این سند به این حوزه و نقش دستگاه‌ها و نهادها در آن اشاره دارد.

وی در پایان با بیان اینکه رهبرمعظم‌انقلاب همواره بیش از هر مسئول دیگری حامی نظام نخبگانی و جامعه نخبگانی بوده‌اند، خاطرنشان کرد: دیدار سالانه نخبگان با رهبرمعظم‌انقلاب فرصتی مغتنم است که هر ساله نصیب نظام نخبگانی و جامعه نخبگانی شده و افق‌های روشنی را باز می‌کند. استفاده درست و بهینه از این فرصت می‌تواند در کمترین زمان ممکن کشور را به اهداف تعیین‌شده در حوزه نخبگان برساند.