برنامه راهبردی پژوهشگاه نیرو در حوزه احداث نیروگاه‌های تبدیل پسماند به انرژی به عنوان راهکار اجرایی برون رفت از معضل محیط زیستی در استان‌های شمالی کشور
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه نیرو، روز دوشنبه اول مهرماه ۹۸ جلسه مشترک نمایندگان مجلس شورای اسلامی و معاون وزیر نیرو، نماینده سازمان محیط زیست، نماینده سازمان برنامه و بودجه، مدیر عامل شرکت مادر تخصصی مدیریت ساخت و تهیه کالای آب و برق (ساتکاب) و مدیران ارشد پژوهشگاه نیرو در خصوص مدیریت پسماندها در استان‌های شمالی کشور برگزار گردید.
در این جلسه دکتر طاهایی (رئیس کارگروه پسماند سازمان برنامه و بودجه کشور) به معضلات مدیریت پسماند در کشور به ویژه شهرهای شمالی اشاره کردند و ضمن اشاره به تجربیات موفق بین‌المللی و ملاحظات اجرایی آن به ویژه در کشورهای اروپایی، معضل مدیریت زباله روزانه و معضل زباله‌های دپوشده سال‌های گذشته را دو دغدغه اصلی کشور در استان‌های شمالی بیان داشتند و خواستار همکاری و همدلی مسئولان در رفع این معضل شدند. ایشان در بخشی از سخنان خود خواستار افزایش نرخ خرید برق تولیدی از نیروگاه‌های تبدیل پسماند به انرژی توسط وزارت نیرو به لحاظ اهمیت مسائل زیست‌محیطی این نوع نیروگاه‌ها شدند و درخواست داشتند با حمایت مجلس و راهبردهای وزارت نیرو و پژوهشگاه نیرو و همکاری‌های بین سازمانی، نسبت به تکمیل پروژه‌های در حال انجام و احداث نیروگاه‌های جدید تبدیل پسماند به انرژی در شمال کشور اقدام گردد.
در این جلسه مهندس مهدی رضایی، مجری طرح توسعه فناوری‌های انرژی زیست‌توده پژوهشگاه نیرو، برنامه راهبردی پژوهشگاه نیرو با حمایت شرکت مادر تخصصی ساتکاپ برای بومی‌سازی فناوری‌های تبدیل پسماند به انرژی و اجرای یک پایلوت با همکاری بخش خصوصی و حمایت‌های دولتی را ارائه نمودند.
مهندس رضایی با بیان مشکلات مدیریت پسماند در کشور، به هرم مدیریت پسماند در دنیا اشاره داشتند و موفقیت کشور در اجرای پروژه‌های استحصال انرژی از پسماند را منوط به رعایت این هرم دانستند. ایشان در ادامه به امضای تفاهم‌نامه همکاری میان پژوهشگاه نیرو، شرکت گروه مپنا و شرکت گروه پترو انرژی شهر (متعلق به بانک شهر) در هفته پژوهش سال ۹۷ اشاره کرد و گفت این تفاهم‌نامه با محوریت توسعه فناوری‌های اولویت‌دار استحصال انرژی از پسماند و احداث نیروگاه مشترک منعقد گردید و بر اساس آن
گروه همکاری (کنسرسیوم) مدیریت و تبدیل پسماند به انرژی
تشکیل گردیده است.
وی به مدل مالی و مدل فنی پژوهشگاه نیرو در این زمینه اشاره کرد و گفت: این مدل آماده شده است و قرار است به زودی اجرا شود و با توجه با اینکه در خصوص تامین مالی طرح مشکلاتی وجود دارد لازم است از کمک‌های دولتی و اعتبارات قانونی در این استفاده شود.
وی دستاوردهای اجرای این مدل را چنین بیان نمود:
• کاهش هزینه‌های اجرای طرح تا حدود ۶۰% سرمایه‌گذاری انجام شده در پروژه اول از طریق بومی‌سازی و ساخت داخل
• کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به میزان متوسط ۸۰۰۰ تن معادل دی اکسید کربن در سال در مقایسه با نیروگاه‌های تولید برق متعارف
• قابلیت بومی سازی بیش از ۶۰ درصد در اجرای اولین پروژه و ۱۰۰ درصد پس از سال‌های دوم و سوم از اجرای اولین پروژه
• کاملاً دوستدار محیط زیست با حداقل انتشار آلایندگی
• کاهش میزان دفن زباله به حدود ۱۰ درصد زباله ورودی
• تولید برق و حرارت و کود کمپوست حاصل از مواد هضم شده
ایشان در ادامه برنامه پژوهشگاه نیرو در اجرای پروژه اول تبدیل پسماند به انرژی در کشور (کوتاه مدت) را مشارکت در انتخاب و انتقال فناوری مناسب، تسهیل‌گری در حل موانع اجرایی (از جمله مباحث تامین مالی، سیاستگذاری و ...)، مدیریت دانش در کلیه مراحل اجرای پروژه و جلب مشارکت حداکثری کلیه ذینفعان بیان نمود.
وی برنامه پژوهشگاه نیرو در اجرای پروژه‌های تبدیل پسماند به انرژی در کشور (بلند مدت) را مشارکت در تحقیق و توسعه موضوعات فناورانه این حوزه، بومی‌سازی تجهیزات اصلی نیروگاه تبدیل پسماند به انرژی، نظارت عالیه بر مراحل احداث و بهره‌برداری نیروگاه تبدیل پسماند به انرژی، ارائه خدمات فنی و مهندسی به منظور انتخاب فناوری مناسب تبدیل پسماند به انرژی بر اساس جغرافیای محل احداث، توسعه فضای کسب و کار مرتبط با موضوع و توسعه مراکز آزمایشگاهی مرتبط با موضوع بیان داشت.
دکتر قاضی زاده رئیس پژوهشگاه نیرو با اشاره به بخشی از سخنان مهندس رضایی، بیان داشتند که پژوهشگاه نیرو آمادگی تکنولوژیک موضوع تبدیل پسماند به انرژی در کشور را داراست و با ظرفیت‌هایی که در کشور شناسایی شده است توان ساخت داخل این نوع نیروگاه‌ها در کشور وجود دارد و برخی از تجهیزات مرتبط در حال حاضر در داخل کشور توسط بخش خصوصی و با حمایت پژوهشگاه، به نتیجه اجرایی رسیده است. وی این امیدواری را داد که با بومی‌سازی این فناوری در کشور بتوان حداقل تا ۴۰% هزینه‌های اجرایی این نوع نیروگاه‌ها در کشور را کاهش داد.
وی در بخشی از سخنان خود، استفاده از حمایت‌های دولتی در وضعیت کنونی را لازمه اقتصادی شدن این طرح‌ها در کشور دانست و بیان داشت به منظور رسیدن به هدف کاهش ۴۰% هزینه‌های اجرایی، لازم است در پایلوت‌های اول و دوم حمایت‌های محکمی از سمت سازمان برنامه و بودجه انجام شود و بخش خصوصی ایرانی متقاعد شود که با ورود به این موضوع، بازاری در این حوزه خواهد داشت.
ایشان در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به احیای شرکت ساتکاب به عنوان متولی توسعه کسب و کار صنعتی در وزارت نیرو، ظرفیت‌های اجرایی این موضوع طی سالیان آتی را فراهم دانست و از حاضرین در جلسه به عنوان نمایندگان سازمان‌های ذیربط در کشور درخواست نمود ضمن حمایت معنوی از پژوهشگاه نیرو به منظور پیگیری جدی این موضوع در کشور، حمایت مالی لازم برای پوشش کسری تراز پروژه‌های پایلوت این حوزه را داشته باشند.
در این جلسه آقای مهندس چیت چیان مشاور عالی پژوهشگاه نیرو، بکارگیری فناوری‌های تبدیل انرژی به پسماند را راه حل قطعی و روشن این معضل اجتماعی و زیست‌محیطی در کشور به ویژه در استان‌های شمالی دانست. وی با اشاره به تجربیات موفق کشورهای اروپایی در احداث نیروگاه‌های مذکور در مراکز شهری، منابع درآمدی این طرح‌ها را فروش برق، حرارت، هزینه دفع (گیت فی) و بودجه‌های دولتی برشمرد. وی در بخشی از سخنان خود، به این نکته اشاره کرد که توقع اقتصادی شدن این پروژه‌ها با افزایش تعرفه خرید تضمینی برق تجدیدپذیر توسط وزارت نیرو امکانپذیر نیست و راه حل‌های پیشنهادی برای حل این معضل را بازنگری تعرفه خرید برق در حد بضاعت وزارت نیرو، پیش‌بینی منابع مالی خاص خرید برق نیروگاه‌های تبدیل پسماند به انرژی در قالب تبصره یا ردیف بودجه در برنامه و بودجه سالیانه کشور، پرداخت گیت فی توسط شهرداری‌ها و استفاده از منابع صندوق توسعه ملی برشمرد. وی با اشاره به آمادگی پژوهشگاه نیرو برای ورود به این موضوع، بر توجه به ملاحظات زیست‌محیطی و تامین منابع مالی در اجرای پروژه‌های تبدیل پسماند به انرژی تاکید نمود.
آقای دکتر اولیا معاون تحقیقات و منابع انسانی وزارت نیرو موضوع بازنگری در تعرفه خرید تضمینی برق نیروگاه‌های تبدیل پسماند به انرژی را قابل طرح و پیگیری از طریق معاونت برنامه‌ریزی وزارت نیرو دانستند. ایشان یکی از مشکلات این حوزه را نبود یک تشکل قوی به منظور پیگیری مطالبات این حوزه برشمردند و بر ضرورت تشکیل آن تاکید نمودند.
وی لزوم حمایت‌های دولتی را بیان نمودند و این که با حمایت‌های تعرفه‌ای وزارت نیرو و حمایت‌های فنی پژوهشگاه نیرو امکان انجام پروژه‌های این حوزه میسر خواهد شد و با حمایت ساتکاب، حمایت‌های سرمایه‌گذاری هم از سمت وزارت نیرو ارائه خواهد شد.
آقای مهندس علاء‌الدینی مدیر عامل شرکت مادر تخصصی مدیریت ساخت و تهیه کالای آب و برق (ساتکاب) بیان داشتند که نگاه به این پروژه‌ها باید مشابه نگاهی باشد که کشور به موضوعات نظامی و بهداشت دارد و در غیر این صورت، این که به دنبال راهکار اقتصادی کردن آن باشیم روش مناسبی نیست. وی بیان داشت با رایزنی با سازمان برنامه و بودجه برای کسب دانش فنی بومی این فناوری حمایت‌هایی که از جنس وام و تسهیلات نباشد اخذ شود و در این راستا ساتکاب حتماً حمایت‌های لازم را خواهد کرد اما نگهداری و بهره‌برداری آن به بخش خصوصی واگذار شود.
آقای دکتر لاهوتی نماینده شهرستان لنگرود و رئیس فراکسیون مدیریت شهری مجلس شورای اسلامی با اشاره به سوابق پروژه‌های اجرا شده در حوزه مدیریت پسماند در شهرهای شمالی، به تشریح مصوبات مجلس در زمینه حمایت از توسعه نیروگاه‌های تولید برق از پسماند پرداختند.
در خاتمه این جلسه، مقرر شد جلسه‌ای با جناب آقای دکتر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور برگزار و در خصوص نحوه تخصیص و هزینه‌کرد منابع پیش‌بینی شده در قانون به اجرای نیروگاه‌های تولید انرژی از پسماند رایزنی گردد.