«نشست افسانه به مثابه ادبیات کودک» برگزار شد
.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، شهرام اقبالزاده محقق حوزه ادبیات کودک در این نشست به آثار اندیشمندانی که آرای مختلفی درباره افسانهها دارند، اشاره کرد و گفت: نویسندهای چون ماکسیم گورکی اهمیت تخیل و افسانه را در شکلبخشی به ادبیات کودک مورد تائید قرار میدهد اما همسرش لنین، افسانهها و قصههای عامیانه را برابر با خرافه میداند.وی در ادامه به آثار ژولیا کریستوا اشاره کرد و گفت: او به شکلی اندوهگین و نوستالژیک بر این باور است که ما زندگی ذهنی و فرهنگی گذشته خود را از دست دادهایم و این موضوع ما را با یک وضعیت دردناک روبرو می کند بنابراین دهانها باید دوباره به گفتن قصه باز شود.
اقبالزاده نگاههایی که ارزش افسانه را انکار میکند ناشی از نگاههای تند و غیرواقعگرا عنوان کرد.
ضبط افسانه ها را با شعار و درس اخلاقی تلفیق نکنیم
افشین نادری محقق فرهنگ عامه نیز در ادامه این نشست به چگونگی ثبت و ضبط قصههای عامیانه و وفاداری به محتوای مستند آنها اشاره کرد.
وی در یک مرور انتقادی به کتابهایی چون چهل قصه منوچهر کریمزاده، فرهنگ افسانههای عامیانه رضا خندان و علیاشرف درویشیان و... اشاره کرد و ویرایش و تغییر محتوای قصهها را امری غیر علمی شمرد.
نادری تاکید کرد: در ثبت و ضبط افسانهها باید از شعار و درس اخلاقی فاصله داشت.
افسانهها و قصهها مهمترین پل برای پیوند کودکان با حوزه عمومی
در پایان این نشست علیرضا حسنزاده رییس پژوهشکده مردم شناسی گفت: قصه های عامیانه دارای کارکردهای فراوانی اند که در یکی از آنها عاملیت گروههایی چون کودکان و زنان در بازسرایی قصهها و افسانهها است، بر این اساس گروههای یادشده از حالت بیصدا به حالت گروههایی صاحب صدا و بیان گفتمانی و انتقادی تبدیل میشوند
این مردم شناس، در ادامه سخنان خود با رجوع به کتاب "خویش کودک و جهان افسانه،" افزود: در تفسیر کودکان از افسانههای ایرانی میتوان با تنوع فرهنگی و تنوع تفسیر کودکان، باززایی و بازسرایی هرمونتیک و تبدیل میراث فرهنگی و روایی به یک تجربه زنده روبرو شد.
او با بیان اینکه افسانهها و قصهها مهمترین پل برای پیوند کودکان با حوزه عمومی است، عنوان کرد: کودکان به کمک افسانهها یاد میگیرند که چه اندازه دارای ارزش و احترام هستند.
حسن زاده درادامه سخنان خود بر این موضوع تاکید داشت که میراث فرهنگی و تمدنی ما زمانی زنده است که کودکان امروز در بازآفرینی و باززایی معنایی آن مشارکت داشته باشند،به عبارت دیگر بدون مشارکت کودکان در خلق معانی جدید و پویا از میراث فرهنگی گسست نسلی رخ داده و میراث فرهنگی از تجربهای زنده به تجربه مرده و جامد تبدیل میشود.
رییس پژوهشکده مردم شناسی یادآور شد: ساخت آینده با توجه به کودکان امروز و جایگاه گفتمانی آنان در پیوند با میراث فرهنگی ممکن خواهد شد.