مدیرگروه رشته مهندسی پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر گفت: با توجه به رشد روزافزون فناوری و هوش مصنوعی، بخش عظیمی از آینده سیستم پزشکی و درمان در دست مهندسان پزشک است.

تولید اندام‌های مصنوعی به‌ویژه رگ مصنوعی، استخوان مصنوعی و پیشرفت‌های فناورانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر در حوزه مهندسی پزشکی در سال‌های اخیر که نویدبخش آینده‌ای روشن در برداشتن گام‌های بلند خودکفایی و صادرات تجهیزات پزشکی است، ما را بر آن داشت تا با سیدایمان موسویان مدیرگروه رشته مهندسی پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر گفتگو کنیم.

رشته مهندسی پزشکی را معرفی کنید و اینکه این رشته چه گرایش‌هایی دارد؟

موسویان: مهندسی پزشکی علم کاربرد اصول مهندسی و فناوری و مفاهیم طراحی در حیطه علوم پزشکی و بیولوژی برای اهداف سلامت جامعه است. این رشته سعی در پرکردن شکاف بین مهندسی و پزشکی دارد. در واقع هدف این رشته ترکیب‌کردن مهارت‌های طراحی و حل مسائل مهندسی با علوم پزشکی و بیولوژیکی است. نتیجه این تعامل، پیشبرد سلامت افراد جامعه از طریق تشخیص و درمان بیماری‌ها و همچنین ارتقای کیفیت زندگی افراد سالم خواهد بود. این رشته در ایران و در ابتدا با گرایش بیوالکتریک مطرح شد و سپس گرایش‌های بیومکانیک، بیومتریال و بالینی به مجموعه گرایش‌های فعال این رشته در دانشگاه‌ها اضافه شدند.

بازار کار رشته مهندسی پزشکی به چه صورتی است؟

موسویان: حوزه فعالیت‌های یک مهندس پزشک در گام نخست در زمینه بهره‌برداری، تعمیر، پشتیبانی، مشاوره خرید، نگهداری و کالیبراسیون دستگاه‌های پزشکی قرار می‌گیرد. در مرحله بالاتر فعالیت در زمینه توسعه، ارتقا و بهبود دستگاه‌های پزشکی قرار دارد. مورد دیگر طراحی و ساخت تجهیزات پزشکی است که به نظر من این زمینه یعنی مهارت و تسلط در طراحی و ساخت، هدف عالی‌ای است که به بیماران و سیستم درمان کمک‌های فراوان و شایان توجهی خواهد کرد.

واحد خمینی‌شهر از چه سالی در این رشته دانشجو گرفته و دارای چه مقاطع تحصیلی است؟

موسویان: رشته مهندسی پزشکی از سال ۱۳۸۷ در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر پذیرش دانشجو داشته و اکنون در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجویان این رشته در دانشگاه خمینی‌شهر مشغول به تحصیل هستند.

چه گرایش‌هایی از رشته مهندسی پزشکی در واحد خمینی‌شهر ارائه می‌شود؟

موسویان: در مقطع کارشناسی گرایش‌های بیوالکتریک و بیومکانیک وجود دارد و برای ورودی‌های سال ۹۸ مجوز گرایش بالینی نیز اخذ شده و در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری به ترتیب گرایش‌های بیوالکتریک و بیومکانیک ارائه می‌شود.

امکانات آزمایشگاهی، کارگاهی واحد خمینی‌شهر چگونه است؟

موسویان: رشته مهندسی پزشکی در واحد خمینی‌شهر مجهز به آزمایشگاه فیزیولوژی با تجهیزات و امکانات به‌روز، کارگاه تجهیزات پزشکی و دستگاه تحقیقاتی powerlab برای ثبت سیگنال‌های پزشکی و انجام فعالیت‌های پژوهشی است. همچنین با خرید دیگر تجهیزات ثبت سیگنال‌های پزشکی، به‌زودی کارگاه ثبت و پردازش سیگنال‌های پزشکی نیز در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر راه‌اندازی می‌شود.

آیا امکان تحصیل داوطلبان با دیپلم تجربی نیز در این رشته در دانشگاه وجود دارد؟

موسویان: اکنون بیش از ۵۰ درصد ورودی رشته مهندسی پزشکی در واحد خمینی‌شهر دانش‌آموزان با دیپلم تجربی هستند که با بهره‌مندی از استادان توانمند علوم پایه، در این دانشگاه مشغول به تدریس هستند. پایه لازم ریاضی و فیزیک این دانشجویان برای تحصیل در رشته مهندسی فراهم می‌شود.

چه برنامه‌هایی برای دانشجویان این رشته در راستای توانمندسازی درنظر گرفته‌اید؟

موسویان: در راستای مهارت‌آموزی و توانمندسازی دانشجویان رشته مهندسی پزشکی فعالیت‌های زیادی انجام گرفته و مواردی هم در حال برنامه‌ریزی است. به‌عنوان مثال در نیم‌سال گذشته چند دوره کارگاه تعمیر تجهیزات پزشکی برگزار شد که با استقبال و رضایت دانشجویان همراه بود و همچنین در راستای حمایت از طرح‌ها و ایده‌های دانشجویی در اسفند ماه ۹۷ نخستین دوره استارت‌آپ‌ویکند مهندسی پزشکی دانشگاه برگزار شد و خروجی آن استقرار ایده‌ها و طرح‌های برتر در مرکز رشد دانشگاه برای ساخت نمونه اولیه و تجاری‌سازی بود.

اکنون در حال برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی نشریه تخصصی رشته مهندسی پزشکی و ادامه برگزاری کارگاه‌های آموزشی با تنوع بیشتر توسط انجمن علمی گروه مهندسی پزشکی هستیم. این انجمن متشکل از مجموعه‌ای از دانشجویان پرتلاش و نخبه این رشته است و حقیقتاً یکی از فعال‌ترین انجمن‌های دانشگاه محسوب می‌شود.

دانشجویان این رشته برای موفقیت چه توانمندی‌هایی باید کسب کنند؟

موسویان: مطمئناً داشتن دانش قوی پزشکی (فیزیولوژی، آناتومی، فیزیک پزشکی) نقش مهمی در موفقیت در رشته مهندسی پزشکی دارد. مورد دیگر آشنایی با زبان‌های برنامه‌نویسی و نرم‌افزارهای تخصصی مانند MATLAB و Python و تقویت زبان انگلیسی است که به دانشجویان رشته مهندسی پزشکی توصیه می‌شود. همچنین تقویت پایه ریاضیات در فهم مسائل مهندسی چه در مقطع کارشناسی و چه در تحصیلات تکمیلی بسیار حائز اهمیت است.

سخن پایانی

موسویان: با توجه به رشد روزافزون فناوری و هوش مصنوعی،  قطعاً بخش عظیمی از آینده سیستم پزشکی و درمان در دست مهندسان پزشک و وابسته به تولیدات علمی این مجموعه است؛ لذا به شرط علاقه و پشتکار می‌توان آینده روشنی را برای فعالان این رشته تحصیلی متصور بود.